Afyonkarahisar'ın tarihi konakları restore ediliyor

Afyonkarahisar'da 1900'lü yılların başında ve daha önceden yapılan tarihi konaklar, evler ve camilerin büyük bölümü 1902 yılının Ağustos ayında çıkan ve 2 günden fazla süren büyük Afyonkarahisar yangınından etkilendi. 1200 civarında yapının etkilendiği yangından sonra 1907 yılına kadar mahalleler yeniden yapılandı. Çavuşbaş semti olarak bilinen 'Akmescit' ve 'Tacıahmet' mahallelerini oluşturan konaklardan bugüne kadar ayakta kalan ve onarım görmesi gerekenler belirlenerek, restore edilmesi kararlaştırıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Afyonkarahisar Belediyesi tarafından yapılan çalışmalarda, 600'den fazla tarihi konak tespiti yapıldı. Nisan 2017'de başlanan ve farklı zamanlarda yürütülen çalışmalar kapsamında tarihi konaklardan 250'sinin restorasyonu tamamlanarak, turizme kazandırıldı. Afyonkarahisar Kalesi eteklerinde ve yan mahallelerde bulunan konakların çatılarında, ön cephelerinde, pencere ve kapılarında, dış yüzeylerinde 'karkas' diye tabir edilen bölümlerinde birçok iyileştirme yapıldı. Halihazırda konaklardan 100'ünün restorasyonu sürerken, bölgenin tarihi yapısına uygun olarak restorasyonu tamamlanan konaklar, kenti ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin de ilgi odağı haline geldi. Afyonkarahisar Kalesi'ni görmeye gelen ziyaretçiler, rengarenk boyanıp, yenilenen konaklar arasında fotoğraf çektirmeye başladı.

'ESKİ GÖRÜNÜMÜNE KAZANDIRILMIŞ OLUYOR'

Afyonkarahisar Kalesi eteklerinde tescillenmiş 600'den fazla tarihi konak bulunduğunu anlatan Afyonkarahisar Belediye Başkanı Mehmet Zeybek, "2021 yılında sokak sağlıklaştırmasında bunlardan 115'ini biz turizme kazandırdık. İkinci etap olarak da bu sene tekrar ihaleye çıktık. İhale bedeli aşağı yukarı maliyetler yükseldiği için 28 milyon 600 bin lira civarında. 10 konağımızın da bu sene restorasyonunu yapacağız. Restorasyon yapılırken çatı tamamen açılıyor, çatı, kiremitleri değişiyor. Binanın ön cephesindeki sıvalar kazınıyor, karkaslarda çürüyen varsa onlar yeniden değiştiriliyor. Raspaları yapılıp, kaba sıva, ince sıva yapıldıktan sonra boyanıp teslim ediliyor. Tabii bu arada dış cephedeki pencereler de ahşap doğramalarla değiştirilerek eski görünümüne kazandırılmış oluyor. Ve bu şekilde boyama da bittikten sonra turizm ziyaretine açmış oluyoruz" dedi.

'ASLINA UYGUN RESTORE EDİYORUZ'

İlk projenin Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın projesi olduğunu ifade eden yüklenici firma yetkililerinden Adem Yıldız, şu anda restoresi biten yapı sayısının 250 olduğunu, 100 yapıda ise çalışmaların sürdüğünü söyledi. Adem Yıldız, "Elimizdeki mevcut projeye uygun, aslını bozmadan binalarımızı restore ediyoruz. Bir sonraki kuşaklara aktarabilmek adına yapılması gereken her şeyi harfiyen yapmaya çalışıyoruz. Bunun yanı sıra insanlar bakıyor ki turistler gelmeye başladı, bölge canlanmaya başladı, evleri güzelleşmeye başladı, ilgi artınca evinin alt katlarını boşaltarak dükkan yapmaya başladılar. Hediyelik ürünler, kete, bazlama, Afyon gastronomi şehri olduğundan dolayı o yöresel ürünleri de gelen misafirlere, turistlere tattırdıklarını görüyoruz. Böylelikle hem yapıları sağlamlaşıyor hem de hane halklarına katkı getirecek işletmeler yapıyorlar" diye konuştu.

'BURALAR MÜTHİŞ YERLER'

Ankara'dan gelen Yakup Tekin, Afyonkarahisar'ın ve tarihi konakların çok güzel olduğunu dile getirerek, "Tarihi yönden çok iyi, benzeri Ankara Hamamönü'nde var. Buralar müthiş yerler. İçlerini bir kez gördüm, süper yapmışlar" dedi. Yakup Tekin'in eşi Elif Tekin, daha önce de Afyonkarahisar'a geldiklerini ifade etti. Yapılan restorasyonu çok güzel bulduklarını kaydeden Elif Tekin, "Aynı şeyler Ankara'da da var ama buradakiler farklı. Maneviyatı biraz yüksek, türbeler de yakın, çok güzel, çok beğendik. Konakların olduğu yerleri gezdik. Güzel olmuş, insanları çeken bir yanı var" diye konuştu.

Konya'dan Afyonkarahisar'a gelerek tarihi konakları ve türbeleri ailesiyle gezen Osman Şahin ise daha önce de kente geldiklerini, ancak restore edilen sokakları gezmediklerini belirterek, "Gerçekten güzel olmuş, Afyon'a farklı bir hava katmış. Gezmeyen herkese tavsiye ederim, güzel bir yer" dedi.

Ali Fuat GÜÇLÜER/AFYONKARAHİSAR, (DHA)