160 milyon yıllık fosil ağaç kalıntıları bulundu

Erzurum merkez ve ilçelerde yarı değerli taş arayan Oğuzhan Türk, 3 ayrı noktada fosil ağaç kalıntısı buldu. Bunları merkez Yakutiye ilçesindeki ofisine getiren Türk, fosil ağaçların yaşını öğrenmek için de bu konuda araştırma yapan İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik'e gönderdi. Fosil ağaç kalıntılarının, yapılan incelemede, yaklaşık 160 milyon yıl öncesine ait olduğu belirlendi.

Arazide yarı değerli taş ararken fosil ağaç kalıntılarını bulduğunu belirten Oğuzhan Türk, "Bir bölgede çok yoğun olarak bulunuyor fosil ağaçlar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'nden Prof. Dr. Ünal Akkemik'le görüşme yaptık. Ünal hoca Gümüşhane, Tokat ve Erzurum'da fosil ağaçları incelediğini söyledi. Şu anda tespit edilmiş Türkiye'deki en eski fosil ağaçların 160 milyon yıl itibarıyla Erzurum'da olduğunu söyledi" diye konuştu. 

'ERZURUM- GÜMÜŞHANE BÖLGESİ BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR'

Fosil ağaç kalıntıları için Doğu Anadolu Bölgesi'nde Erzurum- Gümüşhane civarının büyük önem taşıdığını belirten Prof. Dr. Ünal Akkemik ise "Bu bölgedeki fosilleşmiş ağaçlar geçmiş dönemlerin ilk basamağını yani 160 milyon yıldan bu yana 60 milyon yıla kadar olan dönemle ilgili çok güzel bilgiler sunmakta. Biraz batıya geldiğinizde Tokat civarında 40 milyon yıllık örnekleri görüyoruz. Daha da batıya geldiğimiz de özellikle Ankara çevresinde 20-25 milyon yıllık ya da 5 milyon yıllık dönemdeki örnekleri görebiliyoruz Erzurum- Gümüşhane civarı çok daha eski bir dönemi kapsadığı için oldukça önem taşıyor ve bize bu coğrafyada topraklarda 160 milyon sene önce hangi ağaçların var olduğunu gösteriyor" dedi. 

Erzurum ve Gümüşhane civarında bulunan ağaçlarla ilgili araştırmanın devam ettiğini vurgulayan Prof. Dr. Akkemik, şunları söyledi:

"Yaptığımız araştırmalarda bölgede birçok çeşit fosil ağaç kalıntısına rastladık. Bir ağaç çeşidi 'arokarya'. Tamamen yok olmuş sadece odunsu formları kalmış ağaçlar var. Bir diğeri porsuk ağaçları. Kardeniz dağları boyunca görülen bunların atası olan ağaçlar onlar da artık yok, yerlerine bambaşka ağaçlar gelmiş. Sonuçta Erzurum- Gümüşhane civarındaki örnekler 160 milyon yıl öncesine ait. 65 milyona kadar olan değişik dönemlere ait ağaçlar, bazı bölgelerde daha genç oluşumlar da var. Dolayısıyla bizim çalıştığımız Erzurum- Gümüşhane'deki örnekler Orta Jura dediğimiz 150-160 yıllık. Bu fosil ağaç örneklerinin mutlaka korunması, yerinde korunması mümkün değilse uygun bir ortamda korunması çok önemli. Bunların görsel olanlarının müzeye taşınarak hikayesiyle beraber korunması gerekir. Onların hikayesini anlatan oluşum süreçlerinin gürsellerle süslenerek korunması bizim için doğa tarihini, doğa mirasını anlatıyor. Bunların anlatıldığı bir görsel ile fosillerin sergilenmesi hem eğitim hem de turizm amaçlı değerlendirilmesi önem taşıyor."

Taşlaşmış ağaç örneklerinin son dönemde ilgi çekmeye başladığını kaydeden Prof. Dr. Akkemik, "Taşlaşmış ağaç örnekleri son dönemde Türkiye'de insanların ilgisini çekmeye başladı. Bunlar doğa tarihini, iklim tarihini, ormanların geçmişini anlamamıza son derece önemli materyaller. Biz doğa tarihini anlamada bu taşlaşmış ağaçların mutlak korunması, çalışılması, bilimsel olarak ele alınması, Türkiye'de bunların topluma bilimsel olarak kazandırılması konusunda bir çaban içindeyiz" dedi. 

Salih TEKİN/ERZURUM, (DHA)