Denizcilik ihtisas mahkemesinin görmekte olduğu davalar, Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden itibaren bir ay içinde, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından, Türk Ticaret Kanunu ile diğer kanunlardan doğan deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevli kılınacak asliye ticaret mahkemesine devredilecek. Faizin ana paraya eklenerek birlikte tekrar faiz yürütülmesini öngörmüş bulunan ve her iki tarafı da tacir olmayan cari hesap sözleşmeleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde değiştirilecek. Faize faiz yürütülmesine ilişkin hükümler ile bu sonucu doğuran düzenlemeler sözleşmeden çıkarılacak. Yeni Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin yürürlüğe konulmasına ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen Kanun’la eski hukukun ve Türk Ticaret Kanunu’nun uygulanacağı durumlar belirlendi. 1 Temmuz 2012’de yürürlüğe girecek olan Kanunda aksi öngörülmemiş veya farklı bir şekilde düzenlenmemişse Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten önce meydana gelen olayların hukuki sonuçlarına, bu olaylar hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmişlerse, o kanun hükümleri uygulanacak. Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleşmiş hukuki fiiller, bağlayıcılıkları ve hukuki sonuçları itibarıyla, bu tarihten sonra dahi, gerçekleştikleri tarihte yürürlükte bulunan kanuna tabi olacak. Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten sonra meydana gelen olaylara Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanacak.
Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra açılmış olan davalarda, mahkeme herhangi bir sebeple 1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nu uygulamışsa, kararında bunu ve gerekçesini açıkça belirtecek. Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girmesinden önceki olaylara uygulanmasında, tarafların iradelerinden bağımsız olarak, kanunla düzenlenen hukuki ilişkilere, bunlar Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olsalar bile, Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanacak. Eski hukuk yürürlükte iken gerçekleşmiş olup da Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihte henüz herhangi bir hak doğurmamış olaylarda ise Türk Ticaret Kanunu hükümleri geçerli olacak.
-FAİZ ANA PARAYA EKLENİP, TEKRAR FAİZ YÜRÜTÜLMEYECEK-
Faizin ana paraya eklenerek birlikte tekrar faiz yürütülmesini öngörmüş bulunan ve her iki tarafı da tacir olmayan cari hesap sözleşmeleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde değiştirilecek. Faize faiz yürütülmesine ilişkin hükümler ile bu sonucu doğuran düzenlemeler sözleşmeden çıkarılacak. Aksi halde anılan sürenin sonunda söz konusu hükümler yazılmamış sayılacak. Bileşik faize ilişkin düzenleme sözleşmeden çıkarılıncaya kadar, çıkarılmamışsa birinci fıkrada belirtilen üç aylık sürede işlemiş bulunan bileşik faiz borçludan istenebilecek. Yalnız bu maddede öngörülmüş bulunan değişikliklerin yapılması damga resmi doğurmayacak.
-KAZANILMIŞ HAKLAR KORUNACAK-
Kazanılmış hakların korunduğu kanunda, Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önce işlemeye başlamış bulunan zamanaşımı süreleri ile hak düşürücü süreler eski hukuka tabi tutulacak. Zamanaşımı ile hak düşürücü sürelere ilişkin diğer hususlar, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Türk Ticaret Kanunu’na tabi olacak. Bu Kanunun ve Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle, 6762 sayılı Kanunun yürürlükten kaldırılan veya değiştirilen maddelerine diğer mevzuat tarafından yapılmış bulunan yollamalar, Türk Ticaret Kanununda o maddeleri karşılayan hükümler varsa onlara yapılmış sayılacak. Aksi halde, hakim Türk Medeni Kanunu’nun 1’inci maddesini uygulayacak.
-DENİZ TİCARETİNE İLİŞKİN DAVALAR-
Denizcilik ihtisas mahkemesinin görmekte olduğu davalar, Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden itibaren bir ay içinde, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından, Türk Ticaret Kanunu ile diğer kanunlardan doğan deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevli kılınacak asliye ticaret mahkemesine devredilecek. Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önce açılmış olan deniz ticaretine ve deniz sigortasına ilişkin hukuk davalarını görmekte olan mahkemeler, yargı çevreleri içinde ve görev alanlarına giren sonuçlanmamış davaları ve işleri devredemeyecek.
-TİCARET ÜNVANINA İLİŞKİN HÜKÜMLER-
Ticari işletmeler açısından Bakanlar Kurulu kararı çıkarılıncaya kadar yürürlükte bulunan düzenlemeler uygulanacak. Ticaret ünvanına ilişken hükümler, Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren anılan Kanun’un ticaret unvanına ilişkin hükümleri uygulanacak. Merkezleri Türkiye içinde ve dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye şubelerinin tescili ve Türkiye’deki bir şirketin merkezinin yurt dışına taşınması, Merkezleri Türkiye dışında bulunan bir ticari işletmenin veya ticaret şirketinin şubesinin Türkiye’de tescil edilebilmesi için merkez işletmenin bulunduğu kaynak ülke hukukunun, işletmeler ile ticaret şirketlerinin türlerine göre şubelerinin tescilinde aradığı şartların gerçekleşmiş olması gerekecek Ayrıca, kaynak ülkede tescil için ibrazı gerekli tüm belgeler ile şirketin sözleşmesinin, anonim şirketlerde esas sözleşmenin onaylı suretleri, Türkiye’de tescili yapacak ticaret sicili müdürlüğüne verilir. Bundan başka, şube unvanı, adresi, şubeye ayrılmış sermaye tutarı, şubeyi mahkemeler dahil, özel kuruluşlar ve kamu kuruluşları nezdinde tam yetkili olarak temsil edecek kişi veya kişilerin adları, merkez işletmenin türü, işletme konusu, sermayesinin türü ve tutarı, sicil numarası, internet sitesi, tâbi olduğu hukuk, Avrupa Birliği üyesi olup olmadığı bilgileri ilgili ticaret sicili müdürlüğüne bir beyanname ile bildirilir ve gerekli belgeler eklenir. Tescil edilecek hususlarla şubenin tesciline ilişkin ayrıntılı düzenleme Ticaret Sicili Tüzüğünde yapılacak.
-TÜRK ŞİRKETİ TASFİYE EDİLMEDEN YABANCI BİR ÜLKEYE TAŞINABİLECEK-
Bir Türk şirketi, tasfiye edilmeksizin ve hedef ülkede yeniden kurulmaksızın yabancı bir ülkeye taşınabilir. Bunun için Türk hukukunun aradığı şartların yerine getirilmiş olduğu, şirketin taşındığı ülke hukukuna göre, o ülkede faaliyetine devam edebileceği, şirketin, konumunda meydana gelecek değişiklikten alacaklıların, ilân yoluyla haberdar edildikleri, alacaklarını bildirmeye davet olundukları ve alacakların ödendiği veya teminat altına alındığı ispat edilecek. Merkezini yurt dışına taşıyan şirketin unvanı, alacaklıların tümü tam olarak tatmin edilmeden ticaret sicilinden silinemeyecek. Merkezin taşınmasına ilişkin ayrıntılı düzenlemeler Ticaret Sicili Tüzüğünde yapılacak. Ticaret Sicili Tüzüğü ile yapılacak düzenlemeler, Türk Ticaret Kanununun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde gerçekleştirilecek.
-BİRLEŞME BÖLÜNME-
Birleşme, bölünme ve tür değiştirme gibi yapı değişiklikleriyle ilgili olarak tapu ve gemi sicili ile fikrî mülkiyete ilişkin sicillerde ve benzeri sicil ve kayıt belgelerinde yapılması gerekli işlemlerin usul ve esasları ile başvuruda bulunacak kişiler ve ibrazı gerekli belgeler, Türk Ticaret Kanununun yayımı tarihini izleyen altı ay içinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Denizcilik Müsteşarlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve Türk Patent Enstitüsünün görüşü alınarak, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir tebliğle düzenlenecek. Birleşme, bölünme ve tür değiştirmeyle ilgili şeffaflığı ve hakların kullanılmasını sağlayıcı uygulama hükümleri Ticaret Sicili Tüzüğüyle düzenlenecek.
-3 YIL İÇİNDE SERMAYE ARTIRIMI YAPILACAK-
Anonim ve limited şirketler, Türk Ticaret Kanununun yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde sermayelerini, anılan Kanunun 332 ve 580 inci maddelerinde öngörülen tutarlara yükseltecek; aksi halde mezkûr sürenin sonunda infisah etmiş sayılacak. Halka açık olmayan anonim şirketlerin kayıtlı sermaye sistemini kabul etmelerine, daha sonra bu sisteme geçmelerine, sermayelerini artırmalarına, kayıtlı sermaye tavanını yükseltmelerine, sistemden çıkmalarına ve çıkarılmalarına, yönetim kurulunun imtiyazlı ve primli paylar ihracına, rüçhan haklarını kanun çerçevesinde sınırlamasına ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanacak tebliğle; tescil ve ilâna dair hususlar ise Ticaret Sicili Tüzüğüyle düzenlenecek. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı birinci sermaye artırımı süresini birer yıl olarak en çok iki defa uzatabilecek.
-ŞİRKET KURULUŞ HÜKÜMLERİ KANUN YÜRÜRLÜĞE GİRİNCE HEMEN UYGULANACAK-
Türk Ticaret Kanununun anonim ve limited şirketlerin kuruluşuna ilişkin hükümleri, anılan Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hemen uygulanacak. Ancak, Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihte, kuruluş halinde bulunan anonim şirketlerde esas sözleşme, limited şirketlerde şirket sözleşmesi yapılmış ve kurucuların imzaları noter tarafından onaylanmışsa, bu onay tarihinden itibaren bir ay içinde şirketin tescili için ticaret siciline başvurulduğu takdirde, kuruluşa 6762 sayılı Kanun hükümleri uygulanacak.
-ŞİRKET SÖZLEŞMELERİ 18 AY İÇİNDE UYUMLU HALE GETİRİLECEK-
Anonim şirketler esas sözleşmelerini ve limited şirketler şirket sözleşmelerini, yayımı tarihinden itibaren onsekiz ay içinde Türk Ticaret Kanunu’yla uyumlu hale getirecek. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı öngörülen süreyi ancak bir yıla kadar uzatabilecek. Herhangi bir sebeple bir anonim şirketin tek pay sahibi ve bir limited şirketin tek ortağı olan gerçek veya tüzel kişi, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren onbeş gün içinde, bu sıfatını, adını, adresini, vatandaşlığını, anonim şirketlerde yönetim kuruluna, limited şirketlerde müdüre veya müdürlere noter aracılığıyla bildirecek.
-YÖNETİM KURULLARI SÜRELERİNİN SONUNA KADAR GÖREVLERİNE DEVAM EDECEK-
Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan anonim şirket yönetim kurulları ile limited şirket müdürleri, görevden alınmaları veya yönetim kurulu üyeliğinin başka bir sebeple boşalması hali hariç, sürelerinin sonuna kadar görevlerine devam edecek. Ancak, tüzel kişinin temsilcisi olarak üye seçilmiş bulunan gerçek kişinin, Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde istifa etmesi, onun yerine tüzel kişinin ya da başkasının seçilmesi gerekecek. Tüm ortakların hep birlikte müdür sıfatıyla şirket işlerini idare ve şirketi temsil ettiği limited şirketlerde de aynı üç aylık süre içinde Türk Ticaret Kanunu’nun 623’üncü maddesi hükmünün gereği yerine getirilecek. Yönetim kurulu üyelerinin özen ve bağlılık borcuna ilişkin hüküm, Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girdiği tarihte görülmekte olan davalarda uygulanmayacak. Bu davalarda özen ve bağlılık borcu 6762 sayılı Kanuna göre değerlendirilecek.
-TÜZÜK VE YÖNETMELİKLER 1 YIL İÇİNDE YAYIMLANACAK-
Türk Ticaret Kanunu veya bu Kanun uyarınca hazırlanacak tüzük ve yönetmelikler, Türk Ticaret Kanunu’nun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde yayımlanacak. Birinci fıkrada öngörülen tüzük ve yönetmelikler yayımlanıncaya kadar, 6762 ve 6763 sayılı kanunlara ya da Türk Ticaret Kanunu ile yürürlükten kaldırılan diğer kanunlardaki hükümlere dayanılarak yürürlüğe konulmuş bulunan tüzük ve yönetmeliklerin Türk Ticaret Kanununa ve bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanacak. Aykırı hükümleri ise usulüne uygun şekilde değiştirilip uygulanabilir. Birinci fıkrada öngörülen süreden daha kısa bir süre içinde ihtiyaç duyulan düzenlemeler, ikinci fıkrada öngörülen tüzük ve yönetmeliklerde değişiklik yapılarak yürürlüğe konulabilecek.