Yerli firmaların teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımları, 2010 yılında ikiye katlandı. 2010 yılında yerli firmaların teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımları 2009’a göre yüzde 191 artışla 57 milyar 458 milyon TL’ye yükseldi. 2010 yılında verilen teşvik belgesi sayısı ise bir önceki yıla göre yüzde 120 artışla 4 bin 289 olurken, sabit sermaye yatırımı çerçevesinde istihdam edilecek kişi sayısı yüzde 86.2 artışla 139 bin 348’e ulaştı. Hazine Müsteşarlığı, 2010 yılında yabancı sermayeli firmaların 8 milyar TL düzeyindeki sabit sermaye yatırımını da teşvike bağladı.
Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, yeni teşvik sistemi çerçevesinde 2010 yılı Ocak ayından 2010 yılı Aralık ayı sonuna kadar düzenlenen 4 bin 507 adet yatırım teşvik belgesinin 4 bin 288 adedi yerli firmalar, 219 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alındı. Bu dönemde yerli firmaların teşvike bağlanan sabit sermaye yatırım tutarı bir önceki yıla göre yüzde 191 artışla 57 milyar 458 milyon TL olurken, yabancı sermayeli firmaların sabit sermaye yatırım tutarı 8 milyar TL düzeyinde gerçekleşti.
-YERLİ FİRMALARA VERİLEN TEŞVİKLERLE 139 BİN 348 KİŞİNİN İSTİHDAMI ÖNGÖRÜLDÜ-
2010 yılında yerli firmalara verilen teşvik belgesi sayısı bir önceki yıla kıyasla yüzde 120 artışla 4 bin 289’a yükseldi. Geçen yıl teşvike bağlanan yerli yatırımlarla öngörülen toplam istihdam bir önceki yıla göre yüzde 86 artarak 139 bin 348 kişiye yükseldi.
-TEŞVİKE BAĞLANAN YATIRIMLARDA YENİLERİN PAYI YÜZDE 79.1 OLDU-
2010 yılında yerli firmaların teşvike bağlanan yatırımlarının yüzde 79.1’ini komple yeni yatırımlar oluşturdu. 2010 yılında 45 milyar 491 milyon TL tutarında komple yeni yatırım teşvik kapsamına alındı. Anılan dönemde teşvik belgesi alan tevsi yatırımlar 8 milyar 728.6 milyon TL, modernizasyon yatırımları 2 milyar 654.5 milyon TL düzeyinde gerçekleşti.
-İMALAT SEKTÖRÜNDE 33.2 MİLYAR TL’LİK YATIRIM TEŞVİKE BAĞLANDI-
2010 yılında yerli firmalara verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen yaklaşık 57 milyar 458 milyon TL’lik yatırımın 33 milyar 247 milyon TL’sini imalat sanayi yatırımları aldı. Bu dönemde madencilik alanında teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımları 1 milyar 986 milyon TL, tarım alanında teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımları 2 milyar 940.3 milyon TL oldu. 2010 yılında hizmetler sektöründe 12 milyar 518 milyon TL, enerji sektöründe 6 milyar 767 milyon TL'lik yatırım teşvike bağlandı.
-TEŞVİKLİ YATIRIMLAR BİRİNCİ VE İKİNCİ İKİNCİ BÖLGEDE YOĞUNLAŞTI-
Yerli firmaların teşvikli yatırımlarının yüzde 35.2’si Birinci, yüzde 35’i İkinci Bölgeye gitti. Geçen yıl İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, Kocaeli, Sakarya gibi illerin yer aldığı Birinci Bölgeye giden teşvikli yatırımlar 20 milyar 203 milyon TL oldu. Aralarında Antalya, Aydın, Denizli, Isparta, Burdur, Adana ve Mersin’in de bulunduğu İkinci Bölgede teşvik kapsamına alınan sabit sermaye tutarı 20 milyar 112 milyon TL’ye ulaştı. 2010 yılında 11 milyar 222 milyon TL’lik sabit sermaye yatırımını teşvik belgesine bağlayan Manisa, Hatay, Aksaray, Antep gibi illerinde arasında yer aldığı üçüncü bölgenin payı yüzde 19.5, 5 milyar 920.4 milyon TL’lik teşvikli yatırıma ev sahipliği yapacak olan dördüncü bölgenin payı ise yüzde 10.3 düzeyinde gerçekleşti.
Bu arada 2010 yılında yerli ve yabancı firmalar için düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin yatırım tutarı dikkate alındığında Birinci Bölgenin payı yüzde 38, İkinci Bölgenin payı yüzde 34, Üçüncü Bölgenin payı yüzde 19 ve Dördüncü Bölgenin payı yüzde 9 oldu.
-ARALIK’TA TEŞVİKE BAĞLANAN YATIRIM TUTARI 15.4 MİLYAR TL-
2010 yılı Aralık ayında, 12.8 milyar TL’si yerli, 2.6 milyar TL’si yabancı firmalara yönelik olmak üzere toplam 15.4 milyar TL’lik sabit sermaye yatırımı için teşvik belgesi düzenlendi. Bu dönemde düzenlenen yatırım teşvik belgesi sayısı 649 adete ulaştı. Bunun 594’ü yerli, 55’i yabancı sermayeli şirketlere yönelik düzenlendi. Düzenlenen belgelerle 32 bin 169’u yerli, 6 bin 314’ü yabancı sermayeli şirket tarafından toplam 38 bin 483 kişilik istihdam öngörüldü. 2009 yılı Temmuz ayında bölgesel ve sektörel bazda yürürlüğe giren yeni teşvik sistemine göre, Aralık ayında verilen teşvik belgelerinin 197 adedi Birinci Bölgede, 122 adedi İkinci Bölgede, 191 adedi Üçüncü Bölgede, 139 adedi ise Dördüncü Bölgede olduğu belirlendi.
-HİZMETLER SEKTÖRÜNDE TEŞVİKE BAĞLANAN YATIRIMLAR 17.8 MİLYAR TL-
Aralık ayında yerli ve yabancı şirketlere verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 15.4 milyar TL tutarındaki sabit sermaye yatırımının, 477 milyon TL’si enerji sektöründe, 17.8 milyar TL’si hizmetler sektöründe, 702 milyon TL’si madencilik sektöründe, 9.2 milyar TL’si ise imalat sektöründe gerçekleşti.
Yerli firmalara verilen yatırım teşvik belgeleri
Belge Sabit
Sayısı Yatırım tut. İstihdam
(Adet) bin(TL) (Kişi)
2007 2.356 25.460.788 132.364
2008 2.449 27.780.873 97.723
2009 1.950 19.738.502 74.838
2010 4.289 57.458.098 139.348
Değişim(%)
2010/2009 120 191 86