Batı akdeniz 42 milyar kazandırdı, 5.8 milyar aldı

Bunun karşılığında sadece 5.8 milyar TL'lik kamu yatırımı alabildiklerini aktaran Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Başkanı Ali Çandır, "Bölgemiz hak ettiği yatırımları alamamış" dedi.
 
BAGEV, Antalya, Isparta ve Burdur'u içine alan TR61 bölgesinin 2003- 2014 döneminde kamu yatırımları ve gelirleri içerisindeki paylarına ilişkin rapor hazırladı. BAGEV Başkanı Ali Çandır, Maliye Bakanlığı ve Kalkınma Bakanlığı verileriyle hazırlanan değerlendirme raporunu, BAGEV yöneticileri İbrahim Solak ve Banu Okan Kavukçu ile birlikte düzenlenen toplantıda paylaştı.
 
TOPLAM GELİR 41.9 MİLYAR TL
 
Bu dönemde Türkiye'de yapılan kamu yatırımlarının Antalya, Burdur ve Isparta'nın yer aldığı Batı Akdeniz Bölgesi'ne yeterince yansıtılmadığını belirten Ali Çandır, üreten ve ürettiğinin karşılığında ülke ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlayan bölgenin hak ettiğini alamadığını söyledi. Çandır, 2003- 2014 döneminde vergi gelirleri, vergi dışı gelirler, sermaye gelirleri, alınan bağış ve yardımlar ile alacakların tahsilatından oluşan toplam gelirin 41.9 milyar TL olduğunu kaydetti. 

EN ÇOK ANTALYA
 
İl bazında gelirleri ele alan Çandır, 36.2 milyar TL ile Antalya'nın ilk sırada olduğunu ve 2003'te yüzde 80 olan payın 2014'de yüzde 88'e yükseldiğini söyledi. Burdur ve Isparta'nın ise bölge geliri içindeki paylarının düştüğünü anlatan Çandır, bu dönemde toplam ülke gelirinin yüzde 1.5'ini sağlayan Batı Akdeniz'in gelir artış hızının, Türkiye genelinin üzerinde gerçekleştiğini dile getirdi.
 
KAMU YATIRIMLARINDAN ALINAN PAYLAR
 
Türkiye'de 2000'li yılların başından itibaren süregelen ekonomik gelişmeyle birlikte kamu yatırımlarında da önemli artış ivmesi yaşandığını belirten Çandır, 2003'te bölgede yapılan kamu yatırımı tutarı 207 milyon TL iken, 2011 dışındaki yılların hepsinde de söz konusu tutarda artış görüldüğünü söyledi. Çandır, toplamda ise bölgeye 5.8 milyar TL'lik kamu yatırımı yapıldığını açıkladı.
 
26 BÖLGEDE 17'NCİYİZ
 
Kamusal yatırımlardan alınan paylardaki sıralamaya göre toplam 26 bölge içinde Antalya, Isparta ve Burdur'un 17'nci sırada olduğunu belirten Çandır, oranınsa yüzde 1.49 olduğunu dile getirdi. Çandır, ilk sıradaki İstanbul'un yüzde 9.69 oranında kamusal yatırım aldığını kaydetti. Çandır iller bazında da Antalya'nın 7, Isparta'nın 63, Burdur'un 68'inci sırada olduğunu aktardı.
 
EN FAZLA YATIRIM PERSONEL GİDERİ
 
5.8 milyar TL'lik kamusal yatırımdaki en büyük payı ise personel giderleri oluşturuyor. Yaklaşık 2 milyar TL'sinin personel giderine harcandığı kamusal yatırımlarda tarım, madencilik, imalat, enerji, ulaşım, turizm, konut, eğitim ve sağlık hizmetleri bulunuyor. Bölgenin hak ettiği yatırımları alamadığının göze çarptığını söyleyen Çandır, şöyle devam etti:
 
"Zira söz konusu dönemde bütçeye gelir olarak 41.9 milyar TL katkı sağlayan Batı Akdeniz, sadece 5.8 milyar TL kamu yatırımıyla verdiğinin oldukça altında geri dönüş elde edebilmiştir. Bir başka açıdan, bölge ekonomisine 7 birim katkı sağlayıp, 1 birim kazanç elde edebilmiştir. Bir nevi kepçeyle verip, kaşıkla alan Batı Akdeniz'de kamusal yatırımların artırılması gelirleri de artıracağından, bu yatırımların bölgeye daha fazla oranda yansıtılması, ülke ekonomisinin lehine sonuçlanacaktır."
 
SİYASİLERE ÇAĞRI
 
Bölgenin hak ettiği yatırımı alamamasına, bölgenin çok fazla siyasi güç ve lobi faaliyeti kullanamamasını gerekçe gösteren Çandır, parça parça talepler yerine bölgenin toplam olarak ihtiyaçlarını dile getirmesi, siyasi aktörlerin birbirinden bağımsız hareket etmek yerine birlikte hareket edilmesi tavsiyelerinde bulundu. Çandır, "Siyasileri suçlamak yerine, aslında biz onları harekete geçirmeye yönelik metodlar uygulamalıyız. Bölgenin taleplerini mikro milliyetçilik şeklinde değil, hep birlikte ortaya koymalıyız" dedi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA) -