Antalya'da 500 yıllık 'Ciğerciler Evi' yıkıldı

Elmalı ilçesi Camicedit Mahallesi 13 ada 3 parselde bulunan, yaklaşık 500 yıllık olduğu belirtilen tarihi evlerden biri, zamana direnemedi. Tarihi araştırmalara da konu olan ve dönemin zengin aileleri tarafından kullanılan evlerden biri olan 2 katlı 'Ciğerciler Evi'nin büyük bölümü, geçen ay yıkıldı. Evin inşa edildiği tarihteki sahibinin yazılı kayıtlarda takma adı olan 'Ciğerciler' olarak anılması nedeniyle Ciğerciler Evi olarak tescillenen yapının kapısı ve odaların tavanında bölgeye özgü sedir ağaçlarından elde edilen ahşap kullanıldı. Evin yeni sahibi Savaş Yıldırım, 2013 yılından bu yana Vakıflar Bölge Müdürlüğü ile İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'ne başvuru yaptıklarını, ancak gelişme olmadığını iddia etti.

1999 yılında Boğaziçi Üniversitesi'nden gelen bir ekibin incelediği ve mimari çizimleri yapılarak kayda geçirilen Ciğerciler Evi'nin işlemeli ahşap kapısı ve tavanında tahribatlar başladığını aktaran Savaş Yıldırım, yapının korunması için yaptıkları başvurunun dikkate alınıp, evin tamamen yıkılmadan restore edilmesi gerektiğini söyledi. Tescilli kültürel yapı olması nedeniyle kendilerinin müdahale edemediğini belirten Yıldırım, “Bize kalsa bu hale gelmesine asla izin vermezdik. Mutlaka uygun şekilde onarır, bakımını yapardık. Ancak çivi dahi çakılmasına izin verilmediği için yapı zamanla bu hale geldi. Keşke yıkılmadan önlem alınabilseydi" dedi.

'PROJE İLETİLMEDİ'

Konuya ilişkin Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise yapıya yönelik hazırlanacak projelerin iletilmesinin istendiği, ancak süreçte herhangi bir proje iletilmediği kaydedildi. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"Elmalı Kentsel Sit Alanı Etkileme Geçiş Alanı'nda, 13 ada 3 parselde yer alan söz konusu taşınmaz özel mülkiyettedir ve 2. grup taşınmaz kültür varlığı olarak tescillidir. Bahse konu tescilli yapıya ilişkin Elmalı Belediyesinin yazısı üzerine konu Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 11 Mayıs 2023 tarihli kararında değerlendirilmiştir. Tescilli yapının onaylı herhangi bir projesi bulunmamaktadır. Daha önce alınan 24 Aralık 2012 tarihli kararda gerekli çalışmaların yapılarak, yapıya yönelik hazırlanacak rölöve- restitüsyon ve restorasyon projelerinin iletilmesi istenmiştir. Ancak geçen süreçte herhangi bir proje iletilmemiştir. Kurulun son aldığı 11 Mayıs 2023 tarihli kararında ise tescilli yapıda yıkılan kısımda belediye tarafından can ve mal güvenliği açısından gerekli önlemlerin alınması, yıkılan kısımdaki tahribatın artmasını önleyecek şekilde, restorasyon projesi hazırlanıncaya kadar geçici olarak ilgili belediye ve KUDEB denetiminde özgün duvar malzemesiyle uyumlu malzeme kullanılarak onarım çalışması yapılması, yapının esaslı onarımına yönelik hazırlatılacak rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin değerlendirilmek üzere kurula iletilmesi istenmiştir."

Elmalı ilçesinde çift cumbalı ahşap ve kerpiç yapılarıyla dikkati çeken evlerden büyük bölümü zamana direnmeye devam ediyor. Bazı evlerde meydana gelen hasarlar, Vakıflar Bölge Müdürlüğü ile İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından oluşturulan komisyon raporuna göre aslına uygun restore ediliyor.

Alparslan ÇINAR/ANTALYA (DHA)