Benlerin renk ve yapısındaki değişikliklerin önemsenmesi ve bu konuda vakit kaybedilmeden uzman yardımı alınması büyük önem taşıyor. Memorial Antalya Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Lütfiye Çoban ben tanısı ve takibi hakkında bilgi verdi.
35 yaşından sonra çıkan benlere dikkat!
Malign melanom yani cilt kanseri olgularının yarısında fazlası normal deri üzerinde oluşur ve koyu renkli olduğu için yeni bir ben gibi algılanmaktadır. 35 yaşından sonra yeni çıkan benler önemsenmelidir. Hastalık genel olarak 50 yaş ve üzeri uzun süreli kuvvetli güneş ışınlarına maruz kalan insanlarda görülmektedir. Solaryum da ultraviyole ışığı yaydığı için güneş kadar risklidir. Melanoma, hastaların yarıdan daha az kısmında eski bir ben üzerinden gelişir. Eski bir benin renk değiştirmesi, büyüklüğünün artması, üzerinde kabarıklık, kanama olması ya da yara açılması melanoma için işaret olabilir.
50’den fazla beniniz varsa…
Eğer bir kişide 35 yaşından sonra yeni ben oluştuysa ve eski bir bende değişiklik olduysa mutlaka bir uzmana başvurması gerekmektedir. Ayrıca 50 adet ve üzerinde beni olanlar, ailesinde melanom öyküsü bulunan kişiler, daha önce melanoma geçirmiş olanlar, diğer türde cilt kanserine yakalanmış olanlar da yılda bir kez deri muayenesi olmalıdır. Dermatoloji uzmanı genel olarak tüm benleri değerlendirdikten sonra dermoskop adı verilen deri yüzey mikroskobisi ile şüpheli benleri detaylı olarak incelemektedir. Dijital dermoskop kullanılması durumunda görüntülerin fotoğraflanıp saklanması ve her kontrolde karşılaştırma yapılması mümkün olmaktadır. Muayenenin sonucuna göre benin alınması ya da belli aralıklar ile takip edilmesi önerilmektedir.
Risk grubundakiler dikkat!
- Açık tenliler, renkli gözlüler, kızıl saçlılar, çilleri olanlar, güneşte hemen kızarıp hiç bronzlaşamayanlar.
- Çok sayıda beni olanlar.
- Ailesinde cilt kanseri olanlar.
- Daha önce melanoma ya da diğer tür cilt kanseri geçirmiş olanlar.
- 50 yaş ve üzerindeki kişiler.
- Uzun süreli güneşlen kişiler ve solaryuma girenler.
- Çocukluk döneminde ciddi güneş yanığına maruz kalan bireyler cilt kanseri konusunda dikkatli olmalıdır.
Yeni çıkan benlerinizi 1-2 ay arayla takip edin
Vücuttaki benlerin yerlerini ve yapılarını tanıyana kadar haftada bir kez, daha sonra ise 1-2 ay arayla kendi kendine ben muayenesi yapılmalıdır. İyi aydınlanan bir odada, bir adet boy aynası ve bir adet el aynası yardımı ile yeni çıkan ben olup olmadığına ve eski benlerdeki değişikliklere dikkat edilmelidir. Vücut bölgelere ayrılarak incelenmelidir. Ağız içi, kulak içi ve arkasına koltukaltı, parmak araları gibi bölgeler unutulmamalıdır. Saç dipleri için aile bireylerinden yardım alınmalıdır. Daha sonraki muayenelere kılavuz olması için bir şema üzerine işaretlemeler yapılabilir.
Eğer benlerinizin;
- Yapısı asimetrikse.
- Kenarlarında düzensizlik varsa.
- İçinde birden fazla renk bulunuyorsa.
- Çapı büyükse.
- Yüzeyinde, boyutunda ve şeklinde değişiklik oluştuysa.
- Üzerinde kanama veya kaşıntı başladıysa.
- Üzerinde yara varsa uzmana başvurmanız gerekmektedir.