Uzm. Dyt. Kamarlı, "Aşırı sıcak ve nemli havaya denk gelen Ramazanda artan terle birlikte vücuttan fazla miktarda su ve mineral kaybı olacaktır. Bu nedenle Ramazanda sıvı ve mineral kaybının yerine konulması gerekir. Aksi takdirde bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi ve halsizlik gibi sağlık problemleriyle karşılaşılabilir" dedi.
Ramazan boyunca oruç tutanların günlük yeme düzenlerinin değiştiğini, öğün sayısı ve sıvı tüketiminin azaldığını ve yüksek enerji içeren besinlerle beslenme eğiliminin arttığını aktaran Uzm. Dyt. Kamarlı, "Oysa Ramazan ayı süresince kişilerin yaş, fiziksel aktivite ve cinsiyetlerine göre günlük almaları gereken enerji ve besin öğesi gereksinimleri değişmemektedir. Bu nedenle Ramazanda sağlığın korunması ve kilo artışından kaçınmak için yeterli ve dengeli beslenmeye devam etmek gerekmektedir" dedi.
ORUÇ TUTARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kamarlı, yaz aylarında oruç tutarken dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı:
- Öğünler sahur ve iftardan oluşan 2 ana öğün ile iftardan sonra 1,5- 2 saatlik aralıklarla yapılacak olan 1 veya 2 ara öğünden oluşmalı, azar azar ve sık beslenilmeli.
- Yaklaşık 15-16 saate yakın süre aç kalınacağı için sahur mutlaka yapılarak, açlık kan şekerinin daha erken saatlerde düşmesi önlenmeli.
- Sahurda daha çok mideyi geç terk eden, kan şekerinde çok hızlı değişimlere neden olmayacak besinler seçilmeli. Protein içeriği yüksek olan ve bol posalı besinler midenin boşalma süresini uzatarak acıkmayı geciktireceğinden, sahurda süt, yumurta, peynir ile çiğ sebzeler (domates, salatalık, biber vs.) ve tam buğday unundan yapılmış ekmekten oluşan kahvaltı şeklinde bir öğün yapılmalı.
- Bol sıvı alınmalı, su içilmeli, vitamin ve mineral ihtiyacını karşılamak için meyve ilave edilmeli.
- Sahurda özellikle kızartmalardan, mayalı besinlerden (hamur işlerinden), aşırı şeker ve yağ içeren besinlerden uzak durulmalı. Sahurda susuzluk hissini artıracak olan besinlerden kaçınılması gerekir. Turşular, salamura, tütsülenmiş, kızartılmış yiyecekler tercih edilmemeli. Yapısında bol miktarda tuz bulunan sosis, salam, sucuk, pastırma gibi besinlerin tüketiminden kaçınılmalı. Yenen yemeklerin ve salataların üzerine bol miktarda tuz atılması da susama hissinin oluşmasına neden olur.
- Açlık hissi iftarda yoğun olduğundan çok hızlı yemek yenilmekte bu da uzun açlık döneminden sonra hazımsızlık gibi sindirim sorunlarına neden olmaktadır. Yavaş yemek iyi çiğnemek olası sindirim sorunlarını en aza indirecektir.
- İftar yemeği mutlaka hafif olmalı, hamur işleri, kızartmalar, çok yağlı yemekler tüketilmemeli. İftarda öncelikle 1-2 bardak su içilmeli, arkasından 1-2 adet hurma ya da zeytin yenebilir. Arkasından bir çorba ve açlık hissini bastırmak için salata ile devam edilmeli. Ana yemek olarak etli bir sebze yemeği ya da az yağlı beyaz et seçenekleri veya kuru baklagiller uygun olacaktır.
- Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine özellikle haşlama, ızgara ve fırında pişirme yöntemleri tercih edilmeli.
- İftarda tatlı tüketilecekse yazın aşırı şerbetli ve yağlı tatlılar yerine, sütlü tatlılar (sütlaç, güllaç, muhallebi gibi), meyve tatlıları ya da dondurma tercih edilmeli.
- Hava sıcaklığı nedeniyle kaybolan su ve mineral kaybını yerine koyabilmek amacıyla iftardan itibaren sahur sonuna kadar bol su (yaklaşık 2- 2,5 lt) ve sıvı (ayran, kefir, taze sıkılmış meyve suları, şekersiz komposto, sebze suları ve bitki çayları gibi) alımına özen gösterilmeli.
- İftardan sonra oturmak yerine yapılacak hafif yürüyüşler metabolizmanızın hızlanmasına yardımcı olacaktır.
- Ara öğünlerde ise meyve, çiğ sebzeler (salatalık, domates, yeşillikler gibi) ya da az miktarda ceviz, fındık, badem tercih edilebilir.
KRONİK HASTALAR DİKKAT
"Oruç tutmanın bazı kronik hastalıklarda (şeker hastalığı, karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi) veya özel durumlarda (hamilelik ve emziklilik) olumsuz sonuçlar doğurabileceği kesinlikle göz ardı edilmemeli" diyen Uzm. Dyt. Kamarlı, "Oruç tutulmadan önce mutlaka ilgili uzman hekimlere danışılmalı" dedi.
Erol AKKIR/ANTALYA, (DHA)