Her şey Trysa Heroon'u fotoğrafıyla başladı

ATAV Başkanı Yeliz Gül Ege, Antalya'dan kaçırılan ve çeşitli ülkelerin müzelerinde sergilenen Nereidler Anıtı, Harpy Anıtı, Payava Lahdi, Ksanthos F-G-H Anıtı, Trysa Antik Kenti'nden Trysa Heroonu ve Sion Definesi, Myra Kaya mezarlarından bir çocuk kabartması, Perge Antik Kenti'nden Tyke Heykeli'nin iadesi için change.org’ta başlatılan ‘Eserler Ait Oldukları Yerlerde Güzeldir’ projesinde, haziran ayından bu yana 7 bin 600 imzaya ulaşıldığını belirtti. Ege, projeye desteğin her geçen gün büyüdüğünü, 100 bin imzaya ulaşıldığında, eserlerin izinsiz el değiştirmesine karşı kamu spotlarıyla dikkat çeken UNESCO’ya başvuracaklarını söyledi.

MASA TAKVİMİNDEKİ FOTOĞRAFIN KULLANILAMAYACAĞI SÖYLENDİ

Projenin başlangıç noktasının ATAV’ın iki yıl önce hazırladığı masa takvimi olduğunu anlatan Ege, ‘Memleketim Antalya- Toprağına Beklenen ve Kavuşanlar’ temalı masa takviminde yer alan Trysa Heroon'u eserinin fotoğrafıyla ilgili halen sergilendiği Avusturya Viyana Sanat Tarihi Müzesi’nden diplomatik bir yazı gönderildiğini söyledi. Ege, “Müze, hazırladığımız masa takviminde eserin fotoğrafının kullanılamayacağını söyleyince biz de ‘Eserin izin belgesini gönderin, fotoğrafını takvimden çıkaralım’ dedik. Ancak bize böyle bir izin belgesi gösteremediler" dedi.

'ESERLERİMİZİN PEŞİNE DÜŞTÜK'

Türkiye’nin yurt dışına kaçırılan eserlerle ilgili hassasiyetinin artık tüm dünyada bilindiğine dikkat çeken Yeliz Gül Ege, “Artık biliyorlar ki bu ülkenin insanı, eserlerinin peşine düşmüş. Biz de vakıf olarak, 4’ü İngiltere British Museum, 1’i Avusturya Viyana Sanat tarihi Müzesi, 1’i Yunanistan Atina Müzesi, 1’i Belçika Brüksel Kraliyet Sanat Müzesi ve 1’i de ABD Washington Dumbarton Oaks Arkeoloji Enstitüsü’nde bulunan 8 eserin iadesi için savaş başlattık" dedi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın kaçırılan eserlerin geri getirilmesine yönelik ciddi çalışmaları olduğunu belirten Ege, “Biz de imzalarımızla bu çalışmaya katkıda bulunmak istiyoruz" diye konuştu.

EN ÇOK ÇALINTI ESERİN KAZANDIRILDIĞI MÜZEDE TÜRKİYE’DEN 4 ESER

İzinsiz el değiştiren eserlerin en çok İngiltere’deki British Museum’a kazandırıldığına dikkat çeken Ege, müzede sergilenen Nereidler Anıtı, Harpy Anıtı, Payava Lahdi, Ksanthos Anıtı’nın Antalya bölgesinden götürülen eserler olduğunu söyledi. Ege, iadesi istenen diğer eserlerin ise Trysa Heroon'u (Avusturya Viyana Sanat Tarihi Müzesi), Myra Kaya Mezarlarından Bir Çocuk Kabartması (Yunanistan Atina Müzesi), Perge’den Bir Thyke Heykeli (Belçika Brüksel Kraliyet Sanat Müzesi) ve Sion Definesi ya da Kordyalla Hazinesi (ABD Washington Dumbarton Oaks Arkeoloji Enstitüsü) olduğunu ifade etti.

THYKE HEYKELİ ANTALYA MÜZESİ’NDE YERİNİ ALACAK

Türkiye’nin yurt dışına kaçırılan birçok eserin iadesini sağladığına dikkat çeken Ege, “İnanıyoruz ki bir eseri geri getirdiysek, diğerlerini de getirebiliriz" dedi. ATAV olarak iadesi edilmesi için kampanya başlatılan 8 eser içinde, Perge Antik Kenti’nden kaçırılan Thyke heykeliyle ilgili bilgi veren Efe, “Halen Antalya Müzesi’nde sergilenen 2 Thyke heykeli var. Şans ve kader tanrıçası olarak bilinen ve aynı heykeltıraş elinden çıkan bir diğer Thyke heykeli ise halen Belçika’da. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın 2016 yılında başlattığı çalışma var bu konuda. İyi bir aşamadayız. İmzalarımız da buna destek olacaktır. O heykel de buraya gelecek ve müzemizdeki Thyke heykellerin yanında yerini alacak" diye konuştu.

ANTALYA MÜZESİ’NDE İADESİ SAĞLANAN ESERLER

Elmalı Definesi, Elmalı’dan 1984 yılında ABD'ye kaçırıldı. 2009 yılında ülkemize iade edildi. 1980 yılında Perge’den ABD'ye kaçırılan Yorgun Herakles, 2011 yılında ülkemize getirildi. Herakles Lahdi, Perge’den 1960’lı yıllarda İsviçre’ye kaçırıldı. 2017 yılında ise ülkemize getirildi. 1984 yılında ABD'ye kaçırılan Yüzyılın Definesi Elmalı Sikkeleri, 29 Nisan 1999 tarihinde ülkemize geri getirildi, 15 Ekim 2009 tarihinde Antalya Müzesi’ne nakledildi.

İADESİ İSTENEN ESERLER

Nereidler Anıtı, 1841 yılında Ksanthos’tan Britanya Müzesi’ne götürüldü. Harpy Anıtı, 1841’de Ksanthos’tan Britanya Müzesi’ne götürüldü. Payava Lahdi, 1841 yılında Ksanthos’tan Britanya Müzesi’ne götürüldü. Ksanthos Anıtı, 1841 yılında Ksanthos’tan Britanya Müzesi’ne götürüldü. Trysa Heroonu, 1882-1884 yılları arasında Trysa Antik Kenti’nden Viyana Sanat Tarihi Müzesi’ne götürüldü. Myra Kaya Mezarlarından Bir Çocuk Kabartması, 1886 yılında Myra Antik Kenti’nden Atina Müzesi’ne götürüldü. Perge’den Bir Thyke Heykeli, 2004 yılında Perge Antik Kenti’nden Brüksel Kraliyet Sanat Müzesi’ne götürüldü. Sion Definesi ya da Kordyalla Hazinesi, 1961’de Demre Sion Kilisesi’nden Washington Dumbarton Oaks Arkeoloji Enstitüsü’ne götürüldü.

Selma KUNAR/ANTALYA, (DHA)