'Markette satılanda binde 4 salep var'

Burdur'un Bucak ilçesinde Toros Dağları'nın yüksek kesimlerinde yetişen yabani orkide bitkisinin yumrularından elde edilen salep, kış aylarının vazgeçilmez içecekleri arasında yer alıyor. Yapışkan özelliği, tadı ve aromasıyla diğer saleplerden farklı olan Bucak salebinin kilosu, 700 liradan satılıyor.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’LA ÜNLENDİ

Toros Dağları'nda nisan-haziran ayları arasında yabani olarak yetişen orkide bitkisinin yumruları yöre halkı tarafından toplanarak 6 ay süresince kurutuluyor. Bucak ilçesindeki tüccarlar tarafından satın alınan yumrular, taş değirmenlerde işlenerek toz haline getiriliyor. Toz salep kaynatılmış inek sütünde, şekerle birlikte 1 saat karıştırılarak kıvamlı olarak içime hazır hale getiriliyor. Bucak salebinin ünü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ilçeyi ziyaretinde kendisine ikram edildikten sonra gazetecilere "Çarşı pazar değil, hakiki Bucak salebi" demesinin ardından ülke geneline yayıldı.

1 KİLOGRAM SÜTE 7 GRAM KARIŞTIRILIYOR

Türkiye'nin birçok iline internetten sipariş üzerine gönderilen salepten 1 kilogram süte 7 gram karıştırmak yeterli oluyor. Kış aylarında sıkça tüketilen ve sıcak bir şekilde sunumunun yapıldığı yerlerde kupasının 8-10 TL arasında değiştiği saleple ilgili yeni bir tartışma da ortaya çıktı.

PAKET İÇİNDE BİNDE 1-4 ORANINDA VAR

Üretici, doğal salebin 100 gramının 70 TL olmasını çok bulan tüketiciye, 100 gramın 4 kişilik bir ailenin kış süresince salep ihtiyacını karşılayacak miktarda olduğunu açıklarken, marketlerde 17- 20’şer gramlık paketler halinde 0.50 TL’ye satılan salebin doğal salepten uzak olduğunu öne sürüyor. Marketlerden alınan salep etiketiyle satışa sunulan ambalajlı ürünlerin içeriğinde patates nişastası, süt tozu, kıvam ve aroma artırıcı ve çok sayıda kimyasal gıda katkı maddesi bulunurken salep tozu ise binde 1-4 oranında yer alıyor. Salep tozunun eser miktarda yer alması nedeniyle fiyatının bu kadar düşük olduğunu vurgulayan üretici, tüketicinin aslında salep yerine salep benzeri sıcak içecek içtiğini söyledi.

Bucak’ta salep ticareti yaparak babadan kalma mesleği sürdüren Aziz Gündüz, Bucak salebinin renkten dahi ayırt edilebilecek özellikte olduğunu vurguladı. Gündüz, doğal salebin kokusunun, aromasının ve kıvamının kendini her yerde belli ettiğini söyledi. Marketlerde satılan saleplere oranla kendi saleplerinin doğal olduğunu vurgulayan Gündüz, doğal salebin daha faydalı olduğunu ifade etti.

'PAKETLERDEKİ SALEP DEĞİL, SICAK İÇECEKTİR'

Akdeniz Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Barçın Karakaş Budak, salebin Türkiye dışına çıkarılmasının yasak olduğunu dile getirdi. Gümrüklerden kaçak geçirilmesinin önlemek için bir çalışma yaptıklarını anlatan Budak, “TÜBİTAK tarafından desteklenen bir proje sayesinde DNA molekülleri üzerinden salebi tespit etmekte kullanılabilecek bir yöntem geliştirdik ve uluslararası bir yayın olarak bilim camiasının faydasına sunduk. Salebin yurt dışına çıkışı yasak" dedi.

Paketlerdeki salebin tüketicilerin kullanımı için geliştirilmiş 'salep benzeri' sıcak içecek olduğunu da kaydeden Budak, “Sıcak suya ilave ederek içilebilecek bir karışımdır. Doğal salep oranı azdır. Bileşenlerinde salep kıvamı, tadı, kokusu verecek maddeler vardır. Bu şekliyle de kış soğuğunda keyif verici içeceklerdir. Kimi zaman nişasta, süt tozu, çeşitli zamklar, tarçın gibi katkılar kullanıyor üreticiler. Gerçek salebin yerini tutmasa da sıcak içecek olarak bu ürünler de değerlendirilebilir" diye konuştu.

Alparslan ÇINAR/ANTALYA, (DHA)