Check-up programları sayesinde, tedavisi için uzun süreç gerektiren ve yaşamı tehdit edebilen ciddi sağlık sorunları ilerlemeden kontrol altına alınabiliyor ve kişilerin hayat kalitesi de artıyor. Memorial Antalya Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Kemal Kundakçı, düzenli sağlık kontrollerinden geçmenin önemi hakkında bilgi verdi.
Erken teşhis hayat kurtarıyor
Check-up sağlıklı kişilerde yaşam kalitesinin artırılması, varsa hastalık risklerinin ortaya çıkarılması; kanser, şeker ve kalp damar gibi kronik pek çok ciddi sağlık sorunun erken dönemde teşhisi için uygulanan genel sağlık taramasıdır. Bu nedenle ailesinde önemli hastalıkları olan kişilerin ya da genetik yatkınlığı bulunanların yılda bir kez yaptıracağı sağlık taraması, erken teşhis ve ardından planlanacak tedavi ile hasta için yaşam kurtarıcıdır. Çünkü yaşamı tehdit edici boyutta önemli sağlık sorunlarına yol açabilen hastalıklar ileri evrede ortaya çıktığında, hasta ve ailesi için yıpratıcı sonuçlara yol açabilmektedir.
Kişiye özel check-up programları
Check-up programları yaş gruplarına ve cinsiyete özel olarak değişmektedir. Bazı hastalıkların ileri yaşlarda, bazılarının da belirli cinsiyette daha çok ortaya çıkma riski bulunduğu için sağlık taramaları da kişiye özel olarak yapılmalıdır. Örneğin 40 yaş altı aktif bir kişide yapılacak tetkik ve tahliller, ileri yaştaki bir kişi ile aynı olmayacaktır. Hastalıkların ortaya çıkması da kişiye göre farklılık gösterebileceğinden kişinin kendine en uygun programı seçmesi gerekir. Tahliller sonucu iç organlarında bir takım bulgular saptanan kişilere; sigara, alkol tüketimi, düzensiz ve sağlıksız beslenme gibi bazı yaşamsal alışkanlıklarını değiştirmesi önerilir. Böylece gelecekte oluşabilecek önemli hastalıkların önüne geçilebilir ve başlangıç aşamasındaki sağlık sorunlarının ilerlemesi engellenebilir.
Kadın ve erkeklere ayrı testler uygulanır
Kadınlarda muayene ve smear testlerinin yılda bir kez yapılması, doktorunun önerisi ile düzenli olarak mamografi ve meme ultrasonları çekilmesi gerekmektedir. Erkeklerde prostat muayeneleri, kalın bağırsak tetkikleri ve kanser önleme programları kapsamında yapılan testler de genel sağlık kontrolleri kapsamında değerlendirilebilir. Hem genel sağlık kontrolleri hem de olası kanser hastalılarının erken tanısı için bazı sağlık kontrollerinden geçmek gereklidir.
Kimler check up yaptırmalıdır?
- Ailesinde şeker, koroner kalp hastalığı, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, kemik erimesi, mide, bağırsak, meme, prostat kanseri hikayesi bulunan kişiler.
- 40 yaş üstü erkeklerde prostat hastalıkları açısından tarama ve takip yaptırmak isteyenler.
- 40 yaş üstü kadınlarda meme ultrasonu, mamografi ve tümör markerleri ile rahim ağzı kanseri taraması olan smear testi yaptırmak isteyenler.
- Düzenli bir egzersiz ve/veya diyet programına başlayacak kişiler.
- Kısa zamanda aşırı kilo almış ya da diyet yapmadan çok hızlı kilo veren kişiler.
- Sağlıklı yaşamanın önemini kavramış ve sevdikleriyle uzun yıllar paylaşmak isteyen herkes check up yaptırabilir.