En düşük emekli maaşı Resmi Gazete'de yayınlandı

Resmi Gazete'de yayımlanan kanuna göre; yaşlılık, malullük, ölüm aylığı alan emeklilere ve hak sahiplerine ödenen 10 bin lira olan en düşük emekli aylığı 12 bin 500 liraya çıkartılacak. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan vatandaşların, emekli veya yaşlılık maaşı almasının ardından aynı iş yerinde çalışmaya devam etmeleri halinde devletin işverenlere sağladığı 5 puanlık sosyal güvenlik destek primi kesilecek. Sigorta işlemleri ile ilgili yapılan bir başka düzenlemeyle birlikte kısa vadeli sigorta kolları prim oranları yüzde 2,25 olarak belirlenirken, oranı indirip yükseltme yetkisi Cumhurbaşkanına veriliyor.

'YILIN BELİRLİ ZAMANLARINDA HASILAT TESPİTLERİ YAPILACAK'

Serbest meslek erbabı ve ticari kazanç yönünden gelir vergisi mükelleflerinin yılın belirli zamanlarında elde ettikleri hasılatlar tespit edilecek. Beyanları ile tespit edilen hasılatları arasında yüzde 20'nin üzerinde bir uyumsuzluk tespit edilmesi halinde Vergi Usul Kanunu'nda yer alan, 'İzaha davet müessesi' kapsamında izaha davet edilecek. Halihazırda günlük yapılan kontroller kanun teklifi ile birlikte belirli bir şarta bağlanıyor. Buna göre, hasılat tespiti için bir ayda en az 3 kez, yılın bütününde ise toplamda 12 defadan az olmamak kaydıyla hasılat tespitinin yapılması şartı getiriliyor. Kurumlar vergisi mükellefleri kapsam dışında bırakılırken, Hazine ve Maliye Bakanlığı maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyebilecek.

'BAŞKASINA AİT POS CİHAZI KULLANANLARA VERİLEN CEZALAR ARTIYOR'

Kanun teklifiyle birlikte Vergi Usul Kanunu'nda değişiklikler yapılarak kayıt dışı ekonomiyle mücadele sahası genişletiliyor ve özel usulsüzlük ile cezalarda artışa gidiliyor. Vergi dairesinin bilgisi dışında kayıt dışı faaliyette bulunarak vergi ziyanına sebep olunması halinde yüzde 50 artırılacak. Aynı vergi türü ve dönemine ilişkin daha sonra yapılacak tarhiyatlar nedeniyle kesilecek vergi cezalarına da aynı usul uygulanacak. 1 yıl içerisinde birden fazla özel usulsüzlük cezası kesilmesi durumunda caydırıcılığın artırılabilmesi amacıyla artan ceza uygulaması getiriliyor. Kanun kapsamı dışında belge düzenleyenlere 2 kat özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu durumu idarenin bilgisine girmeden önce belgeyi almak zorunda olanlar veya belge muhteviyatı işlemini muhatapları tarafından 5 iş günü içerisinde bildirilmesi halinde ise kanun kapsamı dışında belge düzenleye 6 kat özel usulsüzlük cezası kesilecek. Damga vergisi ödenmemiş kâğıtları, vergi ve cezası tahsil edilmeden tasdik eden veya örneklerini çıkarıp veren noterler adına kesilen özel usulsüzlük cezasının her bir kâğıt için alt sınırı 40 lira olarak belirleniyor. Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmaların bilgi değişimi hükümleri kapsamında bilgi toplanmasına ilişkin hüküm uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara da özel usulsüzlük cezası verilecek. Diğer taraftan başkasına ait pos cihazı kullananlara, başkasına ait IBAN'ı kullananlara yani ödemeleri başkalarının hesabına yapılan havalelerle kabul edenlere ve hesaplarını başkalarına kullandıranlara özel usulsüzlük cezasının 3 katı uygulanacak ancak bu tutar 20 milyon lirayı aşamayacak.

'TİCARİ OLMAYAN FAALİYETLERDE KULLANILAN KDV İSTİSNASI VE İNDİRİMİ KALDIRILIYOR'

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın normal mesai saati haricinde ve daire dışında çalışan personele, teklifle birlikte getirilen düzenlemede yer alan şartlar kapsamında her bir saat için 160 gösterge rakamının memur katsayısı ile çarpımı sonucu hesaplanacak ücret ödenecek. Ayrıca yapılacak ödeme, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacak. Ancak mesai ücreti en fazla 50 saati ve fazla çalışılması halinde ödenecek. Başkanlığın taşra teşkilatı ve kadro pozisyonlarında bulunan memur ve sözleşmeli personel sayısının yüzde 20'sini geçemeyecek. Diğer taraftan ticari olmayan gezi, eğlence, spor, gibi faaliyetlerde kullanılan deniz taşıma araçlarına, yat limanlarında verilen kiralama ve bakım gibi hizmetlerde Katma Değer Vergisi (KDV) istisnası ve indirimi kaldırılıyor. 6 Şubat 2023 yılında Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 il için yabancı devlet kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol kapsamında konut, iş yeri, okul, ibadethane, kütüphane, hastane gibi yapıların inşası için devlet kurumlarına yapılacak bağışlardan KDV istisnası getiriliyor.

'YURT DIŞINA ÇIKIŞ HARCI 500 LİRAYA ÇIKARTILIYOR

Türk Kızılay Derneği ile bu derneğe ait veya bağlı işletmelerde çalışanların, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alması halinde dahi aylıkları kesilemeyecek. Öte yandan, Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu hükümleri uyarınca kamu görevlileri sendikalarına üye olup, aylık veya ücretinden üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine her ay aylık veya ücretleri ile birlikte toplu sözleşmeyle belirlenen tutarda toplu sözleşme ikramiyesi ödenecek. Teklifle birlikte yurt dışına çıkış harcı yapılan artışla birlikte 500 liraya çıkarılıyor.

'KURUMLAR VERGİSİ ARTIRILIYOR'

Kanun teklifi ile birlikte Kurumlar Vergisi Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor. Bu kapsamda yıllık pekiştirilmiş hasılatı 750 milyonu geçen çok uluslu şirketlerin düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak, iş yerleri asgari yüzde 15 oranında kurumlar vergisine tabi tutulacak. Yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin giderler veya istisna kapsamındaki faaliyetlerden doğan zararlar, istisna dışı kazançlardan indirim konusu yapılamayacak. Vergi yükünün tespitinde dikkate alınan düzeltilmiş kapsanan vergilerin hesaplanması hüküm altına alınıyor. Çok uluslu işletme grubunun ülkesel bazlı vergi yükü hesaplamasında, o ülkede bulunan bağlı işletmelerin hesaplanan düzeltilmiş kapsanan vergileri dikkate alınacak.

'YAP-İŞLET-DEVRET PROJELERİNİN KAZANÇLARI ÜZERİNDEN YÜZDE 30 KURUMLAR VERGİSİ ALINACAK'

Ayrıca, Yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisine yönelik bir vergi güvenlik müessesesi oluşturuluyor. Bu kapsamda aynı grup içerisindeki bağlı işletmeler arasındaki finansman temini işlemlerinde, borç alan bağlı işletmenin bulunduğu ülkedeki vergi yükünün asgari kurumlar vergisi oranının altında olması, borç veren bağlı işletmenin bulunduğu ülkede ise vergi yükünün asgari kurumlar vergisi oranının üstünde olması veya grup içi finansman nedeniyle oluşan faiz gelir ve giderleri dikkate alınmaksızın hesaplanan vergi yükünün asgari kurumlar vergisi oranının üstünde olması durumunda, borç alan bağlı işletme nezdinde katlanılacak ve işletme bazlı kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacak faiz gideri, borç veren bağlı işletmenin gelir olarak dikkate aldığı tutarla sınırlı olacak. Bazı Yatırım ve Hizmetlerin 'Yap-İşlet-Devret Modeli' Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun'a göre gerçekleştirilen projeler ile Sağlık Bakanlığı'nca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun hükümlerine göre kamu özel işbirliği modeli çerçevesinde yürütülen projelerde faaliyette bulunan kurumların kazançları üzerinden yüzde 30 oranında kurumlar vergisi hesaplanacak.

Salih HÜDAVERDİ/ ANKARA, (DHA)-