Doç. Dr. Cem Oktay, aşırı sıcaklara bağlı acil durumların, sıcak krampları, sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması olarak sınıflandırıldığını belirtti. Doç. Dr. Oktay, özellikle bebekler ve küçük çocuklar, 65 yaş üstü kişi kişiler, aşırı şişman kişiler, bakıma muhtaç hastalar, şeker hastaları, kalp ve hipertansiyon hastaları ile depresyon, uykusuzluk veya dolaşım bozukluğu için ilaç kullanan hastaların risk altında olduklarını söyledi. Doç. Dr. Cem Oktay, "Sıcak acilleri ile karşılaşmamak için öncelikle sıcak havalarda kendimizi korumamız önemlidir. Özellikle 11.00 ile 16.00 saatleri arasında güneş altında kalınmamalı, aşırı egzersizden kaçınılmalıdır. Mümkün olduğunca klimalı alanlarda vakit geçirilmelidir" diye konuştu.
Sıvı alımının ihmal edilmemesi gerektiğini kaydeden Doç. Dr. Oktay, şu uyarılarda bulundu:
"Sıvı almak için susamayı beklemeyin. Sıcak ortamda egzersiz yapıyorsanız, saatte 2 ila 4 bardak su için. Alkol ve kafein içeren içeceklerden aşırı miktarda almayın. Vücuda sıkıca yapışmayan bol, dökümlü, pamuklu ve açık renkli elbiseler tercih edilmelidir. Siyah, kalın veya kat kat giysilerden kaçınılmalıdır. Dışarı çıkmak zorunda iseniz geniş siperli şapkalar giymek ve gözlük takmak, şemsiye kullanmak, yüksek koruyucu faktörlü güneş kremleri sürmek yararlıdır. Sıcak bitkinliği belirtileri hissedilmeye başlanırsa, hemen serin bir ortama geçmeli, klima veya vantilatör yardımı ile serinlemeye çalışılmalı, sıvı alınmalıdır."
SICAK KRAMPLARI
Sıcak kramplarının kasların istem dışı ağrılı bir şekilde kasılması olduğunu kaydeden Doç. Dr. Cem Oktay, "Sıklıkla baldır, kol, karın ve sırt kasları kasılır. Sıcak havada aşırı egzersizle beraber terleme yolu ile sıvı ve tuz kaybı nedenidir. İlk yardımda hastayı istirahat ettirmek, serinletmek ve elektrolit-karbonhidrat karışımı içeren sıvılar içirmek ön plandadır" dedi.
SICAK BİTKİNLİĞİ
Sıcak bitkinliğinin, yine egzersize bağlı terleme yolu ile aşırı sıvı ve elektrolit kaybı sonucu oluştuğunu söyleyen Doç. Dr. Oktay, "Belirtiler çoğu kez aniden başlar. Bulantı, kusma, halsizlik, kas krampları, baş ağrısı, bitkinlik ve aşırı terleme görülür. Ciddi bir durumdur, bir sonraki aşama olan sıcak çarpmasına hızla ilerleyebilir ve bu durum ölümcül olabilir. Sıcak bitkinliğinde hasta serin bir ortama alınmalı, yatırılmalı, serinletilmeli" diye konuştu.
SICAK ÇARPMASI
Sıcak çarpmasının ise gerçek acil bir durum olduğunu belirten AÜ Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Cem Oktay, şöyle konuştu:
"Artık santral sinir sistemi de etkilenmiştir. Bilinç değişikliği, sersemlik hissi, bayılma, sara nöbeti gibi belirtiler eklenir. Bu durumda vücut sıcaklığı 40 derecenin üzerine çıkar. Terleme durmuştur. Cilt çok sıcak ve kırmızıdır. Tüm organ sistemleri hızla iflas etmeye, çalışmamaya başlar. Solunum başlangıçta derin ve nabız hılı iken, tedavi başlanmazsa solunum yüzeyleşir ve nabız yavaşlar, zayıflar. Bu durumda hemen 112 aranarak ambulans ve sağlık ekipleri çağırılmalıdır. İlkyardım olarak hemen hasta soğutulmaya başlanmalıdır."
Erol AKKIR/ ANTALYA, (DHA)