Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri(RTÜK) Hakkındaki Kanun Tasarısı önceki akşam TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Kabul edilen yasa göre; Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde yayın yapılacak. Medya kuruluşunda toplam yabancı sermaye payı ödenmiş sermayenin yüzde 50'sine kadar olabilecek. Yabancı bir gerçek veya tüzel kişi, en fazla iki medya kuruluşuna doğrudan ortak olabilecek. RTÜK, yayın ilkelerine aykırı programı 5 keze kadar durdurabilecek.
TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen RTÜK Yasası’nda önemli değişiklikler getiriliyor.
-HER DİL VE LAHÇEDE YAYIN-
RTÜK Yasası’nda yapılan değişikliklerle, her dil ve lehçede yayın yapabilme olanağı getiriliyor. Bu çerçevede; Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde de yayın yapılabilecek. Türkiye’de “Kürtçe” yayın daha önce TRT’de başlamıştı.
-YABANCILAR MEDYA KURULUŞLARINA ORTAK OLABİLECEK-
Medya kuruluşunda toplam yabancı sermaye payı ödenmiş sermayenin yüzde 50'sine kadar olabilecek. Yabancı bir gerçek veya tüzel kişi, en fazla iki medya kuruluşuna doğrudan ortak olabilecek. RTÜK, yayın ilkelerine aykırı programı 5 keze kadar durdurabilecek.
-BAŞBAKANA YAYIN KESME HAKKI GETİRİLİYOR-
Yapılan düzenleme ile Başbakana yayın kesme hakkı getiriliyor. Bu çerçevede;
Milli güvenliğin açıkça gerekli kıldığı hallerde veya kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasının kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda Başbakan veya görevlendireceği Bakan, geçici yayın yasağı getirebilecek. Yayın durdurma kararına karşı Danıştayda iptal davası açılabilecek. Danıştay, bu davalara öncelikli olarak bakacak ve yürütmenin durdurulması talebini 48 saat içerisinde karara bağlayacak.
-BDP HABERLERİNE KISITLAMA-
Yeni RTÜK Yasası’na göre; yayın hizmetleri de yeniden düzenleniyor. Bu çerçevede terör örgütü ve üyelerini ne sebeple olursa olsun “öven” haberlere yayın kısıtlanması getiriliyor.
Yeni RTÜK Yasası’na göre BDP’lilerin bölücü terör örgütü lideri hakkında kullandıkları hitap şekli haberleri yasak kapsamına alınacak. Bu çerçevede; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin varlık ve bağımsızlığına, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı olamayacak; ırk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemeyecek veya toplumda nefret duyguları oluşturamayacak; terörü övemeyecek ve teşvik edemeyecek, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremeyecek.
-EZEL DİZİSİ DAHA DİKKATLİ OLACAK-
TV kanallarında yayınlanan dizilere de bundan sonra bazı sahnelerine kısıtlama getirilecek. Dizilerde kumar, uyuşturucu gibi sahneler artık yayınlanamayacak.
Yapılan yeni düzenlemelerle yayınlar, çocuklara karşı istismar ve şiddeti özendiremeyecek; güçsüzlere ve özürlülere karşı ayrımcılık, istismar ve şiddeti teşvik edemeyecek; alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapıcı madde kullanımı ile kumar oynamayı özendirici nitelikte olamayacak. Yayınlar, müstehcen olamayacak; cinsiyet eşitliğine ters düşen, kadınlara yönelik baskıları teşvik eden ve kadını istismar eden programlar içeremeyecek; şiddeti özendirici veya kanıksatıcı olamayacak.
-REKLAM KISITLAMASI-
Sinema ve televizyon için yapılmış filmler ile haber bültenleri, planlanan yayın süreleri 30 dakikadan fazla olması halinde, her 30 dakikalık yayın süresi için bir kez olmak üzere, reklam ve tele-alışverişle kesilebilecek. Dini tören yayını içine, hiçbir şekilde reklam ve tele-alışveriş yayını yerleştirilemeyecek.
-ŞİFRESİZ YAYIN-
Yasayla; önemli olayları yayınlayacak televizyonlar, listede yer alan olayları
ülke geneline şifresiz ve ücretsiz olarak yayınlayacak. Gerçek ve tüzel kişiler, kendileri hakkında şeref ve haysiyetlerini ihlal edici veya gerçeğe aykırı yayın yapılması halinde, yayın tarihinden itibaren 60
gün içinde, üçüncü kişilerin hukuken korunan menfaatlerine aykırı olmamak ve suç unsuru içermemek kaydıyla, düzeltme ve cevap yazısını ilgili medya kuruluşuna gönderecek. Medya kuruluşları, düzeltme ve cevap yazılarını aldıkları tarihten itibaren en geç 7 gün içinde yayınlayacaklar.
RTÜK Yasası’nda yapılan değişiklikle yapılan diğer düzenlemeler ise şöyle:
-Yayın lisansı; münhasıran radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak amacıyla kurulmuş anonim şirketlere verilecek. Aynı şirket ancak bir radyo, bir televizyon ve bir isteğe bağlı yayın hizmeti sunabilecek.
-SİYASİ PARTİLER TELEVİZYON KANALI AÇAMAYACAK-
-Siyasi partiler, sendikalar, meslek kuruluşları, kooperatifler, birlikler, dernekler, vakıflar, mahalli idareler ve bunlar tarafından kurulan veya bunların doğrudan veya dolaylı ortak oldukları şirketler ile sermaye piyasası kurumları ve bu aracı kurumlara doğrudan veya dolaylı ortak olan gerçek ve tüzel kişilere yayın lisansı verilemeyecek. Bu kuruluşlar, medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara doğrudan veya dolaylı ortak olamayacak.
-Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce kablo ve uydu ortamında yayın yapmak üzere yayın lisansı almış olan kuruluşların hakları lisans süresi sonuna kadar geçerli olacak. Bu kuruluşlar 6 ay içinde durumlarını yasada öngörülen hale getirecekler.