Phaselis'te mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı

Antalya'nın Kemer İiçesine bağlı antik Likya kenti Phaselis'in sınırları içerisinde Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, 1'inci Derecede Arkeolojik Sit Alanı niteliğindeki Alacasu ve Bostanlık koylarında halk plajı inşasına başladı. 'Phaselis Antik Kenti Ören Yeri ve Bütünleyici Kıyı Alanı Çevre Düzenlemesi Yapım İşi' adıyla ihale edilen proje kapsamında başlatılan çalışmalarda, Alacasu (Cennet) Koyu'nda 480 metrekarelik beton temeller atılırken, kamuoyu tepkileri nedeniyle beton temellerin bir kısmı kaldırıldı, diğer taraftan Bostanlık Koyu'nda da başlatılan halk plajı yapımı inşa çalışmaları başlatıldı.

İPTALİ İÇİN DAVA AÇILDI

2 farklı koydaki halk plajı projesi inşaatlarına karşı Peyzaj Mimarları Odası adına avukatlar Tuncay Koç ve Emre Altınok tarafından yürütmeyi durdurma ve projelerin iptali istemiyle dava açıldı. Davada, yapılan ihale işleminin dünyaca ünlü 1'inci derece arkeolojik sit alanı olan Phaselis antik kentine, zaten can çekişmekte olan Milli Park'ın kaynaklarına ve caretta carettaların yuvalama alanlarına zarar vereceği belirtildi.

BETONARME YAPILAR

Ayrıca ihalede, çevresel duyarlılık, kamu yararı, ileride topluma aktarılacak ekolojik yarar ve tarihi değerlerin korunması amacının bulunmadığına dikkat çekilerek, 1'inci derece arkeolojik sit alanında yapılabilecek uygulamaların çok sınırlı olduğu, ihale ile alana beton döküleceği, oyun parkı, cankurtaran alanı restoran ve büfe alanlarının kurulacağı, bakanlığın iki ayrı koyda uygulamaya başladığı bu proje kapsamında günübirlik tesislerin, restoran, kafeterya, otopark, karşılama merkezi, cankurtaran ünitesi, duş ve tuvaletlerden oluşan çok sayıda yapının inşa edileceği, 1000 metreküpten fazla beton malzemenin de kullanılacağı projenin inşası için PVC, demir ve alüminyum gibi malzemelerin yanı sıra yoğun olarak ahşap kullanılacağı, 2863 sayılı kanunun açıkça ihlal edildiği kaydedildi.

MİLLİ PARK ALANI

Dava dilekçesinde, 1'inci derece arkeolojik sit sınırları içinde günübirlik alan oluşturulamayacağı, kalıcı yapı yapılamayacağı, dava konusu alanın aynı zamanda Milli Park alanı olduğu, yapılan projede ve ihalede Kıyı Kanunu'na da muhalefet edildiği, kıyılara doğal dokuyu bozucu uygulamaların yapılamayacağı ileri sürülerek iptali ile yürütmenin durdurulması istendi.

BAKANLIK AÇIKLAMA YAPMIŞTI

Kültür ve Turizm Bakanlığı, geçen ay konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, "Antalya Phaselis Antik Kenti'nin bulunduğu alan, 1'inci Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilmiştir. Phaselis Antik Kenti'nin tarihi ve doğal değerlerinin korunarak kontrollü ve sürdürülebilir bir şekilde sergilenebilmesi için söz konusu alanın kuzeyindeki Alacasu (Cennet) Koyu ile güneyindeki Bostanlık Koyu'nun 'PHASELİS ÖREN YERİ VE BÜTÜNLEYİCİ KIYI ALANI ÇEVRE DÜZENLEMESİ' ile bu değerlerin gelecek nesillere aktarılması hedeflenerek projeler hazırlanmış ve bu projeler Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 13.10.2022 tarih ve 14634 sayılı ve 15.11.2022 tarih ve 14780 sayılı kararlarıyla uygun bulunmuştur. Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Kararları ile uygun bulunan projelerin uygulanması işi Bakanlığımızca ihaleye çıkılmış, SA-FA Restorasyon Sanayi İnşaat Ticaret Ltd. Şti. firması işin yapımını üstlenmiş, 14.02.2023 tarihinde sözleşme imzalanarak işin yapımına başlanmıştır. Söz konusu çalışmalar, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararları doğrultusunda Bakanlığımız ile Müze ve Kazı Başkanlığı'nın denetiminde devam etmektedir. Doğaya veya tarihi eserlere herhangi bir şekilde zarar verme söz konusu değildir" denilmişti.

YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI

Davanın görüldüğü Antalya 3'üncü İdare Mahkemesi, söz konusu 2 ihaleye yönelik yapım işlerinin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararlar doğurabilecek nitelikte bulunması sebebiyle mahallinde keşif ve bilirkişi işlemleri yaptırıldıktan sonra bu konuda yeniden bir karar verilinceye kadar 2577 Sayılı Yasanın 27'nci maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütmenin durdurulmasına oybirliğiyle karar verdi.

'YAPIM İŞİ ACİLEN DURDURULMALIDIR'

Mahkemenin bu kararıyla Phaselis'teki koylarda ihale ve projenin yasa dışı duruma düştüğünü dile getiren Avukat Tuncay Koç, mahkemenin yürütmeyi durdurma kararının, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun ilk kararına dayandığını belirterek, şunları söyledi: 

“13 Ekim 2022 tarihli Koruma Bölge Kurulu kararının mevzuata aykırı olduğu görülmüştür. Bilirkişi keşfine kadar da ikinci bir yürütmeyi durdurma kararı verilmiştir. Ancak projenin temel dayanağı ortadan kalktığı için acilen diğer dosyalarda da yürütmeyi durdurma kararı verilmesi gerekmektedir. Şu anda Phaselis'te yapılan ihale ve proje yasa dışı duruma düşmüştür. Çünkü bütün yasal süreç bu ilk Kurul Kararı ile başlamıştır. Bunun da hukuk dışı olduğu mahkeme kararıyla sabit olmuştur. Alelacele yapılan işler, süreç içinde tekrar tekrar yenilenen revize planlar, aslında bu projenin ne kadar sakat olduğunu göstermektedir. Yapım işi acilen durdurulmalıdır."

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)