Organ bağışı duyarlılığı, kalp bekleyen 3 hastaya can oldu

AÜ Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Bayezid, Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de son dönemde 27 bin hastanın organ yetmezliği ile mücadele ettiğini anlattı. Organ yetmezliği teşhisi koyulan hastaların hayatta kalması için organ nakline ihtiyaç duyulduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Bayezid, organ bağışının yetersizliği nedeniyle sınırlı sayıda hastaya nakil yapabildiklerini söyledi. Türkiye'de 1400 hastanın kalp nakli beklediğini belirten Prof. Dr. Bayezid, AÜ Prof. Dr. Tuncer Karpuzoğlu Organ Nakli Enstitüsü Kalp Koordinatörlüğü biriminde kalp bekleyen 450 hasta olduğunu ifade etti. Kalp bekleyen hastanın 4'te 1'inin Akdeniz Üniversitesi kalp bekleme listesinde olduğunu aktaran Prof. Dr. Bayezid, beyin ölümü gerçekleşen kişilerin organlarının bağışlanmasının birçok insana umut olduğunu söyledi.

'KADAVRADAN BAŞKA ŞANSIMIZ YOK'

Kalp naklinin sadece kadavradan bağışla yapılabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Bayezid, "Bir böbrek hastası yakınına bir böbreğini verebiliyor veya karaciğer hastası, bir yakınından karaciğerinin bir parçasını alabiliyor ama kalp için böyle bir imkan yok. Kalp nakli için beyin ölümü olacak, ardından bir yakını o organları bağışlayacak, bu bağış üzerine kalp nakli yapabileceğiz. Başka şansımız yok" dedi.

BAĞIŞLAR COVİD SONRASI AZALDI

Covid-19 sonrası organ bağışının azaldığını anlatan Prof. Dr. Bayezid, "Daha önce organ bağışı, beyin ölümü olan hastalarda yüzde 27 iken, Covid'den sonra yüzde 16'ya düştü. İnsanlar yakınlarının organlarını yüzde 85 oranında bağışlamıyor. Bu, Covid'den sonra oldukça kötüye gitti. Ayrıca bağışlanan organların sadece 4'te 1'i kalp için uygun oluyor. Çünkü daha önceden kalbi hasar görmüş kişilerin organları kullanılamıyor. Yaşlıları da kullanamıyoruz. Bu da demektir ki kalp hastaları böbrek ve karaciğer hastalarına göre, organ nakli açısından daha şanssız hastalar" diye konuştu.

'2 KEZ KALP NAKLİ OLAN HASTAMIZ, KAÇKAR DAĞLARI ZİRVESİNE ÇIKTI'

Kalp nakli yapılamayan hastalara yapay kalp takıldığını aktaran Prof. Dr. Bayezid, şöyle dedi:

"Organ bekleyen hastaları hayatta tutabilmek için yapay kalp takmak zorunda kalıyoruz. Bugüne kadar 320 yapay kalp cihazı taktık. Ayrıca kalp nakli olan hastalarda sonuçlarımız çok daha iyi. İlk yaptığımız kalp nakli 26'ncı yılında ve en uzun yaşayan hastamız. Sorunsuz hayatını sürdürebiliyor. Hiçbir problemi yok. 20 yılı aşan hastalarımız var. Böbrekleriyle ilgili sorun yaşayıp, 15'inci yılda nakil olan hastalarımız var. Baypas olan hastalarımız var. Koroner arterlerinde sorunu olan bir kalp nakli hastamıza baypas yapmıştık. Stent konulan hastalarımız var. İki defa kalp nakli olan 3 hastamız var. Ameliyattan 10-15 yıl sonra sorun yaşayınca ikinci kez kalp nakli olmuş hastalarımızdan biri, Kaçkar Dağları'nın 3900 metre yükseklikteki zirvesinden fotoğraf yolladı. Bu hastalarımızı görmek bizi mutlu ediyor. Gene Türkiye'de ilk kez hem kalp hem böbrek nakli aynı anda yapılan 3 hastamız var. Organ naklinin sonuçlarının ne kadar iyi olduğunu, nakil sonrasında hastaların ne kadar uzun, ne kadar kaliteli yaşayabildiğini görüyoruz."

1 AYDA 3 KALP NAKLİ YAPILDI

Kasım ayı sonrasında organ nakli farkındalığının artmasıyla AÜ'de aralık ayında, yıllardır yapay kalp taşıyan Kadir İrkin (39) ve Azerbaycanlı Ferit İrkin'e (24), 12 yıldır kalp yetmezliği şikayetiyle kalp bekleyen Tevfik Serdar Demirtürk'e (46) başarılı kalp nakilleri yaptıklarını açıklayan Prof. Dr. Bayezid, "Organ naklinin önemi anlaşılınca bağışlanan organ sayısı da artacaktır. Özellikle organ nakli haftasından sonra bir haber yayımlanıyor, organ bağışı artıyor. İnsanlar daha duyarlı hale geliyor. Toplumda bu bilinci artırmamız gerekiyor. Özellikle aralık ayı bizi çok mutlu etti. Aralık ayında 3 kalp nakli yaptık. 3'ü de genç hastaydı. 2'sini taburcu ettik, diğerini de yakında taburcu edeceğiz. Hastalarımız gayet sağlıklı, hiçbir problem yok" diye konuştu.

'ÇOCUĞUMU YAŞATMAK, ONUN KALBİNİN ATMASINI İSTİYORUM'

Nakil bekleyen hastalarla kalp nakli koordinatörleri Resul Erdoğan ve Fatma Temel'in iletişime geçerek, 'Uygun donör bulundu' haberini verdiğini kaydeden Prof. Dr. Bayezid, nakil olan hastaların yeni hayatlarına 'merhaba' dediğini belirterek, şöyle konuştu:

"Yeniden kendi işlerini görebiliyorlar. Bir hastamız 26 senedir hiç sorun yaşamıyor. Çocuğunu büyüttü. Akdeniz Üniversitesi'nde okuttu, evlendirdi, torunu oldu. Bunları görebilmesi mümkün değildi. Organ nakli olmasaydı, 1 yıl içerisinde hayatını kaybedecekti. Organ bağışı umuttur. Özellikle son organ bağışı yapan hastamızın babasının sözleri beni çok duygulandırdı. Bana, 'koordinatörler bana, çocuğunuzu yaşatmak ister misiniz' diye sordu. 'Evet, çocuğumu yaşatmak, onun kalbinin atmasını istiyorum dedim' dedi. Çocuğunun kalbini, böbreklerini ve karaciğerini bağışladı. Giderken de 'Oğlum en büyük sadakasını verdi' dedi."

Aslı DURAN/ANTALYA, (DHA)