Meyan kökünde, zirai ilaç tehlikesi

Radyasyon avcısı olarak bilinen Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak yetişen meyan bitkisi yanlış ilaçlama nedeni ile tükenme noktasına geldi. Bölgede özellikle yaz döneminde şerbet yapılarak tüketilen meyan üzerine araştırma yapan Prof. Dr. Nazım Şekeroğlu, "Meyan bugün Türkiye’de gerçekten çok kullanılan ve yavaş yavaş Türkiye’de yok olmaya başlayan bir bitki. Toprak altında kökleriyle çoğalan bir bitki. Tarım alanlarında özellikle ‘Total herlikit’ dediğimiz tarım ilaçları kullanıldığı anda bir yaprağa tarım ilacı değdiğinde, dönümlerce alandaki meyan bitkisini kurutuyor" dedi.

KANSER TEDAVİSİ SONRASI VÜCUDU TEMİZLİYOR

Prof. Dr. Şekeroğlu, Türkiye'nin meyanı ihraç etme durumuna geldiğini ifade ederek şunları söyledi:

"Şu anda Türkiye’deki tek meyan balı fabrikası Kilis’te bulunuyor. Şirketin sahibi 25 yıl önce Suriye’den gelen biri. Bunun dışında biz meyan kökünü nereden alıyoruz? Maalesef Hollanda’dan ve İtalya’dan alıyoruz. Meyan niçin önemli? Bugün Çin tıbbında kullanılan belki yüzde 50’ den, yüzde 60’tan fazla karışımın içerisinde meyan var ve kanser tedavisinden sonra vücuttaki radyasyonun giderilmesinde en etkili bitki olarak düşünülüyor. Meyan bitkisi özellikle bizim yöremizde Kilis, Gaziantep, Adana yöresinde meyan şerbeti olarak tüketiliyor ama endüstriyel ham madde olarak meyan balı, birçok içecek de ve genellikle gıda sanayisinde tat düzeltici olarak kullanılıyor. Ayrıca İtalya'da bu bitkinin meyan balından üretilen, özellikle kış aylarında nezle ve grip algınlığında balgam sökmede ön plana çıkıyor. Ses tellerinin düzelmesinde rol alıyor bir madde olarak kullanılıyor biz de cebimizde taşıyoruz. Tabii meyan bitkisi içeriğindeki kimyasal maddelerden dolayı aşırı tüketildiğinde tansiyon yüksekliği veya baş ağrısı halsizlik gibi sorunlara yol açabiliyor ancak çok ciddi sorunlar görünmüyor." 

TARIM İLAÇLARI MEYANI AZALTIYOR

Prof. Dr. Şekeroğlu, meyanın özellikle ilaç sanayisinde değerli olduğunu belirterek, "Biz bu bitkimize sahip çıkalım. Türkiye topraklarında yetişen meyanımıza sahip çıkacağız. Türkiye’de üretilen, kendi yerli milli meyanımız özellikle milli ilaç sanayimizde, meyan bitkisinden üretilen meyan balı oldukça önemli. Biz Kilis 7 Aralık Üniversitesi Ziraat Fakültesi olarak meyan bitkisini özellikle tarımsal üretimi konusunda çalışmalara başladık.  Meyan bitkisi ülkemizde doğal olarak yetişen bir bitki. Ülkemizde halen üç farklı türü bulunuyor. Doğal olarak yetişiyor bitki toprak altında yetişen bir bitki. Oldukça önemli ve kıymetli bir bitki. Tabi bunun farkında olmadan üreticilerimiz bunu yok etmek üzere. Çeşitli kimyasal ilaçlar kullanıyorlar. Yabancı ot ilaçlarıyla yaprağın bir tanesine yabancı otun değmesi, dönümlerce meyan kökünün kurumasına neden oluyor.  Tabi tarım alanlarındaki ilaçlamalarımızla meyan kökleri gittikçe azalmalara başladı. Şimdi ülkemizde yetişen meyan kökü bizim için yeterli gelmiyor.  Orta Asya ülkelerinden meyan almaya başladık, önümüzdeki süreçte bununla ilgili koruma ve geliştirme çalışmaları başlatmak gerekiyor" şeklinde konuştu.

Şekeroğlu, üniversite olarak meyan üretimini artırmak için çalışmalar başlattıklarını sözlerine ekledi.

Reşit ÇELEBİOĞLU/ KİLİS, (DHA)