Antalya, Isparta, Burdur'u kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi'nde yapılan küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri, Batı Akdeniz Küçükbaş Hayvancılık Çalıştayı'nda tartışıldı. Çalıştay, Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) ve Antalya İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği işbirliğiyle Akra Barut Hotel'de düzenlendi.
Çalıştaya MAKÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Saatçı, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ahmet Dallı, BAGEV Başkanvekili İbrahim Solak, Antalya Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Zeliha Öztürk, Ziraat Bankası Antalya Bölge Başkanı Fatih Şahan, Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Vahap Tuncer, Veteriner Hekimleri Antalya Şube Başkanı Muammer Saygılı ve küçükbaş hayvan yetiştiricileri katıldı.
MEMLEKET MESELESİ
Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin tam anlamıyla bir memleket meselesi olduğunu vurgulayan MAKÜ Rektörü Prof. Dr. Saatcı, şunları söyledi:
"Toprak altındaki bir altın madeni veya diğer madenlerin değeri neyse, koyun ve keçinin değeri de o. Ülkemizde çok farklı hayvancılık yapma şansına sahibiz. Yedi bölgemizi iki kere yediye bölseniz, her birinde farkı hayvancılık çeşitleri mümkün. Yöremizde çalı ağaçlar bize imkan sunuyor ve keçi de bununla birlikte ekosistem oluşturuyor. Kökünü çıkarmadıkça kurumaz bunlar. Keçi yedikçe de budama faaliyeti gösteriyor. Bölgemiz için çok özel."
'İMPARATORLUĞUN KIL ÇADIRI KEÇİ KILINDAN'
Bölgede yürütülen projelerin katkılarından da bahseden Rektör Prof. Dr. Saatçı sözlerini şöyle sürdürdü:
"Etçil hayvanlar kadar et veren keçi gittiğinde, kültürümüz de kaybolacaktır. Hep övündüğümüz imparatorluğun altındaki kıl çadır o keçi kılından oluşmuştur. Maki, keçi ve Toros fırsatı bize çok özel imkan sunuyor. Bu imkan Akdeniz havzalarına bakıldığında, genç yaşta oğlak tüketimi yapılır ve kaybettiklerinden dolayı üretimleri kendilerine yetmemektedir. Avrupa piyasasına bakıldığında ithal edilen tek kırmızı et kalemi koyun eti ve kriterleri tamamladığımızda çok ciddi pazar olur. Ülkemizdeki kırmızı et açığını kapatmanın tek yolu da küçükbaş."
YERİNDE İSTİHDAMIN SİGORTASI
Bölgede küçükbaş hayvancılığın 'yerinde istihdam'ın sigortası olduğunu kaydeden belirten BAGEV Başkanvekili İbrahim Solak ise, sorun ve çözüm yollarına ilişkin ortak bir dil oluşturmayı amaçladıklarını söyledi. Son yıllarda et ve süt fiyatlarının üretici açısından yetersiz olduğundan, hayvancılığı bilen nüfusun üretimden çekilme noktasına geldiğine değinen İbrahim Solak, bu nedenle kırsal kalkınmada olumsuzluklar yaşandığını, ekonomik ve sosyal sorunların arttığını kaydetti.
51 MİLYONDAN 38.5 MİLYONA DÜŞTÜ
Ülkemizde küçükbaş hayvan sayısının hızla düştüğünü belirten Solak sözlerini şöyle sürdürdü:
"1991'de yaklaşık 51 milyonun üzerinde olan küçükbaş hayvan varlığımız 2013'te 38.5 milyona kadar gerilemiştir. Son 25 yılda kişi başına düşen küçükbaş birim hayvan sayısının azaldığını görebiliriz. 2013 itibariyle 38.5 milyon küçükbaş hayvanın yüzde 11.6'sı Akdeniz bölgesinde, Akdeniz'de ise yüzde 37'lik kısmı Batı Akdeniz'de üretilmektedir. Batı Akdeniz olarak ülkemiz küçükbaş hayvan varlığının yüzde 4.5'ini oluşturmaktayız. Bunun yüzde 55'i Antalya, yüzde 25'i Isparta ve yüzde 20'si de Burdur'da üretilmektedir."
2010 SONRASI ARTIŞ VAR
Antalya Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Zeliha Öztürk, 2013 TÜİK verilerine göre 29.2 milyon koyun, 9.2 milyon keçi olmak üzere toplam 38 milyon 509 bin küçükbaş hayvan varlığımız olduğunu, bakanlığın damızlık koyun keçi yetiştiricilerini destekleyen politikasının olumlu yansıması olarak 2010'dan itibaren küçükbaş hayvan sayısında artış gözlendiğini açıkladı. Buna paralel artışla 1.1 milyon ton koyun sütü, 415 bin ton keçi sütü olmak üzere 1.5 milyon ton koyun ve keçi sütü üretildiğini kaydeden Öztürk, toplam 126 bin 497 ton koyun ve keçi eti üretildiğini de dile getirdi.
KÜÇÜKBAŞ ÜRETİCİSİNE 24 MİLYON LİRA DAĞITILACAK
Batı Akdeniz illerinde 2009'da hızlı düşüş yaşandığını belirten Zeliha Öztürk, 2010'da orman sahalarının otlatmaya açılması, Bakanlığın ıslah projeleriyle bölgedeki keçi ve koyun varlığının artışa geçtiğini söyledi. Bölgede Honamlı, Kıl, Saanen, Halep ve benzeri ırkların yetiştirildiğinden söz eden Öztürk, üç ildeki keçi varlığının 849 bin 856, koyun sayısının 761 bin 43 olduğunu anlattı. Öztürk, bölgede birliklere üye 9 bin 429 işletmeye ait toplam 1 milyon 223 bin 752 küçükbaşın Bakanlığın anaç koyun ve keçi desteklenmesinden faydalanması için bildirildiğini, bu yıl 24 milyon lirayı aşkın tutarın bölgedeki küçükbaş hayvan üreticilerine dağıtılacağını duyurdu.
Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA) -