Kemer gramantini yok olma tehlikesiyle karşı karşıya

Antalya'nın dünyaca ünlü turizm merkezi Kemer, bölgede yetişen gramantin ile de biliniyor. Türkiye'de birkaç farklı yerde daha yetiştirilmesine rağmen Kemer'de üretilen gramantin, rengi ve aromasıyla diğerlerinden ayrılırken, pazar tezgahlarında da rağbet görüyor. Kemer'de yaklaşık 40 yıl önce babasının başladığı gramantin ticaretini 20 yıldır sürdüren Hüseyin Aydemir (49), bölgedeki mandalina bahçelerini kiralayıp, yetiştirilen ürünlerin satışını yapıyor. Kemer'in turizm bölgesi olması dolayısıyla son dönemde bahçelerin imara açıldığını belirten Aydemir, bu nedenle Kemer gramantininin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalındığını kaydetti. 

'BU KALİTE SADECE KEMER'DE YETİŞİYOR'

Gramantinin sadece Kemer'de yetişmediğini hatırlatan Aydemir, "Antalya Çakırlar'da, Serik'te, Aydın'da, Köyceğiz'de yoğun yetişiyor. Adana'da yetişiyor; ama gittiği yörelerde 'Kemer mandalinası' diye satılır. Kemer bölgesindeki aroma, lezzet hiçbir yerde olmuyor. Pazarcı Adana'dan da alsa Köyceğiz'den de alsa bütün pazarlarda Kemer mandalinası diye satılır. Adana, Köyceğiz, Çakırlar buradaki mandalinalarda renk, görüntü aynı olur hatta oralar buradan daha boylu olur; ama soyup, yediğiniz zaman bir avuç çekirdek çıkar. Ama Kemer mandalinasında çekirdek çıkmaz. Diğer bölgelerin mandalinaları su gibi olur yani bir lezzet aroma gelmez; ama buranın mandalinasını yediğin zaman çok kokulu, ciddi bir aroma gelir. Pazarlarda satılan mandalina 'Kemer mandalinası' diye satılır; ama bu kalite sadece ve sadece Kemer'de yetişiyor" diye konuştu. 

'ÇOĞU BÖLGE İMARA AÇILDI'

Kemer'de eskisi gibi gramantin kalmadığına dikkat çeken Aydemir, "Bölgedeki ağaçlar, 30- 40 senelik. Turizmin girmesiyle birlikte tarıma ağırlık verilmiyor. Turizmden dolayı Kemer'de ağaçlara eskisi gibi bakım yapılmıyor. İmara açıldı çoğu bölge, bundan dolayı kesiliyor ağaçlar. Yani böyle devam ederse 10- 20 yıl sonra sadece yemelik gramantin kalacak; ama tarıma dönülse tekrar uğraşılsa bu ağaçlar tazelense yani 30- 40 senelik olmaları önemli değil bir budamayla bu ağaçlar tazelenir. O zaman daha kaliteli olur ve daha fiyatlı satılır" dedi. 

'REKOLTE DE DÜŞTÜ'

Bahçelerin imara açılmaya devam edilmesi durumunda Kemer gramantininin yok olacağını vurgulayan Hüseyin Aydemir, "Eskiden biz, günde 20 ton mandalina keser, 2 ayda bitiremezdik. Şimdi günde 3- 4 ton kesiyoruz. Kesile kesile, imara açıla açıla rekolte düştü. 15- 20 ton 2- 3 posta işçiyle mandalina kestiğimiz günleri bilirim 20- 25 sene önce. Bu sene meyve eksik. Bu sene 1- 1,20 lira bizim toptan satışımız. Bizden toptan alanlar da pazarda 2 liraya satıyor. Geçen sene 60 kuruştu satışımız. Bizden alan da 1-1,20 liraya satıyordu. Geçen sene rekolte yüksekti. Bu sene rekolte de düştü" diye konuştu. 

Levent YENİGÜN/KEMER (Antalya), (DHA)