ATSO'nun Şubat ayı meclis toplantısında kent ve ülke gündemi ve ekonomisi değerlendirildi. ATSO meclis ve yönetim kurulu üyelerinin katıldığı toplantıda ATSO Başkanı Davut Çetin, bu ayki en önemli konunun istihdam seferberliği olduğunu açıkladı.
773 LİRA PRİM DESTEĞİ
İstihdam seferberliği kapsamındaki SGK prim indiriminin Antalya için geç kalınmış bir uygulama olduğunu belirten Davut Çetin, “Fakat zararın neresinden dönülse kardır. İşsiz sayısı bir önceki ay 3 milyon 600 bindi, kimse konuşmadı, bu ay 3 milyon 700 bin oldu. Nihayet sayın Cumhurbaşkanımız işsizlik sorununu gündeme getirince, herkes işsizlik sorununu konuşmaya başladı. Bunun üzerine yeni istihdam teşviki açıklandı. Teşvikle, 2 bin 177 liralık asgari ücret maliyeti, 773 lira prim ve vergi desteğiyle 1400 TL'ye düşüyor" dedi.
TEŞVİĞİN KOŞULLARI
Teşviğin içeriğine ilişkin bilgiler veren ATSO Başkanı Davut Çetin, “1 Şubat'tan 31 Aralık'a tarihine kadar işe alınan sigortalı için teşvik alınabilecek. Önceki 3 ay içinde kayıtlı sigortalı olmayan işsizler, İş-Kur'a kayıtlı olmaları durumunda işe alınabilecek. İşverenin SGK borcunun olmaması, kayıtdışı işçi çalıştırmamış olması gerekiyor. Hükümet daha önce de çeşitli istihdam teşvikleri getirmişti, fakat bu çapta bir teşvik ilk kez getirildi" dedi.
ATSO ÜYELERİNE İSTİHDAM ÇAĞRISI
İstihdam artışı için Antalya'da yapılan toplantıyı hatırlatan Davut Çetin, “Ben şahsen 100 bin rakamını görebileceğimizi tahmin ediyorum, fakat toplantıda 200 bin hedef konuldu ve 150 bin kişiye ulaşılacağını düşünüyorum. Buradan bütün üyelerimize çağrı yapıyorum. İmkanı olan teşvikten yararlansın ve çalışan sayısını artırsın. İhtiyacı olmayan, ama mali imkanı yeten de fedakarlık yapsın. Çünkü bir gencin iş öğrenmesi önemli bir katkıdır. 40 bin üyemiz var ve mutlaka her üyemiz elinden geleni yapacaktır" dedi.
TURİZMDE 100 BİNE YAKIN ARTIŞ OLUR
Antalya olarak geçen yıl turizmdeki kriz öncesinde yaz aylarında 600 bin sigortalı çalışan sayısına ulaşıldığını söyleyen Çetin, “Kasım ayı verisine göre bu sayı 450 binlere düştü. Bu 150 binlik kaybın bir kısmı mevsimsel, bir kısmı da turizmde yaşadığımız krize bağlı. Sezonun başlamasıyla yalnızca turizm istihdamında 100 bine yakın istihdam artışı olacaktır. İstihdam teşviki kayıtdışılığı da bir miktar azaltacak. İş-Kur'a kayıt koşuluna herkes dikkat etmelidir. Özellikle turizm sektöründe çalışacaklar İş-Kur kayıtlarını hemen yaptırmalıdır" dedi.
SÖZÜNÜ TUTABİLECEK EN İYİ ANTALYA
Turizmden dolayı bu konuda sözünü en iyi tutabilecek ilin ise Antalya olacağını kaydeden Çetin, “Bazen afaki rakamlar açıklanıyor, oysa bu konu bir hesap kitap konusudur, sonra hayal kırıklığı yaratacak şeyler söylenmemeli. Uzun dönemde istihdam artışı için ihracat ve yatırımlar artmalıdır. Özel sektör kardan fedakarlık yaparak istihdam artırırsa, gelecek yıl hem vergi hem yatırımlar azalır. İstihdam maliyetini fiyata yansıtsa maliyeti halk öder" dedi.
ÜÇ İLÇEDE 1037 ESNAF
Geçen ay 1037 cadde esnafıyla yapılan anketin sonuçları açıklayan ATSO Başkanı, anket yapılan esnafın çoğunluğunun mikro işletme olduğu ve 1037 işyerinde patron dahil, çalışan sayısının 3 bin 807, yani işyeri başına çalışan sayısının 4'e ulaşmadığına dikkat çekti. Cadde işyerlerinin yüzde 85'inin kira olduğunu belirten Çetin, "Mülk sahipliği oranı oldukça düşük. İşyeri sahibinin sektördeki süresine baktığımızda, kent merkezinde eski esnafın azaldığını görüyoruz. İşyerinde 10 yıldan fazla faaliyette olma oranı yüzde 38. Yeni işyeri oranı yüzde 26 ve bu oran oldukça yüksek sayılır. Beyaz eşya, kuyum, konaklama sektöründe eski işletme, market ve yeme-içme sektöründe ise yeni işletme oranı daha fazla" dedi.
YÜZDE 72'Sİ TURİZMDEN ETKİLENDİ
Ankette 'turizmle ilgim yok' veya 'az' diyenlerin oranının yüzde 28 olduğunu belirten Çetin, “Kalan yüzde 72 için turizm önemli. Turizmden en fazla etkilenen sektör kuyum, giyim sektörü de turizme yüksek oranda bağımlı. Marketler ve beyaz eşyacılar doğal olarak daha az etkileniyor. İşyerlerinin yüzde 61'i satışlarının azaldığını, yüzde 41'i ise çalışan sayısını azalttığını söylüyor. Esnafın üçte birinin geçen yıl turizmdeki durumdan daha ciddi oranda etkilendiğini ve çalışan sayısını yüzde 20'den fazla azalttığını görüyoruz. En fazla satış kaybı ve istihdam kaybı yaşayan sektörler konaklamadan sonra yeme-içme sektörü ve kuyum. Marketlerin ise çok fazla etkilenmediğini görüyoruz" dedi.
KREDİ VE ALACAK SORUNU
Ankete gore esnafın yarısının kredi kullanmadığını kaydeden Çetin, “Kredi almakta zorluk yaşayanların oranı yüzde 39 gibi görünüyor, fakat yarısı kredi aldığı için gerçekte kredi kullananların yüzde 80'i kredi almakta zorluk yaşadığını belirtmiş oluyor. Kredi geri ödemesinde sorun var mı diye sormuşuz. Yüzde 35 sorun yaşamıyor gibi görünüyor. Fakat zaten kredi kullanma oranı yüzde 50 olduğu için, bu oran kredi kullanan işyerlerinin yüzde 70'inin ödemede zorlandığı anlamına geliyor. SGK ödemelerinde yüzde 39 sorun belirtiyor, yüzde 61 rahat. Bütün esnaf alacak tahsilatında ciddi sorun yaşıyor. Tahsilat sorunu yaşamayan esnaf oranı yüzde 3.9'dan ibaret" dedi.
2017 BEKLENTİSİ OLUMSUZ
2017'ye dönük beklentilerin olumsuz görüldüğüne de dikkat çeken Davut Çetin, "Satış artışı bekleyenlerin oranı yüzde 13'te kalıyor. Ankette birinci sorun yüzde 68 ile durgunluk, ikinci sorun ise yüzde 33 ile vergi ve prim yükü olarak çıktı. Üçüncü sorun ise diğer maliyetlerin yüksekliği. Esnafın taleplerinde vergi, SGK prim indirimi ve kira desteği verilmesi öne çıkıyor. Türkiye ekonomisinde sorunların başında terör önde, fakat işsizliğin terörü geçtiğini görüyoruz. Bunun dışında ekonomide belirsizlik ve dış politika sorunlarının da öne çıktığını görüyoruz. Esnaflık kurumu Türkiye genelinde sıkıntıda" dedi.
Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)