Gebelikte uygun takiple erken doğum riskinizi öğrenin

Memorial Antalya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Sibel Kaya, Kasım ayı prematüre farkındalık ayında, erken doğum riski yaratan durumları ve tedavi yöntemlerini anlattı.
 
Erken doğum bebekte önemli sağlık sorunları nedeni
Erken doğum 37. gebelik haftasından önce olan doğumları içerir. Bir bebeğin gelişimini tamamlaması için ihtiyaç duyduğu 37 haftadan önce gerçekleşen doğumlar; bebeklerin solunum problemleri, beyin içi kanamalar, yeni doğan retinopatisi (körlük), zeka ve motor fonksiyon bozuklukları ile bağırsak problemleri yaşamasına neden olabilmektedir.
 
Tüm gebeler erken doğum riski açısından takip edilmeli
Erken doğumdan korunmanın ilk basamağı anne adayının risk grubunda olup olmadığını belirlemektir. Erken doğum hikayesi olan hastaların bir sonraki gebeliğinde erken doğum riski artmaktadır.   İleri yaş gebelikleri, çoğul gebelik, rahim anormallikleri ve geçmişte rahim ağzı ameliyatı geçirmiş olmak gebeliği erken doğum açısından riskli hale getirir. Risk faktörü taşısın ya da taşımasın tüm gebelerin bu süreçte erken doğum riskine karşı takip edilmesi ve önlemlerin alınması gerekmektedir.
 
Rahim ağzı kısa ise erken doğum riski yüksek
Erken doğum riskini tahmin etmede en önemli yöntemlerden biri ultrasonografi ile rahim ağzı uzunluğunun ölçümüdür. Rahim uzunluğu ölçümü erken doğum riskinin belirlenmesi açısından son derece önemlidir. Transvajinal ultrason ile yapılan rahim ağzı uzunluğu ölçümü 25 mm ve daha kısa ise erken doğum açısından tedbirli olunmalıdır. Böylelikle yüksek riskli hastaları belirleyerek 35. haftadan önceki doğumlar öngörülebilir. Rahim uzunluğu ne kadar kısa ise; erken doğum ihtimali de o derece artmaktadır.
 
Erken doğum habercisi…
Fetal Fibronektin amnion hücreleri dahil birçok hücre tarafından üretilen bir glikoproteindir. Fetal Fibronektin doğuma yakın rahim ağzında bulunur. Fakat doğuma yakın olmayan ve suyu gelmeyen bir gebede saptanırsa erken doğumun bir habercisi olabilir. Fetal Fibronektin ELISA ile çalışılmakta 50 ng/ml ve üzerindeki değerler pozitif kabul edilmektedir. Ultrasonografi ile 35 haftanın altındaki gebelerde rahim ağzı uzunluğunun 25 mm altında olması ve Fetal Fibronektin testinin pozitif olması erken doğumla güçlü şekilde ilişkilidir.
 
Doğru tedavi ile sağlıklı bebekler
Gebeliğin ortalarında yani 26-30. haftalarda 2-3 cm rahim ağzı açıklığı olan anne adaylarının dörtte birinin 34. haftadan önce doğum yaptığı gözlemlenmiştir. Rahim ağzı açıklığı gebelik boyunca yapılan kontrollerle takip edilmelidir. Bakteriyel vajinazis adı verilen vajinal floradaki değişimler ve idrar yolu enfeksiyonu erken doğum ve zarların erken yırtılması ile ilişkilidir ve tedavi edilmelidir. Geçmişinde erken doğum yapan hastalara sonraki gebeliklerinde uygulanacak progesteron tedavisinin erken doğum ve erken doğuma bağlı kayıp riskini azalttığı yakın zamanda gösterilmiştir.