Endüstriyel Süreçlerin En Önemli Unsuru: Proses Kontrol Cihazları

Proses kontrol cihazları, istenilen çıktının elde edilmesi amacıyla endüstriyel proseslerin kontrol değişkenlerinin izlenmesi ve ayarlanması için kullanılırlar. Proses kontrolü; imalat, enerji üretimi ve kimyasal işleme dahil olmak üzere pek çok endüstriyel sektör açısından hayati önem taşır. Uygun bir süreç kontrol mekanizması operasyonların, güvenli ve verimli bir şekilde çalışması, aynı zamanda düzenleyici standartlara uyulması için optimize edilmesine yardımcı olur. Proses kontrol cihazları gibi sıcaklık algılayıcılar da endüstriyel süreçlerde önemli bir role sahiptir. Meter Elektronik A.Ş. sektörünün önde gelen isimlerinden biri olarak proses kontrol cihazları ve sıcaklık algılayıcılar gibi işlevsel çözümlere en uygun fiyatlarla ve en yüksek kaliteyle erişmenizi sağlar.

Proses kontrolü, süreçlerin kontrol edilmesi ve izlenmesi amacıyla kullanılan bir tekniktir. İstenen çıktının korunması için süreç değişkenlerinin izlenmesini ve ayarlanmasını içerir. Görev açısından son derece kritik olan uygulamalar ile ilgili olarak kalite ve performans bu sayede korunabilir. Proses kontrolü süreci aynı zamanda izleme sırasındaki sonuçlara dayalı olarak değişkenlerin aktif bir şekilde kontrol edilmesini de kapsar. Proses kontrol cihazları istenmeyen bir durum tespit ettiği takdirde operatör sürecin tekrar kontrol altına alınması için gerekli değişiklikleri gerçekleştirir.

Kontrol edilen sürecin doğasına ve kontrol sisteminin amaçlarına bağlı olarak pek çok proses kontrol tekniği bulunur. Açık döngü, kapalı döngü ve geri besleme kontrolü farklı süreç kontrol türlerinin örnekleri arasında sıralanabilir.

Açık döngü kontrol sistemi bir süreç değişkeni için önceden belirlenmiş olan bir değerin ve istenen çıktı elde edilene kadar sürecin ayarlanmasını içermektedir. Çıktının girdiye göre doğru bir şekilde belirlenmesi mümkün olan basit ve öngörülebilir süreçler için tercih edilebilir. Örneğin bir ısıtma sistemi yalnızca belirli sıcaklık aralıklarında çalışır. Bu basit teknik süreç değişkenlerindeki herhangi bir dinamik değişikliği göz önünde bulundurması gerektiği ve istenen çıktıyı koruyamayabileceği için bazı sınırlamalardan bahsedilebilir. Bu durum özellikle süreç karmaşık ve öngörülemez olduğunda sürecin çıktısında hatalara yol açabilir.

Kapalı döngü kontrol sistemi, proses değişkeninin sürekli olarak izlenmesi ve istenen değerin korunması için çıkışı ayarlama amacıyla geri besleme döngüsü kullanır. Çıktının belirli bir aralıkta tutulması gereken karmaşık ve öngörülemeyen süreçler için kullanılan kapalı döngü kontrol sistemi, prosesin istenen çıktısıyla fiili çıktısı arasındaki farka göre ayarlanabilmektedir.

Geri besleme kontrolü kapsamında, çıktı sürekli olarak izlenir ve istenen çıktının korunması için süreç değişkeni ayarlanır. Bu tür bir kapalı döngü süreç değişkenlerinin sürekli olarak ölçülmesi için kontrollü süreçten gelen bir geri bildirimden faydalanır ve bunu istenen çıkış değeriyle kıyaslar.

Proses Kontrol Cihazları Önemli Bir Sürecin Parçasıdır

Proses kontrol sistemleri tipik olarak, bir prosesin kontrol edilmesi ve düzenlenmesi için birlikte çalışan çeşitli bileşenlerden oluşur. Bu bileşenler arasında sensörler, denetleyiciler, son kontrol öğeleri ve geri bildirim öğeleri bulunur.

Sensörler; sıcaklık, basınç ve akış hızı gibi proses değişkenlerini ölçen cihazlar olarak tanımlanabilir. Kontrolör, sensörden alınan sinyalleri işleyen ve kontrol sinyallerini nihai kontrol elemanına gönderen bir bileşendir. Solenoid valfler, pnömatik aktüatörler gibi son kontrol elemanları değerleri değiştirerek proses değişkenlerini ayarlamaktadır. Son olarak geri besleme elemanları proses değişkeninin gerçek değerini kontrol etme amacıyla geri bildirim sunar.

Proses Kontrol Enstrümantasyonu

Proses kontrol enstrümantasyonu, proses değişkenlerinin ölçülmesi ve istenen çıktının sürdürülmesi amacıyla nihai kontrol elemanını kontrol etmeye yönelik sensörler ve vericiler gibi cihazları içerir.

Sıcaklık kontrolü, belirli bir sıcaklık aralığının korunması için pek çok farklı işlemde kullanılabilir. Sıcaklığın ölçülmesi için termokupllar ya da dirençli sıcaklık dedektörleri gibi sıcaklık sensörlerinden faydalanılır. Isıtıcı ya da soğutucu gibi nihai kontrol elemanlarının istenen sıcaklığı koruyacak şekilde ayarlanması mümkündür.

Basınç kontrolü sayesinde kimyasal işleme ve enerji üretimi gibi çeşitli işlemlerde belirli bir basınç aralığını korumak mümkün olabilir. Basıncın ölçülmesi amacıyla basınç göstergeleri ya da basınç transdüserleri gibi basınç sensörleri kullanılmaktadır. Valf ya da pompa gibi nihai kontrol elemanları, istenen basıncın korunacağı şekilde ayarlanmaktadır.

Akış kontrolü sayesinde su arıtma ve kimyasal işleme gibi süreçlerde belirli bir akış hızının korunması sağlanabilir. Akış hızının ölçülmesi için manyetik ya da kütlesel akış ölçerler gibi akış sensörleri kullanılmaktadır. Valf ya da pompa gibi son kontrol elemanları istenen akış hızını koruyacak şekilde ayarlanabilir.

Su arıtma ve kimyasal işleme gibi süreçlerde belirli bir seviyenin korunması, seviye kontrolü sayesinde mümkündür. Seviyenin ölçülmesi amacıyla ultrasonik seviye sensörleri ya da kapasitans seviye sensörleri gibi seviye sensörleri kullanılmaktadır. Valf ya da pompa gibi nihai kontrol elemanı sayesinde ise istenen seviyenin korunacağı şekilde ayarlama yapılabilmektedir. 

Belirli bir pH aralığının korunması için su arıtma ve kimyasal işleme süreçlerinde pH kontrolünden faydalanılır. pH sensörleri pH değerinin ölçülmesi, valf ya da pompa gibi son kontrol elemanları ise istenen pH’ın korunması için kullanılabilir.