Çocuğunuzu bronşiolitten korumanın 10 altın kuralı

Çocukluk çağında sık görülen ve akciğerlerin küçük hava yollarında tıkanıklığa neden olan bronşiolit, özellikle kış mevsiminde ortaya çıkıyor. Soğuk algınlığı ile benzerlik gösteren belirtileri, bazen astım ile de karıştırılabiliyor. Grip enfeksiyonlarının yanı sıra; soğuk, nem, ani ısı değişiklikleri ve özellikle sisli, kirli hava, ev tozları, çiçek tozları ve çeşitli polenler bronşiolite neden olabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Kaan Kadıoğlu, çocukları bronşiolitten korumanın yolları hakkında bilgi verdi.

İki yaş altı çocuklarda sık görülür

Akut bronşiolit, özellikle iki yaş altı çocuklarda küçük hava yollarının iltihabi tıkanıklığı sonucu ortaya çıkan ve alt solunum yollarının en sık görülen hastalığıdır. Kış ve erken ilkbaharda mevsimsel salgına yol açar, sıklıkla kasım ve nisan ayları arasında görülür. Genellikle bir aydan büyük ve iki yaştan küçük çocuklarda, en sık da 6 aylık bebeklerde ortaya çıkar. Hastalık önce üst solunum yolu enfeksiyonu şikayetleri ile başlar ve 2-3 gün içinde de alt solunum yollarını tutar. Bir hafta içinde zirve yapar, öksürük ve solunum sıkıntısına da yol açar. Bir haftanın sonunda yavaş yavaş iyileşme başlar. İki yaşın altındaki çocukların bronşiolit ataklarının %42-62'si viral enfeksiyonlar sonucunda oluşmaktadır. Hastalık, büyük oranda “solunum sinsityal virüsü – respiratory syncytial virus (RSV) ile bulaşır. RSV virüsü %50’den fazla vakada mevcuttur.

Gripten kaynaklanır, astım gibi belirti verir

Bronşiolit, kaynağını gripten alan bir hastalıktır. Hastaların yüzde 90'ının ailesinde gribal bir enfeksiyon hikayesi vardır. Ancak en önemli belirtilerinden biri solunum sıkıntısı olduğundan, anne babalar tarafından öncelikle astımı düşündürür. Hastalığın ilk belirtileri; hapşırma ve burun akıntısı, iştahsızlık ve ateştir. Ateş, ilk gün belirgin olarak yükselebilir. Üçüncü günden sonra hastanın solunum sıkıntısı artar, nöbet şeklinde gelen sık öksürük ortaya çıkar. Çocuk nefes alırken akciğerlerinde; zorlanma, hırıltılı ve çıtırtıya benzer solunum sesi duyulabilir. Beraberinde gözlerde çapaklanma veya akıntı, farenjit veya orta kulak enfeksiyonu oluşabilir.

Hava yolu ya da doğrudan temasla bulaşabilir

İki aydan daha az veya hiç anne sütüyle beslenmemiş bebekler, sigara dumanına maruz kalan ve doğuştan gelen, kalp veya akciğer sorunu bulunan bebekler ile prematüre dünyaya gelen bebekler, bronşiolite daha yatkındır. Hastalık, öksürük aksırma ile ortama yayılan virüs dolu partiküller sayesinde kolayca bulaşabilir. Nefes alıp verme gibi soluk yolu, burnun el ile teması ve elin de eşya veya kişilere doğrudan teması da bulaş yolları arasındadır. Buna engel olmak için çocuklara küçük yaşlardan itibaren özellikle de yemeklerden önce ve sokaktan eve geldiklerinde el yıkama alışkanlığı kazandırılmalıdır.

Tedavide antibiyotik kullanılmıyor

Bronşiolit genellikle iyi huylu bir hastalıktır ve doğru tedavi ile bir ay içinde tamamen iyileşme görülür. Tedavide, ağrı kesici ve ateş düşürücü özelliği olan ilaçlardan faydalanılır. Nefes almada güçlük sorunu için de nefes açıcı ilaçlar verilebilir. Virüslerin neden olduğu bronşiolit hastalığında antibiyotikler etkisizdir. Bu nedende birçok hastalığın tedavisinde kullanılan antibiyotik, bu hastalık için uygun değildir. Tedavi sürecince sağlıklı beslenme de bağışıklık sisteminin güçlenmesi açısından önemlidir.

Bronşiyolitten koruyucu 10 öneri:

1. Grip hastası aile büyüklerinin, bebeklerden ve çocuklardan mümkün olduğunca uzak durması bronşiolite karşı koruyucudur. Bu gibi durumlarda, hasta kişiler ev içerisinde koruyucu maske kullanmalıdır.
2. Ev ortamının sık sık havalandırılması, çocukların soluduğu havanın temizlenmesi çok önemlidir.  
3. Genel hijyen kurallarına uyulmalı ve ev düzenli olarak temizlenmelidir.
4. Üst solunum yolu enfeksiyonu olan kişilerden uzak durmak için, özellikle çocukların kapalı mekanlarda uzun süre kalması engellenmelidir. 
5. Çocuğun sigara dumanına maruziyetine kesinlikle izin verilmemelidir.
6. Anne sütü ile beslenme desteklenmelidir. Bebeklerin özellikle ilk 6 ay anne sütü almalarına dikkat edilmelidir.
7. Çocukların bol sıvı alması, günlük taze sebze ve meyve tüketmeleri sağlanmalıdır. Çocukluk çağından itibaren sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmalarına yardım edilmelidir.
8. Çocukların yanında parfüm ve deodorant gibi kimyasal maddelerin kullanımı minimum düzeye indirilmelidir.
9. Hastalığın salgın yaptığı dönemlerde, çocukları kreş gibi ortamlardan uzak tutmalıdır.
10. Aile bireylerinin, bronşiolite ve bulaş yollarına karşı bilinçlendirilmesi, gerekli önlemleri almaları sağlanmalıdır.