Bu balık beynindeki taş için avlanıyor

Akdeniz Üniversitesi'nden Doç. Dr. Mehmet Gökoğlu, balık türünün Akdeniz'deki neslinin tehlike altına girdiğini söyledi. Prof. Dr. Selçuk Yücel ise bilimsel bir bulgu olmadığını, ancak kullandığı için taş düşürenleri duyduklarını kaydetti.

Eşkina balığı, böbrek taşı rahatsızlığı nedeniyle Akdeniz'de çok yoğun olarak avlanıyor. Akdeniz'deki popülasyonunun bu nedenle tehlikede olduğunu belirten Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Mehmet Gökoğlu, eşkina balığının beyninin her iki tarafında bulunan beyaz taşların (otolitler) havanda dövülerek un haline getirildikten sonra limon suyuyla eritildiği ve daha sonra içilerek böbrek taşının düşürülmesinde kullanıldığını söyledi.

Eşkinanın halk arasında taş karakulağı veya kara levreği olarak da isimlendirildiğini belirten Doç. Dr. Mehmet Gökoğlu, aşırı avlanma ve zıpkın avcılığı nedeniyle türün Akdeniz'deki popülasyonunun oldukça azaldığını kaydetti. Doç. Dr. Gökoğlu, genellikle kayalık alanlarda ve küçük sürüler halinde yaşayan eşkinanın, otolit taşları en büyük olan balık türü olduğunu söyledi.

Aşırı avlanma nedeniyle avcılığının Akdeniz'de yasaklanan türler arasında olduğunu belirten Doç. Dr. Gökoğlu, "10- 15 kilogram ağırlığına kadar ulaşabilirler. Üreme dönemleri bahar aylarıdır. Anaç bireyleri özellikle posidonya yapraklarının bulunduğu bölgeler olan kıyı açıklarında bulunurlar. Çok uysal balıklardır. Bazen nehir ağızlarında, lagünlerde de görülebilir. Eti lezzetli ekonomik değeri yüksek olan balıklarımızdandır" dedi.

Eşkina balığının beynindeki otolitlerin böbrek taşı düşürmek için kullanılan yöntem olarak bilindiğini belirten Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Selçuk Yücel ise bilimsel açıdan yararlı olduğuna dair bir araştırma olmadığını dile getirdi. Prof. Dr. Yücel, Akdeniz'in dünyada taş kuşağı olarak bilinen alanda olduğunu ve böbrek taşı rahatsızlığının çok yaygın olduğunu kaydetti. Böbrek taşı çeşitleri arasında ülkemizde en sık görülenlerin başında, henüz eritilebilecek bir yöntemi olmayan kalsiyum oksalat taşlarının olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Selçuk Yücel, bunun düşürülmesi için maydanoz suyu, avokado yaprağı, papatya suyu gibi eşkina balığının beynindeki otolitin de kullanıldığını ancak, bunlarla ilgili bilimsel açıdan yararlı olduğuna dair bir araştırma olmadığını kaydetti.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)