'Hürriyet Bölge Buluşmaları'nın üçüncü ayağı, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın katılımıyla Antalya Rixos Downtown Otel'de gerçekleşti. Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Enis Berberoğlu'nun açılış konuşmasının ardından Bakan Çağlayan, 'Antalya'dan Türkiye Ekonomisine Bakmak' konulu toplantıda konuştu.
Merkez Bankası'nın faizleri düşürmekte geç kaldığını kaydeden Bakan Çağlayan, ekonominin daha da büyümesi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) sorumluluk alması gerektiğini dile getirdi. Bakan Çağlayan, "Gözünü aşırı hırs bürümüş, kâr etmekten başka hiçbir şey düşünmeyen bankacılık sisteminin biraz vicdana, insafa gelmesi gerekiyor" dedi.
AŞIRI KAR HIRSI
Merkez Bankası'nın faizleri düşürmesinin piyasaya yansımadığını, bankaların hala eski alışkanlıkları devam ettirme isteğinde olduğuna değinen Bakan Çağlayan, "Allah'tan korkmak lazım. Tabii ki para kazanacaksın; bunun usulü, esası var. Dün IMF Başkanı aynı şeyi söylüyor, 'Dünyanın bir çok bankasındaki aşırı kâr hırsı olmasaydı, dünya ekonomisinde daha az sıkıntılar çıkabilirdi' diyor. Faizlerin düşmesiyle beraber yeniden kredisini revize etmeye çalışanların önüne yeni bir set koyuyorlar. Yeni bir usul buldular kendilerine, 'Kapatma komisyonu.' Neyi kapatıyorlarsa" diye konuştu,
'TAM BİR KASTİ FAUL'
Bankaların bu tutumunu 'tam bir kasti faul' olarak niteleyen Bakan Çağlayan şöyle devam etti:
"İşletme diyor ki 'Faizler düştü, ben revize etmek istiyorum.' 'Olur ama yüzde 4 komisyon alırım'. Allah'tan korkmak lazım. Allah korkusu olacak biraz insanda. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir sistem yok. Böyle bir usül yok. Böyle bir faiz rakamı yok. Tanımlanmış bir alan var, konut kredilerinde yüzde 2'yi geçemez demişiz. Diğer kredilerde, tüketici kredilerinde böyle bir tavan getirmemişiz. Ama şimdi onu da getiriyoruz."
BUNU YAPAN BANKALARI BİLİYORUM
Hiç kimsenin sahipsiz olmadığını vurgulayan Çağlayan, vatandaşları, esnafı, KOBİ'leri bankaların tekeline bırakmayacaklarının altını çizdi. Bu konuda yeni bir düzenlemeyle bunlara sınır getirileceğini açıklayan Çağlayan şu bilgileri verdi:
"Yok öyle çiftlik gibi hareket etmek. İstediğin faizi istediğin komisyonu dayatmak. Çok net söylüyorum, bunu yapan bankaları biliyorum. Bunu yapan bankalarla ilgili evrakları bana getiriyorlar. Ben sanayinin içinden geldim, hiç kopmadım sanayiden. Bankaların yüzde 4'lük insafsız kapatma komisyonlarını kınıyorum. Burada biraz insafa, vicdana davet ediyorum. Bu anlamda bankacılık sistemi ara sıra da olsa insafa gelecektir. İşini doğru yapanlara sözüm yok. Ancak bu şekilde bir çok bankanın gayri ahlaki bir davranış içinde olduğunu görüyor ve şiddetle kınıyorum. Türkiye ekonomisinin önüne konan bir takozdur, bariyerdir, engeldir."
MERKEZ BANKASI ELEŞTİRİSİ
Kendisinin 'frenci' olmadığına vurgu yapan ve fren yaparak bir yere gidilemeyeceğini anlatan Bakan Çağlayan, Türkiye'nin son yıllarda ekonomide elde ettiği başarıları sıraladı. Türkiye'nin yüzde 2.2 büyümeyle Avrupa'nın en hızlı büyüyen ilk üç ekonomisi içine girdiğine işaret eden Bakan Çağlayan, Türkiye'nin bu başarısı sayesinde, risk algılama primlerinin düşmeye başladığını kaydetti. Çağlayan, Türkiye'ye karşı son derece cimri Moody's, Standard & Poor's, Fitch gibi kuruluşların, Türkiye'nin notunu rezive etmeye başladıklarına değinerek, şöyle konuştu:
"Merkez Bankası korkuyu bırakıp, cesaretli hale gelip faizleri düşürdü. Keşke geçen sene düşürseydi. Keşke, dediğimiz zaman bunları yapsaydı. Arkadaşlara 'Gelin faizi düşürün, dünyanın tersine gitmeyin' dediğim dönemde keşke Merkez Bankası, son 1 ay önceki cesaretini geçen sene göstermiş olsaydı. Cesarete de gerek yok. Dünyayı okumak zorundasınız."
HAYRETLER İÇİNDE KALDIM
Zafer Çağlayan, Amerika'da 4 yıl önce yaşanan krizle birlikte dünyadaki tüm merkez bankaları baş aşağı faiz indirirken Türkiye'nin bu dönemdeki Merkez Bankası yönetiminin faizleri bir anda 16.25'e çıkarttığını söyledi. Bu hamlenin kendisini hayretler içinde bıraktığını ve bunu hayatı boyunca unutamayacağını kaydeden Bakan Çağlayan, "Tüm dünya faiz düşürüyor, biz çıkarıyoruz. Endişemiz yok, sıkıntımız yok. Makro ekonomik dengelerimiz yerinde. Türkiye borçlanma problemi yok. Ama bizim Merkez Bankası tüm dünyanın tersine bir hareket gösterdi" diye konuştu.
O tarihten bu tarihe Türkiye'nin çok şey kaybettiğini belirten Bakan Çağlayan, geç kalmış olmakla birlikte Merkez Bankası'nın faiz indirimini takdir ettiğini söyledi.
TOPU TACA ATMASINLAR
Zafer Çağlayan, KOBİ'lerin ucuz finansmana erişmesi gerektiğine de dikkati çekerek, "KOBİ'lerin ucuz finansmana erişmesi için kredi kanallarının bankalar tarafından açılması gerekiyor. Onun için bankacılarımız topu taca atmasın, bana hikayelerden falan bahsetmesinler. Bankacılık sistemi bu ülkenin geleceği için bir şey yapmak istiyorsa KOBİ'leri desteklemek zorundadır" diye konuştu.
ÇATIR ÇATIR GELİR
Faizlerin bugünkü rakamlarda durmasının bir anlamı olmadığını dile getiren Çağlayan, "Merkez Bankası dünyayı daha iyi görecek ve bizim faizlerimizi de yüzde 2.5'lara kadar düşürecek mekanizmayı mutlaka işletmesi gerekiyor. 'Aman efendim, dışarıdan yabancı fonlar gelir mi?' Çatır çatır gelir, bal gibi gelir. 'Türkiye'de faizler düşerse fon gelmez diyenler' koca bir yalan söylüyor. Çok açık söylüyorum, bu faiz lobisinin tezgahıdır. Bugün dünyanın hiçbir yerinde şu anki faizlere rağmen yüksek verilen faizler yoktur. Para dünyada şu an gani, kendisine gidecek güvenli yer arıyor" dedi.
ÇÖZÜM SÜRECİ
Ekonomi Bakanı Çağlayan, konuşmasında çözüm süreci hakkında da değerlendirmelerde bulundu. Türkiye'nin Türk, Kürt, Alevi, Sünni gibi sorunları bulunmadığını belirten Bakan Çağlayan şöyle devam etti:
"Türkiye inşallah önüne konulmuş bu tuzaktan da kurtulacaktır. Bu Türkiye'nin son 30 yılda önüne konmuş olan bir tezgahtı. Türkiye'nin büyümesine, gelişmesine engellemek adına bize yutturulmuş olan bir oyundu ve Türkiye maalesef bunu yedi. Ama şimdi artık dursun istiyoruz."
Bakan Çağlayan, konuşmasının ardından Hürriyet Yayın Direktörü Fatih Çekirge moderatörlüğünde katılımcılarını sorularını yanıtladı. Bakan Çağlayan, Fatih Çekirge'nin bankalarının yüzde 4'lük kapatma komisyonu hakkında kısa vadede atılacak adımlara ilişkin sorusu üzerine, "Bu noktada kendilerine bırakılmış olan bu alanda karşındakinin kemiğine dayanacak kadar ileri götüren vampirler var" dedi.
'Vampir' kelimesinin az bile kalacağını kaydeden Bakan Çağlayan, BDDK'nın bu konudaki işi ıskaladığını savundu. Bankalar Birliği'ne de 'Bu insafsızlığa son verelim' deme çağrısında bulunan Bakan Çağlayan, şu anda bir kanun tasarıları bulunduğunu belirterek, "Boş meydanda at oynatma devri sona erecek" dedi.
Emre BAYLAN/ ANTALYA, (DHA)