Dünyaca ünlü tarihi mekanda nihayet Koruma Amaçlı İmar Planı uygulanmaya başlanacak. Dikkat çeken kararlardan biri ise çatı düzenlemeleriyle ilgili. Günısı ve çanak anten konulmasının yasaklandığı Kaleiçi’nde var olanlar da sökülüp kaldırılacak.
Antalya Kent Konseyi İmar ve Planlama Çalışma Grubu’nun gerçekleştirdiği son toplantıda, çalışmaları Büyükşehir Belediyesi’nce sürdürülmekte olan Kaleiçi Koruma Amaçlı İmar Planı Revizyonu görüşüldü. Toplantıda, Büyükşehir Belediyesi Koruma Uygulama ve Denetim Bürosu Şube Müdürlüğü’nün (KUDEB) faaliyetleriyle ilgili bir sunum yapan proje danışmanlarından Bülent Baykal, Keleiçi’nde çatılara günısı ve çanak anten konulmasının yasaklandığını, var olanların da kısa sürede sökülüp kaldırılacağını belirterek, sur etrafındaki kaçak yapılaşmaların kaldırılması için de beş yıllık bir program düzenlendiğini söyledi.
TÜRKİYE’DE İLK
Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Başkanı Yrd. Doç. Dr. İbrahim Bakır, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Şube Başkanı Ufuk Aydın, KUDEB Şube Müdürü Yaşar Parlayüksel ile Büyükşehir Belediyesi danışmanlarından Osman Aydın ve Feridun Uyar’ın da katıldığı toplantının açılış konuşmasını yapan İmar ve Planlanam Çalışma Grubu Başkanı ve Şehir Plancıları Odası Şube Başkanı Dr. Ebru Manavoğlu, 1970’li yıllarda başlayan Kaleiçi Koruma Amaçlı İmar Planı çalışmaları ve revizyonlarının günümüze kadar devam etiiğini hatırlatarak, “Antalya Kaleiçi Koruma Amaçlı İmar Planı ülkemizde gerçekleştirilen ilk koruma amaçlı imar planlarından biridir” dedi.
ALTIN ELMA ÖDÜLÜ’NE LAYIK GÖRÜLMÜŞTÜ
Dr. Manavoğlu, 1984 yılında FİJET (Uluslararası Turizm Yazarları Birliği) tarafından Altın Elma Ödülüne layık görülen Kaleiçi’nin, gelinen süreç içerisinde yaşamakta olduğu sorunların hızla arttığına dikkat çekerek, “Eskiyen mekanların korunamaması ve farklı kullanımlara dönüşmesi, otopark alanlarındaki yetersizlik, ulaşabilirlik ve kullanıcı kitlesinin olumsuz yönde değişimi gibi problemlerle karşılaşılmış, bu durum alanın turizme yönelik vasfını tehlikeye atmıştır. Kaleiçi halkının Kaleiçi’ne yabancılaşması ve burayı terk etmesine, yapılardaki dokunun da bozulmasına yol açmıştır. Bu durum zaman içerisinde güvenlik prpblemlerine de neden olmuştur. 2007 yılında Büyükşehirin gerçekleştirdiği altyapı ve fiziki çevre düzenlemeleri Kaleiçi’nin iyileştirilmesi yönünde önemli adımlarından bir tanesini oluşturmaktadır” diye konuştu.
DENETİM SORUNU
Dr. Ebru Manavoğlu, plan haricindeki sorunların esas kaynağını Kaleiçi’ndeki denetim ve yetki sorunlarının oluşturduğuna da işaret ederek, şunları söyledi:
“Farklı kurum ve kuruluşların alandan yetkili oluşu vatandaşın sorunlarını çözme yolunda başarılı olamamıştır. Belki planlama süreci içerisinde alan yönetim ilkelerinin belirlenerek, denetim ve yönetim sorunlarının da çözülmesi gerekmektedir. İlerleyen süreç içerisinde Kaleiçi’nde yeni bir yönetim modeline ihtiyaç bulunacaktır. Yapıldığı dönemde çok başarılı kararları olan Antalya Kaleiçi Koruma İmar Planı sürdürülebilirlik noktasında aynı başarıyı gösterememiştir. Bu çalışmaların; kültürel, doğal varlıkların, sit alanlarının; özgün yapılara uygun olarak akılcı, sürdürülebilir ve bütüncül bir anlayışla ilgili tüm paydaşlarıyla birlikte korunmasını, gelişiminin ve canlılığının muhafaza
edilmesini, bunlar arasında bir koruma kullanma dengesi kurulmasını ve kültürel mirasımızın gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlayarak, güncel veriler ışığında sağlıklı mekanlar oluşturmak ve daha yaşanabilir bir Kaleiçi adına yararlı olmasını umut ediyorum.”
DOKUYA AYKIRI YAPI SAYISI 19’A İNDİRİLDİ
Toplantıda plan revizyonu çalışmalarıyla ilgili bir sunum yapan proje danışmanlarından Bülent Baykal ise söz konusu planın mevcut kadastral dokuyu korumaya yönelik bir plana dönmek amacıyla revize edildiğini, maksimum yüksekliğin 9.50’den, 6.50’ye indirildiğini belirterek, 1060’a yakın parselin bulunduğu alandaki 500’den fazla yapının da tescilli olduğunu söyledi.
FAZLA KATLAR KESİLECEK
Koruma kurullarının geçmişten bugüne Kaleiçi’yle ilgili çok önemli kararlar aldığına dikkat çeken, Baykal, “Tescilli yapılara yüksek kurul ilke kararını getiriyoruz. İki kat yükseklikten taviz vermiyoruz. Planda yapılan revizyonla sadece bodrum kat yapımına müsaade edilecektir. Koruma kurulu sondajlar sonucunda çıkan kalıntılara göre projeyi yönlendirecektir. Diğer bir konu ise doymuş yapılar. Bunları nasıl kaldıracaksınız? Ya yıkacaksınız, ya da kamulaştıracaksınız. Yani Antalya gibi rantı yüksek bir yerde önemli bir kaynak sağlayacaksınız. En kolayı para bulunabilirse yıkın derim. Arkadaşlar bu konuyla ilgili çok uğraştılar. Nasıl dokuya uygun hale getirilebilir veya kaldırılabilir diye. Dokuya aykırı yapı sayısını 19’a indirdik. Bunların sahiplerine dışarıdan bir alan verilebilir mi seçeneği de tartışılmaktadır. Ancak Muğla’da şöyle bir uygulama var. Onlar kamulaştırmayla fazla katları kestiler. Yapıyı dokuya uygun hale getirdiler. Son yaptığımız toplantıda başkan Türel bize bu konuda yürüyün dedi. İlk önce mülk sahiplerine bu binayı yıkıp dokuya uygun getirebilirsen ticaret yapabilirsin önerisini götüreceğiz. Kaldı ki Kaleiçi artık yatırımcıların dikkatini çeken bir yer” dedi.
OSKAR SİNEMASI KÜLTÜR MERKEZİ YAPILACAK
Baykal, surların etrafındaki kaçak yapılaşmaların kaldırılması için 5 yıllık bir program gerçekleştireceklerini de vurgulayarak, “ Kaleiçi sadece barların bulunduğu bir eğlence yeri mi olmalıdır? Kaleiçi’nde halkın her kesiminin para vermeden gideceği kamusal alanlara da ihtiyaç vardır. Daha önce arka tarafında antik tiyatro merdiven kalıntılarının ortaya çıkarıldığı Atatürk Ortaokulu’nun tahsisini alıp orayı arkeolojik kazı alanına çeviriyoruz. Oskar sineması 20 senedir atıl halde. Anı değeri var. Altın Portakal Festivali parkta değil, Kaleiçi’nde başlamalı. Buraya kültür merkezi kararı getiriyoruz. Jandarma lojmanları da doymuş yapı ve dokudan kaldırılması gerekiyor. Buranın da tahsisini alıp yerini meydan olarak düzenlenmeyi planlıyoruz. Yenikapı Hamamı da hamam müzesi olarak düzenlenecek” diye konuştu.
ÇATI ÇÖZÜMLERİ
Baykal, uygulama çalışmalarının ardından 5 yıllık hedefleri koyacak çok ciddi bir yönetim planı hazırlayacaklarına da dikkat çekerek çatı çözümleriyle ilgili ise şunları söyledi:
“Havadan baktığınız zaman bu kentsel bütünlüğün peyzaja bıraktığı en önemli detaylar birisi alaturka kiremit örtüsüdür, çatı çözümleridir. Ama çatıyı göremiyorsunuz. Bununla ilgili koruma kurulunun onlarca kararı var. Burada günısıyı yasaklıyoruz. Var olanları da söktüreceğiz. Çanak anten de koydurtmayacağız. Biraz insanlar nasıl bir alanda yaşadıklarının farkına varsınlar.”
500 ARAÇLIK OTOPARK
Büyükşehir Belediyesi Danışmanı Feridun Uyar ise 2000 Plaza’nın önündeki alanda 500 araçlık bir katlı otopark inşa edileceğine işaret ederek, “Tüm hazırlık çalışmaları tamamlandı. İhaleye çıkmak için KİK onayı bekleniyor. Bu otopark, kültür amaçlı bölgeye gelen insanların Kaleiçi’ni ziyaretlerini kolaylaştırmada önemli rol oynayacak” dedi.
BİNALAR SİYAHA BOYANIYOR
Yrd. Doç. Dr. İbrahim Bakır ise Kaleiçi’nde dokuya aykırı yapılaşmaların arttığına dikkat çekerek, “Kontesel fonksiyonlar anlamında baktığımızda eğlence sektörüne doğru ciddi bir kayma var. Süratle siyaha boyanan binalar görmeye başladık. Görünce adeta şok oldum. Çok enteresan bir şey bu. Denetim altına almak lazım bu da tabii ki planla sağlanacaktır. Ben en önemli konu olarak burada şunu görüyorum. Evet hazırlanan iyi bir plan ancak arkasında iyi bir yönetim idaresi olmalı. Bunu gerçekleştirmek lazım. Geçmişte ilçe belediyesi ile büyükşehir belediyesi arasında zaman zaman uygulamalarda sorunlar yaşandığını biliyoruz” ifadesini kullandı.
İmar ve Planlama Çalışma Grubu