27 Mayıs 1960 darbesi sonrası oluşturulan Milli Birlik Komitesi'nin (MBK) 7 üyesinden biri olan Emanullah Çelebi (88) 53 yıl aradan sonra darbe mağduru olanlardan özür diledi.
Darbe sonrası süreçte yargılanmayı beklediğini anlatan Çelebi, "Fakat ben ilaçlarla yaşayan bir insanım. Yaşım ilerlemiş. Beni yargılamaya çağırsalar oradan cenazem çıkar. O zaman mahkeme edilmesi gerekiyor. 27 Mayısla ilgili de bir yargılama yapılabilir. Türkiye'de yapılamaz diye bir şey yok. Her şey olabili" dedi.
Darbeyi üst rütbeli generallerin Demokrat Parti (DP) tarafından atanması nedeniyle alt rütbedeki subaylar tarafından gerçekleştirildiğini belirtti.
'DARBEDEN PİŞMANIM'
Darbeden pişmanlığını ifade eden Çelebi, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın idam sürecinde darbecilerin tarafında yaşananlara da değinen Çelebi şöyle konuştu: "İdam kararlarının taraftarı değildim. Onlar şehit edilmemiş olsaydı, Silahlı Kuvvetler yine yönetime el koyacaktı. İdamlarla ilgili Silahlı Kuvvetler toplantı düzenledi. Toplantıda, 15 kişinin asılması ile ilgili talimat verildi. 15 kişi asılmazsa yeniden ihtilal yapılacağını söylediler. Talat Aydemir ve arkadaşları yönetime el koyacaktı. Sonra, idamlar hakkında ne düşündüğümüzü sordular. Ben, sadece Celal Bayar'ın asılmasının yeterli olacağını söyledim. Benimki bir taktikti, ama tutmadı. Talat Aydemir bana, 'Sen de mi korkuyorsun?' sorusunu sordu. Buna fena canım sıkıldı. 'Korkmuş olsaydım, senin gibi Tokyo'dan diğer arkadaşların gibi Londra'dan, ABD'den konuşmazdım' dedim. Celal Bayar 65 yaşını geçmişti. İdam edilmez, diye düşündüm. İhtilalleri hiçbir zaman tasvip ve tavsiye etmem. Ama o zamanın şartlarına göre doğruydu bu. Bu gün doğru değil. Darbeden zarar gören kim varsa, benim kusurum, bir kusurum varsa herkesten özür diliyorum. Nasıl kabul ediyorlarsa beni öyle kabul etsinler." Darbeyi TSK' nın iç hizmetler kanunun 35. maddesine dayanarak yaptıklarını bildiren Çelebi, "Tehlikeli durum olduğundan görevimizi ifa ettik. O talimatnameyi ben yazmadım. Öğrenci olayları hareketimize hazırlayıcı unsurlardı" dedi.
MENDERES'İN İDAMI CANLANDIRILDI
Adnan Menderes'in hayatını konu alan "Yollar ve Dikenler; Adnan Menderes" filminde 27 Mayıs darbesinin yıl dönümünden bir gün önce idam sahnesi çekildi. Darağacında son isteği sorulan Menderes'in bir hocayla görüşmek istemesi ve ardından sandalyeye vurulmasının canlandırıldığı sahnede duygusal anlar yaşandı. Yapımcılığı ve yönetmenliğini İsmail Gülnar'ın üstlendiği filmde Menderes'i Oğuz Gürol oynuyor. 2. Abdülhamit'in eşi Şefika Hanımı Fatma Belgin, Cemal Gürsel'i Selçuk Uluergüven, Fatin Rüştü Zorlu'yu Tuncay Aksakal, Hasan Polatkan'ı Cengiz Çakır canlandırıyor. Gürol, "Filmin başından beri bu rolü oynamak beni çok duygulandırıyor. Burada hepimiz gönüllü olarak böyle bir kahramanı yansıtmaktan dolayı mutluyuz" dedi.
'KARA KİTAP' KAYIP
Meclis Darbeleri Araştırma Komisyonu 27 Mayıs Alt Komisyonu'nda yer alan bilgilere göre o dönem hazırlanan 'kara kitap' kayıp. '27 Mayıs 1960 darbesi sonrasında genelge ve yazılar' bölümünde, "Düşük iktidarın batak icraatını ve yüz karasını anlatan 'kara kitap' bilgisi yer alıyor. Ancak komisyon raporunda, "Söz konusu kitap arşivde bulunamamıştır" deniyor. Komisyon, konuya ilişkin Genelkurmay Başkanlığı, Başbakanlık ve Köşk başta olmak üzere birçok yazışma yapsa da kitaba ne olduğu bilinmiyor.