Yürüyüş filminin galasında 'Askeri neden tokattattınız?' tartışması

'Yürüyüş'ün gala gösterimi, Antalya Kültür Merkezi Aspendos Salonu'nda yapıldı. Gösterimin ardından oyuncular Talat Ekinci, Nujiyan Kılgı, Filiz Abeş, Mehmet Avşar, Rugeş Kırıcı, Abdullah Ado ile yapımcı, senarist, oyuncu Abdulselam Kılgı ile sanat yönetmeni Gıyasettin Şehir, seyirciyle buluştu. 12 Eylül'den önce Mardin'in Nusaybin ilçesinde geçen ve Halilo adlı bir deli ile çevresindeki çocukların etrafında geçen filmin söyleşisinde Kılgı, filmin kahramanı Halilo'nun gerçek bir karakter olduğunu, kendisini çocukluğunda tanıdığını, daha sonra öldürüldüğünü öğrendiğini belirtti. Abdulselam Kılgı, "Halilo'nun öldürüldüğünü duyunca bir süre adeta onun o zamanki psikolojik durumuna girdim. Onun anısına kısa bir film yapalım derken, sonradan uzun metraj bir film ortaya çıktı" diye konuştu. Bu sırada söz alan bir seyirci, filmin geçtiği dönemde Hakkari Yüksekova'da öğretmenlik yaptığını söyleyerek, "Biz Kürt ve Türk kardeşler kol kola el eleyiz. Biz kopmayız" dedi.

TOKAT SAHNESİ TEPKİSİ

Aynı seyirci, filmdeki Halilo'nun bir Türk askerini tokatlaması sahnesini hatırlatarak, "Bir askeri, deli birisine tokatlattınız. Salondakiler de alkışladı. Nasıl alkışladılar şaştım. 2011- 2012 yıllarında benim ülkem çınar gibi ayakta duracak" diye seslendi. Bunun üzerine salonda alkışlar yükseldi. Kılgı, seyircilerden peşpeşe gelen benzeri tepkiler üzerine, "Size gücenmiyorum. Fikrinize saygı gösteriyorum" dedi. Kılgı, Türk ve Kürtlerin Çanakkale ile Kıbrıs'ta omuz omuza savaştığını hatırlattı. Salonda gerginlik bir süre daha devam etti, filmi beğenen ve beğenmeyen seyirciler birbiriyle tartıştı. Bu arada bir soru üzerine Kılgı, "Beraber yaşamak bir aşk gibidir. Birilerinin kalbini kırdıysanız defalarca özür dilersiniz. Ama benim kalbimi kırarak zorla birlikte yaşayalım diyemezsiniz. Özgür insanlar olarak, barış içinde yaşayalım" dedi.

Bazı izleyiciler, 12 Eylül dönemi için Kürt-Türk ayrımı yapmanın yanlış olduğunu, o dönem her kesimden insanın acı çektiğini söyledi. Seyircinin, bu acıları görmeyip de filmde bir Türk askerini tokatlatmasına anlam veremediğini ifade etmesi üzerine Abdulselam Kılgı, "Halilo'nun hayatını göremiyorsunuz, tokadı görüyorsunuz, ona yanıyorum. Gazeteci isterse veririm belgesini, inceler. O insan vardı, öldürüldü" dedi. "İnsan hakları sorunu var derseniz sizinleyim" diyen bir başka seyirciye ise Kılgı, "İnsan haklarıyla Kürt haklarını mı ayırıyorsunuz" karşılığını verdi. Bir soru üzerine Kılgı, filmin kahramanı Halilo'yu deli gözüyle görmediğini belirterek, "Sisteme entegre olmayanlardan biriydi. Politik bir insandı. Politik bir kişiliğe sahipti" dedi.

AĞALIK SİSTEMİNİ HATIRLATTI

İzleyiciler arasında bulunan, 12 Eylül döneminde çekilen ve Altın Portakal'da yarışamayan, bu nedenle Türkiye'yi terk eden 'Kara Kafa'nın yönetmeni Korhan Yurtsever, yıllar önce sanatçı İhsan Yüce ile 15 gün süreyle Doğu ve Güneydoğu'yu gezdiğini belirterek, "Dönüşte insanlığımdan utanır haldeydim. Devlet orada egemen değildi. Mesela toprak reformunda köylüye ya Fırat'ın kenarı ya da dağda toprak verilmişti. Yani ya sel götürüyordu, ya da dağa su götürülemiyordu" dedi. Kürt sorununun iki önemli nedeni olduğunu belirten Yurtsever, "Biri geri kalmışlık, diğeri ağalık. Kürt ve Türk halkı birbirini çok seviyor. Kimse diğerinin canının acımasını istemiyor. Namusum ve şerefim üzerine söz veriyorum sonuna kadar Kürt halkının yanındayım. Ama insanın hayatına kastetme varsa yanında olamam. Kızımın adı Berivan" diye konuştu.

Müge AYYILDIZ/ ANTALYA, (DHA)