Yat ve tekne üreticileri ihracatta KDV muafiyeti istiyor

Antalya Denizcileşme Platformu Başkanı İzzet Ünlü, 31 Ekim 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği ile boyu 24 metreden küçük olan ve ihraç edilmek üzere inşa edilen yelkenli, kotra, palamar botu, pilot botu gibi deniz araçlarının inşa aşamasında ithal ya da yerli ekipmanlar ile de işçilik ödemelerinde KDV istisnasının kaldırıldığını anımsattı.

Bundan böyle boyu 24 metreden küçük olan bu teknelerin inşa aşamasındaki bütün alımların KDV’ye tabii olacağını belirten Ünlü, şunları kaydetti: “Firmalarımız yüklendikleri KDV tutarını ihracat gerçekleştikten sonra iade alabilecekler. Ancak teknelerin inşa süresi uzun süreceği için enflasyon nedeni ile KDV tutarları değer kaybedecek. Üreticiler bu kaybı ürün fiyatının üzerine eklemek zorunda kalacaklarından rekabetçi fiyat oluşturmaları daha da zorlaşacak.”

24 metre altındaki her cins teknede KDV muafiyetlerinin kaldırılmasının yat- tekne ihracatını olumsuz etkileyeceğini öne süren Ünlü, “Kamu yönetiminin aldığı bu karar yarar sağlamayacak ve ihracatı baltalayacak. Ankara’nın denizi anlaması için çaba sarf edilmeli ve anlatılmalıdır. Denizcilik Bakanlığı mutlaka kurulmalıdır. 24 metre üzeri tekne yapan bir firmaya 10 adet 23,90 metre tekne siparişi alsa bu tekneleri yapamayacak mı? Bu uygulama ile 23,90 metre boyunda tekne yapamayacak. Hiç bir işletme yüzde 20 KDV yükünü 2 yıl taşıyamaz. Burada ki sorun XL – L – M beden gömlekleri ihraç edebilirsin. Ama S – XS bedenleri ihraç edemezsin demek ile deniz aracı ihracatını aynı kefeye koymaktır.” diye konuştu.

Avrupa’da 24 metre ve üzeri teknelerin kıyıya 100 metreden fazla yaklaşması yasaklanıyor

Son yıllarda 23,90 metre boyundaki teknelere ilginin arttığına dikkat çeken İzzet Ünlü, Fransa’nın 24 metre boyundaki teknelerin kıyıya 100 metreden daha fazla yaklaştırmadığına dikkat çekti. Ünlü, devamında şunları kaydetti: “Fransa’dan sonra önümüzdeki günlerde sıra İtalya, İspanya ve Yunanistan’dadır. 24 metrenin altındaki teknelerde KDV muafiyetinin kaldırılması kendi ayağımıza kurşun sıkmaktır. Bundan böyle boyu 24 metreden küçük olan bu tekneler inşa aşamasındaki bütün alımlar KDV’ye tabii olacak. Yüklendikleri KDV tutarını ihracat gerçekleştikten sonra iade alabilecekler. Ancak teknelerin inşa süresi uzun süreceği için enflasyon nedeni ile KDV tutarları değer kaybedecek. Üreticiler bu kaybı ürün fiyatının üzerine eklemek zorunda kalacaklarından rekabetçi fiyat oluşturmaları daha da zorlaşacak.’’

Türkiye’ye yat siparişi yağıyor ama…

Dünyadaki çevreci dönüşüm nedeniyle özel amaçlı gemilerde küresel talebin çok yüksek olduğunu, bu sayının giderek arttığı için Türkiye’ye de sipariş yağdığını belirten Ünlü, “Ancak, fiyatta İspanya ile rekabet edemediğimiz için görüşmeler masada kalıyor. İmza sözleşmesini tamamladığımız yeni sipariş neredeyse bu yaşanan sıkıntılar nedeniyle 2025 zor geçecek. Umutsuz demek istemiyoruz önlem alınmazsa gelecek yıl gemi ve yat ihracatının 1 milyar 600 milyon doları bile yakalayamayacağı endişesini taşıyoruz” dedi.

Yatırımlar duruyor

Yakın bir döneme kadar istihdamını sürekli arttıran denizcilik sektörünün maliyet artışları ve düşen siparişlerle bunu koruyabilmek için çaba sarf ettiğini ve zorlandığına dikkat çeken Ünlü, “İşçilik maliyetlerimiz son 1 yılda Euro bazında yüzde 100’ün üzerinde artması, yüksek enflasyon karşısındaki düşük kur ile BDDK’nın döviz/TL kredi kararı kaynaklı sıkıntılar devam ediyor. Bir de tüm bunlara KDV yükü eklenince denizcilik sektörü son iki ayda istihdamını yüzde 6’ya yakın azaltmak zorunda kaldı. Denizcilik sektöründe yeni yatırımlar durdu sanayicilerimizde yatırımlarını yurt dışına kaydırma durumda kalıyorlar” şeklinde konuştu.

(Fikri Cinokur/ Ekonomim Gazetesi)