Erken ölümlere yol açan ve kişilerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen kronik hastalıklardan korunmada önleyici yaklaşımların geliştirilmesi gereklidir. Toplumdaki bireylerin aşırı tuz tüketiminin de yer aldığı beslenme bilgi, tutum ve davranışlarını olumlu yönde değiştirecek faaliyetler bu stratejilerin kapsamındadır. Bu nedenlerle halk sağlığının korunması ve hastalıkların oluşumunun önlenmesinde çok sektörlü bir yaklaşım ile toplumumuzda tuz tüketimin kademeli olarak önerilen seviyelere düşürülmesi için Sağlık Bakanlığı tarafından “Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Programı” oluşturulmuştur. Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Programı ülkemiz genelinde olduğu gibi ilimizde de yürütülmektedir. Tuz tüketiminin azaltılmasına yönelik stratejiler belirlenerek kurumlar arası işbirliğiyle gerekli tedbirlerin alınması hedeflenmiştir.
Aşırı tuz tüketimi de değiştirilebilir bir sağlıksız beslenme uygulamasıdır ve birçok kronik hastalığın temelinde yer almaktadır. Özellikle oluşumunda aşırı tuz tüketiminin önemli bir etken olduğu hipertansiyon, dünyada önlenebilir ölüm nedenleri içersinde bir numaralı risk faktörüdür. Tuz, kan basıncını artırmada önemli bir faktör olup 10 erişkinin 3'ünde hipertansiyona yol açmaktadır. Hipertansiyon kontrol altına alındığında, inme ve kalp yetersizliğinin görülme oranı yarıya inmektedir. Ayrıca aşırı tuz tüketiminin sadece yüksek kan basıncı nedeni olmakla kalmayarak günümüzde önemli birer sağlık sorunu haline gelen mide kanseri, osteoporoz, böbrek hastalıklarının gelişimiyle de yakından ilişkili olduğu belirlenmiştir.
Tuz denildiğinde aklımıza sofralarda kullandığımız tuz geliyor. Ancak yediğimiz tüm gıdalarda tuz bulunuyor. Günlük tükettiğimiz gıdalarla birlikte vücuda aldığımız sodyum miktarı gereğinden fazla olabiliyor. Türkiye'de günlük tuz alımının diğer ülkelere göre daha fazla olduğu belirlenmiştir; bu nedenle de Türk toplumunun kan basıncı değerleri diğer ülke vatandaşlarının kan basıncı değerlerine kıyasla daha yüksek çıkmaktadır. Yetişkinler için önerilen ortalama günlük tuz miktarı yaklaşık 5 gram iken, Türkiye'deki günlük tuz alımı ortalaması kişi başı yaklaşık 18 gram.civarındadır. Sağlıklı yetişkinler için önerilen ortalama günlük sodyum miktarı 1 çay kaşığıdır.
TUZ TÜKETİMİNİ AZALTMANIN YOLLARI NELERDİR?
- Daima taze ve tuz eklenmemiş besinleri tercih ediniz.
- Sofrada tuzluk kullanmamakla tuz alımı % 15 azaltılabilir.
- Yemeklerin tadına bakmadan tuz kullanma alışkanlığından vazgeçiniz.
- Baharat , maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, limon, fesleğen gibi aroma sağlayıcıları tuz yerine tercih ediniz.
- Turşu, ketçap, hardal, zeytin, soya sosu, salata sosları vb. yiyeceklerin tuz içeriği yüksektir. Bu besinlerden uzak durunuz ya da bu besinleri çok nadir tüketiniz.
- Taze sebze ve meyve tüketimini arttırınız.
SAĞLIĞINIZ İÇİN AZ FAKAT İYOTLU TUZ TÜKETİN!
İyotlu tuz; zekâ geriliğini ve beyin hasarını önler, okul başarısını arttırır.
İyot Kaybını Önlemek İçin Tuzu;
- Yemeklerinizi pişirdikten sonra ekleyin
- Serin, kuru ve ışıksız ortamda ve koyu renkli cam kaplarda saklayınız.