Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı ve NBK Touristik Genel Müdürü Recep Yavuz, 2017 yılı turizmine ilişkin rapor hazırladı. Sert düşüşün olduğu 2016 yılından sonra 2017'nin toparlanma ve yeniden yükselişe geçiş yılı olduğunu belirten Yavuz, geçen yıl Antalya'da iki pazarın ön plana çıktığını kaydetti. Bu iki pazarın Rusya ve Ortadoğu olduğunu belirten Yavuz, “2016 yılında dibe vuran Rusya, 2017 yılında tüm zamanların rekorunu kırarak, en yüksek sayıya ulaştı. Bununla birlikte oldukça yeni bir pazar olan Ortadoğu ülkelerinde 2016 yılında gerçekleşen artış, 2017 yılında tavan yaptı" dedi.
'KUDÜS KRİZİYLE TEKRAR BELİRSİZLİĞE GEÇECEK'
Ortadoğu pazarının özellikle şehir ve esnaf için kurtarıcı olarak konumlandırıldığını aktaran Yavuz, “Turizmcilerin 'Ortadoğu pazarı' diye adlandırdığı grup, 7 ülkeden oluşuyor. İran, İsrail, Ürdün, Lübnan, Irak, Kuveyt ve Suudi Arabistan. Bu grubun lokomotifi olan İran ve İsrail son 10 yılda inişli çıkışlı performansları ile zaten hayatımızda vardı. Özellikle İsrail, sprint yapmaya çalışan; ancak dizginlenen bir koşucu gibiydi. Birkaç yıl boyunca yarım milyon sayısını zorladı hatta dönem dönem geçti de. Ancak kısa süre önce yaşanan Kudüs krizi ile tekrar belirsizliğe ve belki yine bir müddet durgunluğa geçecektir" diye konuştu.
'YUMUŞAYAN İLİŞKİLER İRANLI TURİSTLERİN SAYISINA YÖN VERECEK'
İranlı turistler için ise özellikle sezon öncesi, mart- nisan aylarındaki Nevruz döneminin 'kurtarıcıları' gözüyle görüldüğüne dikkat çeken Yavuz, son yıllarda, yaz aylarında Antalya dışı havalimanları ya da kara yoluyla Antalya sahillerine ulaşan turistler olduğunu söyledi. İranlı turist sayısının, verilerin üzerinde olma ihtimalinin yüksek olduğunu belirten Yavuz, “İran'da, bugünlerde yaşanan hareketliliğin, Amerika'da görülen Zarrab davasının ve son dönemde yumuşayan İran- Türkiye ilişkilerinin İranlı turistlerin sayısına yön vereceğini öngörebiliriz" dedi.
ORTADOĞU'NUN PAYI YÜZDE 4.5
Ürdün ve Lübnan sayılarının çok yüksek olmamakla birlikte yukarı doğru ivme gösterdiğini; ancak İsrail ve İran'ın yerini almalarının kısa vadede mümkün gözükmediğini belirten Yavuz, 175 bini İran, 141 bini İsrail, 68 bini Ürdün, 38 bini de Lübnan olmak üzere Ortadoğu'dan 450 bine yakın turistin geldiğini açıkladı. Yavuz, “Yaklaşık 10 milyon turistin geldiği Antalya'da bu sayı, toplam içinde yüzde 4.5'luk bir oranı kapsar ki bu da Almanya, Rusya ve Ukrayna'dan sonraki en yüksek dilimi oluşturur. 2017 yılında bunların dışında hiçbir ülke Antalya'da 400 bin rakamına ulaşamadı. Bu pazarın da Hint düğünlerinin önemsendiği kadar takip edilmesinde yarar var" diye konuştu.
HER 2.5 TURİSTTEN 1'İ RUS
Paket turlarla 2015 yılında, Rusya'dan 3 milyon 726 bin turist gelirken, 2016'da yüzde 88'lik kayıpla 432 bine düştüğünü ve Rus pazarının çakıldığını anlatan Yavuz, şunları söyledi:
“Rus pazarındaki sert iniş, yine çok sert bir sıçrayışla 2017 yılında rekor kırarak bugüne kadarki en yüksek rakamına, 3 milyon 753 bin 694'e ulaştı. Yani 2017 yılında turistlerin yüzde 41'i Rusya'dan geldi. Rusya'nın pazar payı da ilk kez bu seviyeye ulaştı. Yaz boyunca Antalya'da görülen her 2.5 turistten biri Rus’tu. 2016 yılında başka ülkelere kaptırdığımız 3.5 milyon Rus turisti yine Antalya'ya getirebildik. Eğer Rusya ile yaşanan kriz devam etseydi, Avrupa'daki düşüş de buna eklenebilir ve 2017 yılı tam bir kâbusa dönüşebilirdi. Sektör iki yıl arka arkaya bu krizi taşıyamazdı. Siyasette Rusya ile rahatlama ve sektörün büyük gayretiyle, bu sene Antalya'da çok kötü bir yaz sezonu yaşanması böylelikle önlenmiş oldu."
'UKRAYNA, İYİ BİR ÜÇÜNCÜ'
Ukrayna'nın 2016'daki artışının dikkat çekici olduğuna işaret eden Yavuz, 2015'te 314 binken 2016'da 563 bine yükseldiğini, 2017'de yüzde 24'lük artışla 696 bine çıktığını kaydetti. Son 3 yıldır periyodik artış söz konusu olduğunu belirten Yavuz, “Ukrayna'nın bu seneki payı, yüzde 8'e yaklaştı. Son 3 yılı üçüncü bitirmesi tesadüf değil ve galiba uzun yıllar ne ikinci olur ne dördüncülüğe düşer. Yani iyi bir üçüncü" dedi.
ALMANLAR, KRİZE RAĞMEN 2 MİLYONU AŞTI
Bir zamanlar Antalya'ya gelen her 2 turistten 1'i Alman iken son 2 yılda Almanya pazarında üst üste kaybın devam ettiğini vurgulayan Yavuz, Antalya için çok önemli olan Almanya ile yaşanan siyasi krizin, turizmde kendisini bariz hissettirdiğini söyledi. Bütün bunlara rağmen 2017'de, Almanya'dan 2 milyonun üzerinde turist gelmesinin teselli olduğunu kaydeden Yavuz, “Bu uçaklardan çıkanların bir bölümünün Türk vatandaşları ve diğer milletlerden olduğu gözlemlendi" diye konuştu.
AVRUPA, 6.5 MİLYONDAN 3.8 MİLYONA GERİLEDİ
Gelirler ve karlılık açısından Almanya ve Avrupa dışındaki pazarlar ne kadar artırılsa da karlılığa katkısının belli oranda kalacağını savunan Yavuz, şöyle devam etti:
“Her turizmci şunu gayet iyi bilir ki maliyeti en düşük, israfı en az ve getirisi en yüksek turist Avrupalı turisttir. Bu yüzden Almanya ile son günlerdeki yakınlaşmanın 2018 yılına yansıması sektörün en önemli beklentisidir. Yaklaşık 15 ülkeyi kapsayan Avrupa toplamda 2015'te 6 milyon 469 bin, 2016'da 4 milyon 184 bin, 2017'de ise 3 milyon 863 bine düştü. Avrupa ile ilişkilerin normalleşmesi 2018 yılını belirleyecektir. 2018 yılında önemli bir artış olması hem Rus hem Avrupa pazarının birlikte olduğunda mümkün gözüküyor."
Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)