Trabzon'da arkeolojik kazıyla 4 imparatorluğun izi sürülüyor

Ortahisar ilçesi Bahçecik Mahallesinde, Trabzon Kalesi’nin bir bölümü olan İçkale bölgesinde arkeolojik kazı çalışması başlatıldı. Kent tarihi için bir ilk olan kazıyla, tarih boyunca bölgede hüküm sürmüş Roma, Bizans, Komnenos ve Osmanlı İmparatorluklarına ait yapı ve buluntular gün yüzüne çıkarılacak. Bilim heyeti gözetiminde yapılacak ve ilk etabı 2 ay sürecek kazıda süreç boyunca 7 farklı üniversiteden çok sayıda arkeolog ve bilim insanı görev alacak.  Toplam 20 bin metrekare alanda yapılacak ve 5 yılda tamamlanması planlanan kazıda ortaya çıkacak buluntuların, arkeopark veya açık hava müzesine dönüştürülerek turizme kazandırılacak.

SARAY AVLUSUNDA SEBZE BAHÇESİ

Kazı alanında bulunan Komnenos hanedanlığı döneminden kalma saray ile avlusuna ait olduğu kabul edilen yapılar, zamana ve insanoğlunun tahribatına yenik düşmüş durumda. Zamana karşı direnen tarihi kalenin içi ve çevresindeki yapılaşmalar ise dikkat çekiyor. Sur içi ve çevresinde çok sayıda atıl ve halihazırda kullanılan yapı bulunurken, bölge sakinleri kale içindeki araziye sebze ekerek bahçe olarak kullanıyor.

‘ÇOĞUNLUKLA YIKILMIŞ VAZİYETTE’

İçkale olarak bilinen bölgenin toplam 20 bin metrekareden oluştuğunu söyleyen Kazı heyeti başkanı Prof. Dr. Mehmet Yavuz,Prof. Dr. Mehmet Yavuz, “İlk etapta arkeolojik kazı yapılacak saha 5 bin metrekare. Şu anda bulunduğumuz saha aslında Komnenoslar dönemine ait sarayın avlu kısmı, çoğunlukla yıkılmış vaziyette. Maalesef saray kalıntısından çok fazla yapı günümüze ulaşamamış” dedi.

‘AMACIMIZ TARİHİ GERİYE ÇEKEBİLMEK’

Bölgede Roma, Bizans, Komnenos ve Osmanlı imparatorlukları dönemlerine ait yapıların kalıntıları bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Mehmet Yavuz, “Kazının asıl amacı bu 4 medeniyete ait kültürel, mimari, küçük buluntular, sosyo kültürel veya etnografik eserlerin ortaya çıkarılması. Bunlar Trabzon tarihine somut deliller sunması bakımından çok mühim. Trabzon’un bilinen tarihi toplam 4 bin yıl gibi bir süreç. Fakat somut tarihi milattan önce 500’lerde başlatılıyor. Amaçlarımızdan bir tanesi de, bu tarihi biraz daha geriye doğru çekebilmek. Bu anlamda baktığımızda, Roma öncesi idari yapılar, Pers idaresi ve onun öncesindeki yerel yönetimlerin de somut kültürel kalıntılarını ortaya çıkarmak amacındayız” diye konuştu.

‘SUR DİPLERİNE SONDAJ YAPILACAK’

Prof. Dr. Yavuz, bölgede bulunan Trabzon kalesinin sur diplerine sondaj çalışması yapılacağını belirterek, “Kalenin yapım evrelerini, özellikle milattan sonra 257’li yıllardaki istila sırasında öncesi ve sonrası yapılanmanın ne şekilde olduğunu ortaya çıkarmak için çalışacağız. Dışarından baktığımızda birtakım bilgilere ulaşabiliyoruz fakat asıl önemli olan içeride ne tür hareketliliğin olduğu. Bunları yapacağımız kazılarla ortaya çıkaracağız” ifadelerini kullandı.

‘ŞEHRE KATKI SUNMAYI HEDEFLİYORUZ’

İçkale’nin ilk yapım evresini, Osmanlı imparatorluğunun Trabzon’u fethinden sonra 1470 olarak tarihlendiren Yavuz, “Burada Komnenoslar dönemine ait saray kalıntısıyla İçkale camii arasında bir hamam yapısı söz konusu. Osmanlı dönemine mi yoksa önceki döneme mi ait henüz tanımlanamadı. Bununla ilgili de çalışma yapacağız. Bu yıl belki 2 ay çalışabileceğiz. Ön hazırlık safhası biraz uzun sürdü ama yine de 2 aya tamamlamayı planlıyoruz. Toplamda amacımız, Trabzon’un bilinmeyen tarihi ve ortaya çıkarılacak eserlerin bir arkeopark projesi, açıkhava müzesi gibi değerlendirilip hızlıca turizme kazandırılması. Trabzon turizm anlamında ekonomisi dönen bir şehir. Turizm açısından çok büyük katkıları beraberinde getirecek bir kazı çalışması olacak. İnşallah yapacağımız çalışmalarla hem tarih açısından hem turizm anlamında şehre katkılar sunmayı hedefliyoruz” dedi.

Selay SAYKAL/TRABZON(DHA)