Tahıl üretimindeki gerilemenin nedeni iklim değişikliği

TÜİK verilerine göre, tahıl ürünleri üretimi 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 7,5 oranında azalıp, yaklaşık 39 milyon ton olarak gerçekleşti. Bir önceki yıla göre, buğday üretimi yüzde 5,5, arpa üretimi yüzde 12,0, çavdar yüzde 15,7, yulaf yüzde 4,9, mısır üretimi ise yüzde 10 oranında azaldı. Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez, 2023 yılında 22 milyon ton üretim olduğunu, 2024 yılında ise üretimin 20 milyona gerilediğini belirterek, "Çiftçinin hububattan başka ürünlere dönüşü, dolayısıyla da rekoltenin azalması söz konusu. Bu da kendimize yeterliliğimizin azalması ve arz açığının ithalatla karşılanması sonucunu doğurabilir" dedi.

Suiçmez, tahıl üretiminin doğa olaylarından, iklimden, kuraklıktan, aşırı yağıştan, dondan ve selden etkilendiğini belirterek, "İklimin olumsuz etkilerinin yanı sıra üretim maliyetlerinin yüksekliği, çiftçinin hak ettiği alım fiyatını alamaması da etkili oldu. Bizim kendi üretimimizi, üreticimizi koruyan, hem üretim teknikleri, hem çiftçi eğitimi, hem kamu yatırımları ki hep gündeme getirdiğimiz 'Güneydoğu Anadolu Projesi'ne yönelik yeni bir eylem planı hazırlanmasını da olumlu görüyoruz. Bu anlamda iklimin etkilerini azaltabilecek, üretim desenini iklime göre, suya göre çeşitlendirebilecek modeller gündemde ama politikalarda süreklilik de önemli" diye konuştu.

'ÇİFTÇİNİN ÜRETİME DEVAM ETME KOŞULLARI YARATILMALI'

İklim ve su krizinin devam ettiği bir senaryoyu da değerlendiren Suiçmez, "Tahıl, buğday, arpa, yulaf, çavdar bunlar genelde kuru tarım yapılan yerlerde ekilen ürünler. Sulu tarım alanlarında kısmen ekilebiliyor. Türkiye'de aslında verimlilik sorunu büyük ölçüde teknik olarak aşıldı. İklimin etkilerinin artacağı ortamda sulama yatırımlarının artırılması, basınçlı sulama sistemlerine geçilmesi, kuraklığa dayanıklı tohumların ekilmesi gibi teknik önlemler alınabilir. Ayrıca maliyetler düşürülerek ve alım fiyatları yüksek tutularak çiftçinin üretime devam etme koşullarının yaratılması da gerekir" ifadelerini kullandı.

Suiçmez, tarımsal üretim planlamasının önemine dikkat çekerek, "Bu yıl bitkisel ve hayvansal üretimde üretim planlaması yaşama geçiriliyor. Üretim planlamasının sağlıklı bir şekilde yaşama geçmesini önemsiyoruz ama çekincelerimiz var. Üretim artışı demek aynı zamanda hepimizin o ürüne daha ucuz ulaşması anlamına gelir. Patates üretimimiz de arttı ama bu ürünler tarlada kaldı. Tüketici olarak biz pahalı tüketiyoruz. Üretim planlamasının üretim maliyetini düşürme, girdi maliyetlerini düşürme, kamunun alım yaptığı yerler dahil olmak üzere alım fiyatlarını çiftçinin de kar edeceği şekilde artırması, bu aşamada üreticinin de kazandığı tüketicinin de kazandığı bir planlama modeline geçilmesi önemli" ifadelerini kullandı.

Ayça YASLI-Emirhan YÜZÜGÜLDÜ/ANKARA, (DHA)