Çevre mühendisi Dr. Niyazi Demircan, 'Emniyetli ve dengeli yanma' adını verdiği sistemin sobalı evlerde uygulanması halinde karbonmonoksit ölümlerine son verileceğini söyledi. Dr. Demircan, "Küçük maliyet büyük felaketlerin önüne geçer. Baca borusu yanı sıra, sobanın arka bölümüne boru ilave edip duvar dışıyla temas sağlandığında sobanın oksijen akışını sağlamış oluruz. Böylece karbonmonoksit ölümlerinin önüne geçmiş olacağız" dedi.
BACALARA DİKKAT
Soba kullanımı ve bacalarda dikkat edilmesi gereken konulara da değinen Dr. Demircan, "Bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmaller sonucu ülkemizde çok sayıda vatandaş, soba, kombi, şofben ve bacalardan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenmektedir. Hidrokarbon içeren kömür ve doğalgaz gibi fosil yakıtların soba-baca veya şofben-baca bağlantısı içindeki yanlış kullanımı, özellikle alçak basınçlı ve lodoslu havaların sık yaşandığı kış aylarında artmaktadır. Bu aylarda soba kullanımına ve bacalara dikkat edilmelidir" diye konuştu.
HAVALANDIRMA KANALLARI YOK
Sorunun büyük bölümünün sobalı evlerde karbonmonoksitten kaynaklandığını söyleyen Dr. Niyazi Demircan, şöyle konuştu:
"Tam yanma olmadığı için ortamdaki oksijen yetersiz kalıyor. Karbonmonoksit odada artınca beyin hücrelerinde ölüm meydana geliyor. En büyük sorun bu tür evlerde havalandırma kanallarının olmamasından kaynaklı. AB ülkelerinde ventilasyon adı verilen sistem zorunludur. Fakat Türkiye'de zorunluluk yok. Her evin hava sirkülasyonunun sağlandığı, temiz hava, yani yanma havasının sağlanabilmesi için ızgara sisteminin (vent) olması gerekiyor. Ya da bizim geliştirdiğimiz sistem olan doğrudan doğruya dışarıdan bir borulama sistemiyle yanma ocağına bağlanan sistemin uygulanması gerekmektedir."
LODOS TEPMESİNE KARŞI
Emniyetli dengeli yanma sisteminin lodos tepmesine karşı en ideal sistem olduğunu söyleyen Dr. Demircan, "Sistemin oda büyüklüğü ve soba kapasitesine göre tespiti yapılarak uygulanması en sağlıklı olanıdır. Bu sistem özellikle sobalı evlerde olmalıdır, hayat kurtarır" diye konuştu.
KÖMÜR SATILAN DEPOLARDA SİSTEM TANITILMALI
Kömür satılan ve dağıtımı yapılan yerlerde bu sistemin tanıtılması ve ücretsiz uygulamasının yapılması gerektiğine değinen Dr. Niyazi Demircan, şöyle dedi:
"Biz buluşumuzu hiçbir yerde ücret karşılığı satmayacağız ve sattırmayacağız. Ücretsiz dağıtımını sağlayacağız, hayat kurtarmak bizim en büyük kazancımız olacaktır. Hatta bir ileri adım daha atılarak, bu sistemin zorunlu uygulanmasını sağlamak için çalışma yapılmalıdır. Zaman zaman ekipler aracılığıyla arıza kontrollerinin de yapılması sağlanmalıdır. Kısa süre önce evinde ölü bulunan ailenin havalandırma deliğinin kapalı, sensör cihazının da bozuk olduğu tespit edilmişti. Borulama ve vent mutlaka uygulanması gerekmektedir."
Buluşunu kısa süre sonra yaygın haline getireceğini belirten Dr. Demircan, "Patent başvurusu için dosya çalışmalarımız sürüyor. Hiçbir maddi karşılık beklemediğimiz buluşumuzu karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle ölümlerin artması üzerine hemen duyurmak istedik. İnsanların hayatı her şeyden önemli, bu sistem yaygınlaşsın, hayatlar yitirilmesin" dedi.
Erol AKKIR /ANTALYA, (DHA)