SGK genel müdüründen performansa yüz nakli örneği

Sağlık Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu ve OHSAD'ın Antalya Mardan Palace Hotel'de düzenlediği 'Sağlıkta Ortak Çözüm Toplantıları'nın 3'üncü gününde SGK Genel Müdürü Fatih Acar konuşmacı olarak yer aldı. 2011 kamu sağlık harcamalarının 2002 yılına göre nominal yüzde 354, reel yüzde 91 artışla 45.1 milyar lira olarak gerçekleştiğini belirten SGK Genel Müdürü Fatih Acar, tedavi harcamalarının ise nominal yüzde 507, reel ise yüzde 155 artışla 25.5 milyar lira olarak gerçekleştiğini söyledi.

Geçen süreçte özel sağlık hizmet sunucularına ciddi pay ayrıldığını belirten Fatih Acar, özel hastanelere yapılan ödemelerin 2002'den bu yana nominal yüzde 1066, reel yüzde 390 arttığını kaydetti. 2011 yılı için sadece SGK tarafından özel sağlık hizmet sunucularına 5 milyar 609 milyon lira gibi bir pay ayrılmışken, 883 milyon lira bütçe açılımı ile toplam 6 milyar 493 milyon lira seviyesine çıkarıldığını belirten Acar, şu bilgileri verdi:

"2012 için ise 6 milyar 827 milyon lira civarında bir bütçe ayırdık. Sağlık hizmetlerinin yaygınlaşması ve sağlığa ayrılan payın artırılması sonucunda 'sağlık hizmetleri kalitesinde sorun var' diyenlerin oranı 2003 yüzde 44 iken 2010'da yüzde 17'ye düştü, sağlık hizmetlerinde memnuniyet oranı 2003'de yüzde 39 iken, bu oran 2010'da yüzde 73'e yükselmiştir."

Sağlık harcamalarındaki artışın gelişmişlik göstergesi olduğunu belirten Acar, ancak sağlık hizmetlerindeki harcamaları kontrol altına almak, suistimalleri engellemek ve sürdürülebilirliğin, sağlık sistemi için kaçınılmaz olduğunu vurguladı. Bu kapsamda özel hastanelerle sözleşmelerin yenilendiğini anlatan Acar, yeni sözleşmelerde vatandaşlara sağlık hizmetlerinin belli standartlarda sunulması, sade ve anlaşılır olması, fiiller ile cezalar arasında hakkaniyetin tesis edilmesi, bürokrasinin azaltılması, sağlık hizmetinin sunulmasında sürekliliğin sağlanması gibi temel ilkelerden hareket edildiğini açıkladı.

Yeni sözleşmede sıkıntı görülen konular olduğunu ve bunlara gerekli hassasiyetin gösterilmesini isteyen Acar, şunları söyledi:

"Hastaya uygulanan işlemler ve alınan ilave ücretlerle ilgili olarak özel sağlık hizmet sunucularının 100 Lira üzeri işlemler için kurumca belirlenecek bir belgeyi hastaya basılı veya elektronik ortamda verilmesi zorunluluğu getirildi. Bu zorunluluğa uyulmasını özellikle istiyoruz. 1 saatte 6, 1 günde de en fazla 60 hastaya bakılabilir. Bu uluslararası standartlara belirlenmiş ölçüler. Zaman zaman eleştirilebiliyor. Aylık bazda değerlendirilmesi isteniyor. Bu, ortalamalara göre hesaplanmış bir sayıdır. Dikkat etmemiz gerekiyor. Yersiz ilave ücret alınmasına ilişkin yaptırımların uygulanmasında biraz daha hassas olacağız. Hastaların sözleşmeli özel sağlık hizmet sunucuları, hekimlerle kendilerinden alınabilecek hizmetler hakkında bilgilendirilmeleri amacıyla kurumca bir web sitesi hazırlatılacağını ocak ayında belirtmiştik. Web sitesi hazır, birkaç haftaya kadar tanıtımı yapılacak. Hangi özel hastanede hangi doktor, hangi hizmetler veriliyor, ne kadar ilave ücretler alınabilir tüm bunları yayınlanarak vatandaşlarımızın hukukunu bir anlamda korumuş olacağız."

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da birçok yerde dile getirdiği 'Acil hallerde ilave ücret talep edilmeyecek' sözünün genel bir kural olarak ele alınacağını bildiren Acar, "Bu kurala hepimiz uyacağız. Acil olmadığı halde acilmiş gibi işlem yapmak isteyen hastalar için bunun suistimal edilmemesi, dengenin korunması gerekiyor. Hedefimiz kimseye ceza kesmemek ve fesihleri kaldırmak. Arzu etmediğimiz olaylarla karşılaşmak ve eski cezalara dönmek istemiyoruz" diye konuştu.

SGK Genel Müdürü Acar, e-reçete için altyapı çalışmalarının önemli ölçüde tamamlandığını ve 1 Temmuz'dan itibaren hekimlerin artık hastaları için yazacakları reçetelerin kağıt üzerinde değil, elektronik ortamda olacağını kaydetti. Acar, e-reçete uygulamasıyla reçete üzerinde yapılan usulsüzlüklerin önemli ölçüde azalacağını kaydetti.

Sağlık karnesi ve vizite kağıdı uygulamasının kaldırılmasıyla TC kimlik numarası üzerinden sağlık hizmetlerine başlanıldığını hatırlatan Acar, bu konuda da çok ciddi suistimaller yaşandığını ve önüne geçmek için başlatılacak avuç içi damar izi tanıma sisteminin bilimsel çalışmalarının bitirildiğini söyledi. Acar, 1 Temmuz tarihi itibariyle bu uygulamanın da hayata geçirileceğini açıkladı.

Tomografi, MR gibi çekimlerin Türkiye'de birçok kez gereksiz uygulandığına da değinen Fatih Acar, bilim adamlarının radyasyona maruz kalan kişilerde kanserojen etkilere yol açtığını söylediklerini hatırlattı. Acar, "Yazıktır, günahtır, kendi neslinize, insanlarınıza lütfen gereksiz yere tomografi, MR çektirmeyin" dedi.

Yapılan bilimsel bir çalışmaya göre, yeni yetişen hekimlerin basit ve kolay uygulamalarla performans gelirine ulaşabildiklerinin belirlendiğini belirten Fatih Acar, bu nedenle üst düzey emek gerektiren kritik tedavi ve operasyon tekniklerine, zor olguların tedavilerine yeteri kadar ilgi gösterilmediğinden yakındı.

Kurum olarak bunları da mutlaka dikkate alarak, politikaları bu çerçevede yeniden oluşturmak gerektiğini belirten Fatih Acar, bu konuda Akdeniz Üniversitesi'nde Türkiye'nin ilk yüz nakli operasyonunu gerçekleştiren Prof. Dr. Ömer Özkan'ı örnek gösterdi. Acar, şunları söyledi:

"Geçen ocak ayında geldiğimiz toplantıda Akdeniz Üniversitesi'ni de ziyaret ettik. Profesör arkadaşımız Ömer Özkan çıkmış Türkiye ve dünyada herkesin gıptayla baktığı yüz nakli operasyonunu gerçekleştirmiş. Bizim bu ve benzeri bilim adamlarımıza mutlaka çok daha fazla değer vermemiz, onların önlerini açmamız, onların yaptığı iş ve işlemleri yapacak uzman sayısını artıracak politikaları mutlaka devreye koymamız gerekiyor. Bu yüz nakli bizim sağlık uygulama tebliğinde yeralmıyor, teşvik olması açısından bunu fiyatlandırma komisyonunu en kısa sürede toplamak suretiyle tıp içerisine alacağımızı ifade ettik ve bugün geldiğimiz noktada fiyatlandırma komisyonu AÜ'nün belirlediği fiyata yakın bir fiyat belirmek suretiyle yüz nakli operasyonlarını da ödeme kapsamına almış oldu. Bizim bakışımız SGK olarak budur."