Roma'yı yakan imparatorun Antalya'daki eseri gün yüzüne çıkıyor

Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, 12 metre yüksekliğe ulaşıldığını açıkladı.

Patara Antik Kenti'nde, 33 yıl önce Akdeniz Üniversitesi'nden Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Havva İşkan Işık tarafından başlatılan kazılarda bugüne kadar ortaya çıkarılan eserler arasında yer alan, M.S. 64 yılında Roma İmparatoru Nero tarafından yaptırılan, 1481'deki tsunamide yıkılan deniz fenerinin inşası devam ediyor.

ANITSAL YAZIT YERİNE KONULDU

2 bin 700'e yakın orijinal taştan oluşan rekonstrüksiyon işlemlerinde önceki gün çalışma ekibi tarafından, fenerin en önemli tarihi parçalarından biri daha tarihi dönemdeki orijinal yerine konuldu. Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, İmparator Nero'un yaptırdığı 26,5 metre yüksekliğindeki Patara Deniz Feneri'nde, anıtsal yazıtın da bütünüyle yerine konulduğunu açıkladı.

ANITSAL YAZITTA NE YAZIYOR

Prof. Dr. İşkan Işık, anıtsal yazıt üzerindeki yazıları çevirisini şöyle yaptı;

“Tanrısal Claudius'un oğlu, Tiberius Caesar Augustus ve Germanicus Caesar'ın torunu, tanrısal Augustus'un torununun oğlu; 11'inci kez tribunat erkinin sahibi, 4'üncü kez Konsül, karaların ve denizlerin efendisi ve vatanın babası Nero Claudius Caessar bu feneri denizcilerin selameti için yaptırdı. İnşaatı, propraetorik düzeydeki İmparatorluk Valisi Sextus Marcius Priscus yürüttü."

12 METRESİ TAMAMLANDI

Deniz fenerinin yeniden inşasıyla ilgili süreç hakkında bilgi veren Prof. Dr. Havva İşkan Işık, şu ana kadar 5 kasnaktan oluşan fenerde 3 kasnağın tamamlandığını ve 12 metre yüksekliğe ulaşıldığını kaydetti. İki kasnağın daha tamamlanacağını, üzerine de kemerli ve hafif küçük bir üst yapı geleceğini belirten Prof. Dr. İşkan Işık, fenerin yeniden inşasında kazılarda ortaya çıkartılan 2 bin 700'e yakın orijinal taşın kullanıldığını kaydetti.

2 BİN 700'E YAKIN TAŞIN RÖNTGENİ ÇEKİLDİ

2000 yılında dönemin kazı başkanı Prof. Dr. Fahri Işık tarafından tespit edilen ve daha sonra kazı başkanlığını devralan Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından ortaya çıkarılan fenere ait, 2 bin 700'e yakın orijinal taş bulunuyor. 1481 yılındaki deprem ve tsunamide tamamının yıkıldığı düşünülen deniz feneri, tamamlanan 6 metre podyumun üzerine, yüksekten düşme nedeniyle statik açıdan kullanılması mümkün olmayan taşlar yenileriyle değiştirilerek inşa ediliyor. Uygulama ihalesi ise Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB) Kültür Varlıkları Müdürlüğü tarafından yapıldı. Kazılarda ortaya çıkarılan 2 bin 700'e yakın taşın, taş hastanesinde röntgenleri çekilip, yapay zeka teknolojileriyle orijinal yerleri tek tek belirlendi. 2 bin yıllık bir deniz fenerinin olasılıkla yüzde 80 oranında orijinal taşlarıyla yeniden inşası, dünyada ilk olarak gösteriliyor.

FOTOĞRAF: Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)- 

ROMA'YI PATARA FENERİ'Nİ YAPTIRAN NERON MU YAKTIRDI?

M.S. 64 yılının 18 Temmuz gecesini 19 Temmuz’a bağlayan gece Roma’da büyük bir yangın patlak verdi. Circus Maximus’ta yani şehrin eğlence merkezinin güneydoğu köşesinde çabuk tutuşan mallar satan dükkânlarda başladı. Birçok Romalının taş duvarları olmayan ahşap evlerde oturmasından dolayı yangın oldukça hızlı biçimde bu bölgelere doğru sıçradı.  Yangın beş gün sonra tekrar güçlenmeden önce neredeyse kontrol altına alınmıştı. Tarihçi Suetonius, yangının toplam altı gün ve yedi gece boyunca devam ettiğini iddia eder. Yaklaşık bir hafta süren ve Başkent Roma’nın yüzde onunun yanmasına neden olan büyük yangının ardından Tacitus’a göre halk bir günah keçisi aramış ve Nero’yu sorumlu tutmuştu.

Tarihsel kaynakların gösterdiğine göre, Nero ve yangın hakkında birkaç hikaye mevcuttur.  Cassius Dio, Tacitus ve Suetonius’a göre yeni sarayı için şehri yerle bir etme arzusuyla dolu olan Nero, sarhoş taklidi yapan adamlarını şehri yakmaya gönderdi. Nero, yangını Palatine tepesindeki sarayından şarkı söyleyerek ve Lir çalarak seyretti. Bir diğer hikaye de yangına, daha sonra suçlarını itiraf eden ve Nero tarafından cezalandırılan Hristiyanların neden olduğudur.

PEKİ NERO KİMDİR?

Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus veya kısaca bizim bildiğimiz adıyla Neron M.S. 37 yılında dünyaya geldi. Annesi Agrippina’nın inanılmaz hırsı olmasaydı belki de hiçbir zaman imparator olmayacaktı. Sonuçta imparatorluk tahtına ulaşması için ihanet ve cinayetlerin yaşanması gerekiyordu. Neron, onu evlat edinerek varisi ilan eden büyük amcası Claudius’un ölümünden sonra M.S.54 yılında Roma’nın beşinci imparatoru oldu ve 68 yılına kadar da hüküm sürdü. Nero, sanatı seviyordu, özellikle de tiyatro oyunlarına ve sahneye çok düşkündü. Bu nedenle de sık sık halkının önüne çıkıyordu, bu yüzden biraz narsis (kendine hayran) olduğu bile söylenebilir. Şiddetten yana değildi ve gladyatör dövüşlerini kaldırmak istemişti. İmparator, her ne kadar Deli Nero olarak ünlendiyse de, deliliği tarihi belgelerle kanıtlanamamıştır.

Yangına kimin ya da neyin neden olduğu hala belirsizdir. Aslında Roma’da yangın hiç eksik olmazdı, çok sayıda yüksek bina yüzünden kent her zaman yangın tehdidi altındaydı. Ayrıca yemekler açık ateşte pişiriliyordu ve yoksul semtlerdeki evler genelde çabuk alev alan ahşap ve kerpiçtendi. Fakat 64 yılında meydana gelen yangın, Roma kentinde yaşanan en büyük felaket olarak tarihe geçecekti.

Yangın sırasında Nero’nun, yangından 56 kilometre uzakta deniz kenarındaki yazlık evinde olduğu biliniyordu. Yangını duyar duymaz kendi cebinden ödediği yardım çabalarını organize etmek için aceleyle Roma’ya geri döndü. Yangının ardından, Nero evsizlere sığınak sağlamak için sarayını açtı ve hayatta kalanların açlıktan ölmesini önlemek için gıda tedariğinin düzenli olmasını sağladı. Ayrıca yeni bir şehir geliştirme planı yaptı ve yangından sonra evlerin birbirinden ayrılarak briketten inşa edilmesini, geniş yollar üzerinde cepheleri revaklarla süslenmesini sağladı. Nero aynı zamanda yangın nedeniyle açılan bir yerde Domus Aurea olarak bilinen bir saray kompleksi inşa ettirdi. Zaten Nero’nun Roma’yı; kendisi için yaptırmak istediği bu saraya yer açmak amacıyla yaktırdığı söylentileri çıkmıştır.

Yangının gerçek nedeni olasılıkla ocak başında yaşanan bir dikkatsizlikti tabii ki ancak danışmanları Nero’yu aklamak için halka bir suçlu gösterilmesi için baskı yapınca Hıristiyanlar kundakçı olarak ilan edildi ve yargılananlar da korkunç bir şekilde cezalandırıldı. Başkaları çarmıha gerilip yakılırken Hristiyanların köpeklere atılmasını emretti.

Nero, yangından dört yıl sonra askeri darbe ile devrildi ve  6 Haziran 68 yılında intihar etti. Nero’nun kundakçı olduğu söylentisi de bir türlü kanıtlanamadı. Hatta o dönemin yazarları ve daha sonraki tarihçiler bile Nero’nun kundakçı olduğuna inanmadılar. Fakat günümüzde Roma’yı yaktığına dair yaygın bir inanç mevcuttur. (Kaynak: arkeopolis.com)