Rize'nin 'Pisa kuleleri'ne demir direkli önlem

Taşlıdere Mahallesi'nde, deniz dolgusu ve heyelanlı tabaka üzerine yaklaşık 30 yıl önce inşa edilen 72 daireli 3 blok ile yanlarında yer alan 6 katlı 24 daireli bir başka binanın zemininde kayma meydana geldi. Kayma nedeniyle yan yatmaya başlayan binalar, bölgede 'Pisa kuleleri' diye anılmaya başlandı. Gün geçtikçe binalardaki eğim artarken, 24 daireli bina ile bitişiğindeki bina arasında boşluk oluştu. Yüzde 6 dolayında eğim olduğu belirlenen yapılar, sahipleri tarafından demir direklerle güçlendirilmeye çalışılıyor. Kentsel dönüşüm projesi kapsamında yıkımı gündeme gelen binalarla ilgili henüz bir adım atılmadı.

'DEMİR DİREKLERİN MÜHENDİSLİK ANLAMI YOK'

Rize İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Murat Yazıcı, eğimli binalarda incelemelerde bulundu. Bina sakinlerinin yan yatan binalarını güçlendirmek adına yan yattığı taraftaki tüm balkonlara demir kazıklar yerleştirdiklerini gözlemlediğini anlatan Yazıcı, bu girişimin güvenlik açısından anlam taşımadığını kaydetti. Yazıcı, "Yerleştirilen demir kazıklar mühendislik açısından bir çözüm değil. Binada yaşayanları belki psikolojik anlamda rahatlatacak bir çözüm, ancak mühendislik açısından hiçbir anlamı yok. Binadaki yatmayı ortadan kaldırmaz” dedi.

'ZEMİNDEKİ ÇAMUR TABAK İYİ ETÜT EDİLMELİ'

Binaların inşa edildiği yıllarda zemindeki sıkışmış çamur tabakasının gözden kaçırıldığını söyleyen Yazıcı, "Denizin getirdiği malzemenin üzerine, dağdan heyelanlı malzemenin gelmesi ile binaların altındaki tabaka oluşmuş. Bu tabaka buradaki inşaat tekniklerini biraz zora sokmuş. O zamanki yönetmeliklerde sondaj şartı olmaması, jeolojik etüt raporlarını değerlendirme kısımlarının fazla detaylı olmaması bu binaları o zaman için yapmaya müsait kılmış. Zamanla zemin sıvılaşması dediğimiz olay meydana geliyor. Zeminin sıvı gibi hareket etmesini sağlayan ise arada kalmış çamurlaşmış tabaka. Bu çamurlaşmış tabakanın bir tarafa doğru hareketi, binanın farklı oturmaları sonucunda bu yanlamalar yaşanmış. Vatandaş da zamanla kendi evini kurtarabilmek için balkonlara direk vermiş, evin içerisindeki eğimi ortadan kaldırabilmek için şap atmış ve burada yaşamını idame ettirmeye çalışmış. Lakin kalıcı çözüm olarak ne balkonlardaki direkler ne de içerde yapılacak tadilatlar bu binalar için güvenli çözümler değildir" diye konuştu. 

'BİNALAR ACİLEN BOŞALTILMALI'

Binaların acilen devlet-vatandaş iş birliği ile boşaltılıp yıkılıp yeniden yapılması gerektiğine dikkat çeken Yazıcı, "Yapılırken, zemin etütlerinin, alttaki çamur tabakasının ve sıkışmış tabakaların iyi etüt edilerek sağlam zeminden başlayarak uygun çalışmanın yapılması gerekmektedir. Karadeniz'deki fay hattının aktif hale gelmesi, buradaki riskleri arttırmaktadır. Bu binalar bu geceden sabaha çöker mi? O kadar infial yaratacak bir durum olmamakla beraber hızlıca tedbirin alınması gerekmektedir. Belediyenin yaptığı yeni imar planı çalışmalarında burası öncelikli riskli alan olarak ilan edilecek. Burada sadece bu binalar değil, kamuya ait binalar da var, okullar var. Teker teker kontrol edilerek buradaki dönüşümün sağlanması gerekiyor” ifadelerini kullandı. 

Bina sakinlerinden Ayfer Demir de, "Balkonlardan demir direklerle destek vermişler. Bu yönteme kesinlikle güvenmiyorum. Binanın her an yıkılacağından endişe duyuyoruz. Yağmur yağdığı zaman bile çocuklar çok korkuyorlar, ‘binalar yıkılacak mı?' diye soruyorlar. Çok tedirginiz" dedi.

Arzu ERBAŞ/RİZE, (DHA)