Otelciye 'ikinci telif' şoku

Antalya'daki sektör temsilcileri, otel odalarını 'kamuya açık' alan sayarak, televizyon yayınları için telif hakkı istenmesine karşı çıktı ve uygulamanın yanlış olduğunu savundu.

Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği'nin (MESAM) yaptığı gibi hukuk bürolarını harekete geçiren Radyo Televizyon Yayıncıları Meslek Birliği (RATEM), otelci derneklerinin üye olduğu TÜROFED'e yaptığı uyarıda, 3 yıldız ve üzeri konaklama tesislerinin, kendilerine telif ücreti ödemesi gerektiğini bildirdi. Turistik işletmelerle ilgili yasa ve yönetmeliklere göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerdeki her odada televizyon bulundurulmasının zorunlu olduğunu hatırlatan RATEM yetkilileri, otel odalarının da, kafeterya, bar ve restoran gibi 'kamuya açık alan' sayıldığını, bu nedenle, telif ödemeden televizyon yayını yapılamayacağını vurguladı. RATEM'in Antalya'da telif istediği 3 yıldızlı 150, 4 yıldızlı 211 ve 5 yıldızlı 225 otel bulunuyor.

RATEM'in turistik tesislere gönderdiği yazıda, birliğin sadece yerli yayıncıların haklarını savunduğu, yabancı televizyon yayını yapan otellerin telif ödemek zorunda olmadığı vurgulandı.

MESAM'ın başlattığı tespit çalışmalarının ardından ceza ödememek için 'müzik eseri telif ücreti' ödemeye razı olan oteller, eğlence merkezleri ve restoranlar şimdi de, odalarında bulundurdukları her televizyon için para ödeyecek. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre belirlenen tarife uyarınca, Antalya'daki 5 yıldızlı bir otel, televizyonlu her oda için 24.17 lira ödemek zorunda kalacak. Ancak, bu ödeme Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED), Akdeniz Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) gibi üst kuruluşlar aracılığıyla, kitlesel olarak yapılacak telif sözleşmeleri ile çok daha alt seviyelere çekilebilecek.

Antalya ve Ege kıyılarında bununla ilgili tespit çalışmalarına başlandığını kaydeden RATEM yetkilileri, İstanbul otelleri ile anlaşmaların yapıldığını Antalya otelleri için TÜROFED'le görüşmelerin devam ettiğini söyledi. Büyük dernek ve birlikler aracılığıyla yapılan telif sözleşmeleri ile 5 yıldızlı oteller için oda başına ödenecek ücretin 12 liraya kadar indiğini ifade eden RATEM yetkilileri, Antalya'daki 4 yıldızlı otellerden oda başına 10 lira, 3 yıldızlılardan ise 8 lira alınabileceğini belirterek, indirim oranının katılımın yüzdesine bağlı olduğunu söyledi.

TÜROFED Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Ayık, yaptığı değerlendirmede, otelciler olarak müzik eseri sahiplerinin üye olduğu 4 birliğe gereken ödemeleri yaptıklarını anlatırken, "O şarkı televizyon, radyoda çalındığında ayrıca para mı ödeyeceğiz?" dedi. RATEM'in otel odalarını 'kamuya açık alan' olarak değerlendirdiğini ve buralardaki televizyonlar için telif istediğini hatırlatan Ayık, "O zaman gitsinler evleri dolaşıp vatandaşlardan da para istesinler. Böyle bir şey olmaz. Şurada işlerimiz biraz iyi gitse, para isteyenler sıraya giriyor. Sonuçta bu bir hukuk mücadelesidir. Onlar para isteyebilir ama hukuk ne derse o olur" diye konuştu.

Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Adnan Özsoy da, şu tespitte bulundu:

"Bu tartışmalar başladığında biz de dernek olarak Avrupa ülkelerinde bir araştırma yaptık. Onların ne tür bir uygulama içinde olduklarını inceledik. Basit bir örnek vereyim, Almanya'da telifle ilgili tüm işlemleri bir tek kuruluşa vermişler. Otelcilerin tek muhatabı o kuruluş. Bizdeki gibi, müzik eseri sahiplerinin birlikleri ile televizyon yayıncılarının birlikleri, ayrı ayrı dolaşmıyor. Otelci tek bir yere ödeme yapıyor. O kuruluş, kimin hakkı ne ise ödüyor. Biz turizmciler olarak kimsenin emeğini çalmak istemeyiz. Ancak muhatabımızın kim olduğunu da bilmek isteriz. Yarın, üflemeli çalgıların sanatçıları da birlik kurup telif isterlerse ne olacak?"

Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Sururi Çorabatır da, telifle ilgili faaliyet gösteren kuruluşların bu denli çoğalmasının yanlışlığına işaret ederek, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın konuya el atmasını ve bu uygulamanın tek elden yürütülmesini sağlamasını istedi. Turizmciler olarak herkesin emeğine saygılı olduklarını kaydeden Çorabatır, "Önümüzdeki dönemde, aklına yeni bir fikir gelen birileri de birlik kurup telif istemeye çıkabilir. Bu yüzden, bakanlığın bu işe kısa sürede çözüm bulması gerekiyor" dedi.