Milenyum sıcakları kavuruyor

Dünyanın her yerindeki insanlar, fosil yakıtların kullanımının daha da kötüleştirdiği şiddetli sıcaklık, sel ve yangınlarla karşı karşıya. Son haftalarda dünyanın dört bir yanından şiddetli sıcaklar yüzünden ölüm haberleri yayılıyor. Climate Central tarafından yakın zamanda yapılan bir analize göre, Mayıs 2023 ile Mayıs 2024 arasında tahminen 6,3 milyar insan, yani dünyadaki yaklaşık 5 kişiden 4'ü, bölgelerinde en az bir ay boyunca anormal derecede yüksek sıcaklıklar yaşadı.
* * * *
Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre aşırı sıcaklar , 2000 ile 2019 arasında yılda yaklaşık 489.000 kişinin ölümüne neden oldu ve bu da ısıyı tüm aşırı hava olaylarının en ölümcülü haline getirdi. Sigorta endüstrisi devi Swiss RE, bu hafta yayınladığı bir raporda "İklim değişikliği aynı zamanda yiyecek ve su kıtlığına, dolayısıyla toplumsal huzursuzluğa ve kitlesel göçe de yol açabilir" denildi. İnsan sağlığına, tarıma ve küresel ekonomiye verdiği zarar yeni yeni anlaşılmaya başlıyor.
* * * *
Yılın ilk beş ayındaki küresel sıcaklıklar,modern kayıt tutmanın başlamasından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Bu, 2024'ün, geçen yılın rekorunu gölgede bırakarak kayıtlı tarihteki en sıcak yıl olma yolunda ilerlediğini gösteriyor. Bilim insanları defalarca, fosil yakıtların yakılmasıyla üretilen bu tür emisyonların anormal derecede yüksek sıcaklıklara neden olduğunu söylüyorlar. Londra'daki Imperial College'dan iklim bilimciler hafta içinde yatıkları açıklamada, "Sıcak hava dalgalarının giderek daha ölümcül hale gelmesi şaşırtıcı değil" dediler.
* * * *
Fosil yakıt kullanımını aşamalı olarak durdurmaya yönelik çabalara karşı gönülsüz bir petrol devleti olan Suudi Arabistan‘dan, bu hafta üzücü haberler geldi. Perşembe günü, Suudi Arabistan'ın kutsal şehri Mekke'ye hac ziyareti sırasında yaklaşık 1000 hacı adayı vefat etti. Petrol zengini bir başka ülke olan Cezayir'in merkezinde, artan sıcaklıklar ve yağmur eksikliğinin içme suyu kaynaklarını kurutması nedeniyle Haziran ortasında su yüzünden isyanlar patlak verdi.
* * * *
Bu hafta Amerikalıların beşte biri aşırı sıcaklık alarmı altındayken, Çin'in kuzeyindeki birçok bölgede sıcaklık rekorları kırdı. Yüksek sıcaklıklar, Çin'in kuzey tarım bölgelerindeki toprakları kuruttu. Hafta başında başkent Pekin‘de, sıcaklıkların 37 santigrat dereceyi aşması nedeniyle sıcaklık alarmı verildi. Meksika'da düzinelerce şehirde rekor sıcaklıklar 100'den fazla kişinin ölümüne neden oldu. Hindistan, olağanüstü derecede uzun bir sıcak hava dalgasının altında.  Yunanistan, arka arkaya sıcak hava dalgalarının etkisini yaşıyor, sıcak hava dalgasıyla boğuşuyor.
 * * * *
Mart ayında Almanya’nın Bonn kentinde düzenlenen bir konferansta bilim insanları  "Son birkaç yılın deneyimlerine dayanarak neredeyse tam bir kesinlikle söylenebilir ki [...] yüzyılın ve milenyumun cehennem gibi yazını yaşayacağız." Tahminleri, 2023 yazında sıcaklıkların önceki yıllara göre, önemli ölçüde arttığını gösteren son birkaç on yıla ait sıcaklık kayıtlarıyla desteklendiği işaret edildi. Bilim insanları iklim değişikliğinin daha yoğun ve daha uzun sıcak hava dalgaları da dahil olmak üzere daha şiddetli hava koşullarına yol açtığı konusunda hemfikir. Bu aşırı sıcaklıklar, küresel ısınmanın doğrudan bir sonucu… Biyolojik çeşitlilik, ekosistemler ve insanlar için giderek ciddi bir tehdit oluşturmakta…