Dünya yine kana bulandı.
Rusya - Ukrayna arasında yaşanan savaş, dünyanın son yıllarda iyice bitap düşmüş toplumlarını iyice gerdi ve umutsuzluğa itti.
Savaşta evinden yurdundan edilen, hatta canını kaybeden insanların yarattığı travmatik üzüntünün yanında hızlıca artan ekonomik kaygılar, pandemi sonrası büyük bir özlem ile beklenen mutlu ve özgür yaşamın sevincini yüreğimizde başlamadan bitirdi .
Yastayız!
Çocuklar ölüyor, hamile kadınlar yaralanıyor.
Bu sözde medeni çağa savaş yakışmıyor.
Şimdi İlkbahar geldi ancak sevinen yok !
Daha da kötüsü dünyada gülen insan yüzü yok. (duygusuz olanlarınki hariç )
İki buçuk yıl pandemi yorumcularını dinledik. Şimdi savaş ve ekonomi yorumcularını dinleyecek takatımız kalmadı. 3 haftadır savaş yorumları ile yatırıyoruz , barış tahminleri ile uyanıyoruz .
Piyasalar tepe taklak: Hiç bir tahmin tam tutmuyor.
Küresel pazarlarda savaşın potansiyel kazananlarının ve muhtemel kaybedenlerinin listesi çıkarılıyor.
Bu listede en üstte sadece bir tek Türkiye özel durumda, uzman yorumculara göre ülkemiz çok kazanabilir , çokta kaybedilir ..
Önce şunu tespit edelim :
Türkiye ekonomisinin zor günlerden geçtiği, Türk lirasının tarihi değer kayıpları yaşadığı, enflasyonun ve temel ürünlerde fiyatların hızla arttığı bir dönemde, Rusya ile ticari ve ekonomik ilişkilere zarar verilmemesi için yapılan çalışılmalar ve yaklaşımlar şu ana kadar başarı ile yürütülmektedir ve yürütülmeye devam edilmelidir .
Dünya piyasalarında da her şeyin hesabı yeniden yapılıyor . Korku ve tedirginlik büyük . Dünya ekonomisi sarsılıyor.
Savaşın etkisi ile milli ekonomilerinde oluşacak sıkıntıları gören ülkeler stratejik sektörleri yine destekleyeceklerini vurguluyorlar .
Bizim ülkemizde ise en stratejik sektörlerinin başında turizm geliyor. Turizm konusunda dünya piyasalarında büyüme iddası en yüksek olan ülke Türkiye.
Gelecek 7-8 yıl içersinde en az 100 milyon turist ve 100 milyar dolar döviz girdisi hesabı yapan sektörümüz milli ekonomimizin bir nevi garantörlüğünü üstlenmiş durumda. Burada Türk kökenli tur operatörlerinin gücü ve performansı bütün ülkeler tarafından takdir ediliyor hatta bazıları tarafından kıskanılıyor. Rusya’da 30 yıldır faaliyet gösteren Anex, Coral ve Pegas ülkemizin en büyük uluslararası distribütörleri olarak daha düne kadar göz kamaştırıyordu .
Olağanüstü bir sezon bekleyen bu üç tur operatörü aniden savaşın en büyük mağdurları durumuna düştüler . Hiç bir operasyonel hata ve yanlış hesaplama yapmadan dabaş yüzünden ciddi bir kıskaçın içine düştüler .
Savaş ne zaman biter , Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ne zaman kalkar bilinmiyor .
Bu belirsizlik içinde stratejik sektörümüz turizmin en güçlü dağıtım kanalları özel bir karar ile koruma altına almalıdır .
Piyasalardaki her nevi oluşacak spekülasyonların önüne geçmek için - yeniden kurulması çok zor olan - bu değerli şirketlerin operasyon ve işletme masraflarını karşılayacak maddi destek hemen vermelidir .
Türk girişimciler tarafından yaklaşık 30 yıl önce Moskova merkezli operatörler olarak kurulan ve ülkemize onlarca milyon turisti getirmiş şirketler olarak Coral, Anex ve Pegas, Türk turizminin en güçlü dağıtım kanallarını oluşturmaktadır .
Bu şirketlerin her birininin değeri 300 milyon doların üzerinde. Bu markalar aslında Türk turizmine mal olmuş şirketler. Bu tur operatörleri sayesinde Türkiye uluslararası pazarlarda hakimiyetini kurmuş durumda.
Önce düşürülen Rus uçağı , arkasından Rus büyükelçinin ülkemizde öldürülmesi ve arkasından pandemi derken, tamamen kendi kontrolleri dışında son 7 yıldır sürekli maddi sorunlar ile boğuştular.
Şimdi de savaş…
Böyle bir ortamda, savaşın sonlanması ve tekrar eski normal piyasa şartlarının geçerli olacağı güzel günler geri gelinceye kadar devletimiz bu şirketlerin genel yönetim giderlerinin finansmanı için desteklenmesi gerekiyor .
Tur operatörü başına sağlanacak 30‘ar milyon dolarlık desteğin ülkemize maliyeti 100 milyon dolar bile olmayacak ve böylece 1 milyar doların üstünde değere sahip stratejik ulusal markalarımız korunacaktır: Bu sayede zaten giderek her yıl aşırı rekabet ve dünyanın her noktasında ürün enflasyonundan dolayı zorlaşan uluslararası piyasalarda - ülkemiz için yine her yıl onlarca milyon turist ve milyarlarca turizm gelirini garanti altına alınmış alacaktır.
Zaman karar alma ve Türk girişimcilere devletimizin destek olma zamanıdır.
Unutmayın!
Almanya pandemi sürecinde ülkenin en büyük turizm markası olan TUI için 3 milyar Avro kredi vererek markayı ayakta tutmayı başardı .