Şenbayram, bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmelerinin hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığını belirtti. Şenbayram güneybatı yönünden esen lodos nedeniyle her yıl onlarca kişinin, sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendiğini anımsattı. Şenbayram, karbonmonoksitin renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gaz olduğuna işaret ederek, karbonmonoksitin vücuda solunum yoluyla girip, doğrudan kana geçerek oksijen alımını engellediğini ve insanı zehirleyerek, ölüme neden olduğunu anlattı.
Karbonmonoksitin, havagazı, kömür gibi ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluştuğuna değinen Şenbayram, karbonmonoksit zehirlenmelerinin sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana geldiğine dikkati çekti. Karbonmonoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmelerin ölümle sonuçlanabileceğinin altını çizen Şenbayram, vatandaşların lodoslu havalarda çok daha dikkatli olmalarını, kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmesini istedi.
İŞTE UYARILAR
Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı.
İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı.
Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı. Binaların Yangından Korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmeli. Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalı. yatmadan evvel soba mutlaka söndürülmeli. Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir.
Mesut MADAN/BURDUR, (DHA)