Koronvirüs havacılık istihdamını da vurdu

Gelir kayıpları, uçuşların azalmasıyla personel fazlalığı oluştuğu gerekçesiyle aralarında dünyanın en büyük havayolu şirketlerinin olduğu şirketler birbiri ardına personeli ücretsiz izne çıkarmaya, işe alımları ise durdurmaya başladı. Dünya genelinde havacılık sektörünün yüzde 5 daralması halinde 150 bin kişinin işsiz kalabileceği öngörülüyor. Alman Lufthansa, Airbus A380 filosunun tamamını askıya alacağını duyurdu. Şirket çalışanlarına ücretsiz izin ya da yıllık izinlerini erken tarihe çekme olanağı tanıdı.Türkiye’de de virüs nedeniyle birçok sefer iptalinin havacılık istihdamına olumsuz etki etmesi bekleniyor.

Dünya genelinde havayolları son dönemlerin en büyük kriziyle karşı karşıya… Koronavirüs nedeniyle dünya genelinde havayollarının sefer iptallerindeki sayı katlanarak artarken, zorunlu haller dışında da uçak yolculuğuna talep virüs endişesiyle her geçen gün düşüyor. Havayollarının gelir kayıpları aydan aya artarken, Avrupa Hava Seyrüsefer Teşkilatı'nın (Eurocontrol) raporuna göre uçuş trafiği Avrupa'da yüzde 0.4 azaldı. Bu azalma ile beraber yolcu sayıları hızla düşen havayolu şirketlerinin gelirlerine de yansımaya başladı. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’ne (IATA) göre, 462 bini ABD’de olmak üzere dünyada şu anda 2 milyon 950 bin havayolu çalışanı bulunurken, salgından dolayı havacılık istihdamı da etkilenmeye başladı.

YÜZDE 5 DARALMA 150 BİN KİŞİYİ İŞSİZ BIRAKABİLİR

Dünya genelinde yüzde 5’lik bir istihdam kaybı olması halinde 150 bin havacılık sektörü çalışanının işsiz kalabileceği belirtiliyor. Koronavirüs nedeniyle çok sayıda havayolu şirketi, filolarında küçülmeye gitti ve pilot alımlarını durdurdu. Avrupa’nın 2’nci, dünyanın ise 9’uncu en büyük hava yolu şirketi olan Lufthansa, Airbus A380 filosunun tamamını askıya alacağını duyurdu. Önümüzdeki haftalarda kapasitesinde yüzde 50'lik bir düşüş olacağını açıklayan Lufthansa, sendikalar ile çalışanlar için düşürülmüş saatler de dahil olmak üzere işten çıkarmaları önleme konusunda görüştüğünü belirtti. Lufthansa, çalışanları halihazırda ücretsiz izne çıkarıyordu. Gelir kayıpları, uçuşların azalmasıyla personel fazlalığı oluştuğu gerekçesiyle aralarında dünyanın en büyük havayolu şirketlerinin olduğu şirketler birbiri ardına personeli ücretsiz izne çıkarma, işe alımları ise durdurmaya başladı.

ABD’NİN ÖNEMLİ ŞİRKETLERİ PİLOT ALIMLARINI DURDURDU

American Airlines 17 Mart’tan itibaren pilot alımlarını durduracağını açıkladı. American Airlines’tan yapılan açıklamada, “Bildiğiniz gibi, Covid-19'un uçuşlarımız üzerinde önemli bir etkisi oldu. Etki önemi sebebiyle, maalesef 17 Mart'tan itibaren pilot alımının geçici olarak durdurma kararı verildi” bilgisi paylaşıldı. Yine ABD merkezli havayolu şirketi Delta Airlines, rezervasyonların azalması nedeniyle hizmetlerini yaklaşık yüzde 15 oranında azaltacağını belirtti. ABD merkezli United Airlines, uluslararası uçuşlarını yüzde 20, ABD içerisindeki ve Kanada’ya olan uçuşlarını da yüzde 10 azalttı. İşe alımların durdurulabileceği bilgisi paylaşılırken; havayolu şirketinin, çalışanlarına gönüllü olarak ücretsiz izin yapabileceklerini açıkladığı bildirildi. Bu hafta göreve başlaması beklenen 23 pilotun henüz herhangi bir uçuşa atanmadığı ifade edildi. Şirketin gelirinin 4’te 3’ünü oluşturan iç uçuşlarda da yüzde 10 ila 15 kesintiye gidilebileceği açıklandı.

DÜNYA DEVLERİNDE ÜCRETSİZ İZİNLER VERİLİYOR

Hong Kong merkezli Cathay Pacific’in geçici olarak uçuşlarının yüzde 40’ını askıya aldığı; 33 bin çalışanına ise 3 haftalık ücretsiz izin verdiği belirtildi. Cathay Pacific, 237 uçağından 120’sini filodan çıkarırken, bu ay yapılması planlanan seferlerin yüzde 75’ini iptal etti ve 25 bin çalışanı da ücretsiz izne çıkarmayı planlıyor. Vietnam Havayolları da 40 uçağını filodan çıkarırken, yabancı uyruklu pilotlara da ücretsiz izin vereceği belirtildi. SAS Scandinavian Airlines’ın da, işe alımları durdurduğu, uçucu personelin yanı sıra yönetici çalışanlarda da kesintilere gideceği bildirildi. Dubai merkezli Emirates, çalışanlarına izin kullanmaları konusunda tavsiyede bulundu. Koronavirüs nedeniyle talebin düşmesine bağlı olarak başta Çinli şirketlerin gelir kaybının uçak alımlarını da etkilemesi bekleniyor. Birçok yabancı pilot da Çin’den ülkelerine geri dönmeye başladı.

UÇUŞ PERSONELİ FAZLALIĞINA YOL AÇACAK

Havayollarının birbiri ardına uçaklarını yere indirmesinin sonucunda küresel istihdam anlamında uçuş personeli fazlalığını ortaya çıkarması bekleniyor. Uçuş personeli fazlalığının maaşlara da olumsuz yansımasının olacağı öngörülüyor. Özellikle Körfez ülkelerinin pilot transferlerinin de önüne geçen Çinli havayolu şirketlerinin pilot transferlerini durdurması pilot transfer borsasını da olumsuz etkileyecek.

TÜRKİYE’Yİ DE ETKİLEYECEK

Koronavirüsü nedeniyle dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de havayolu şirketlerinin sefer iptallerinin havacılık sektörüne olumsuz yansıması bekleniyor. THY’nin Boeing 737 Max tipi 24 uçağının zorunlu olarak yerde olması sonrası şirket pilot alımlarını durdururken, Atlasglobal’in de uçuşlarını durdurması sonrası Türkiye’de başta pilot ve kabin görevlileri olmak üzere istihdama olumsuz etkisinin olması bekleniyor.

Gökhan ARTAN- Vahdet AYAZ/ İSTANBUL, (DHA)