Karadeniz'de çığ riski arttı, uyarı geldi

Son yıllarda küresel iklim değişikliğinin etkileriyle görülen ani lokal ve şiddetli yağışların, can ve mal kayıplarıyla sonuçlanan sel ve heyelanlara yol açtığı Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, buzullar da erimeye başladı. İklim değişikliğinin etkileriyle hava ve deniz suyu sıcaklığının mevsim normalleri üzerinde seyrettiği bölgede, 3 bin 937 metre yüksekliğindeki Rize'nin Kaçkar Dağları'nda buzulların eridiği tespit edildi. Son yıllarda artan erime ile dağcıların kullandığı kuzey tırmanış rotalarında değişikliğe gidilirken mevsim geçişlerinde hava sıcaklıkları ile birlikte bölgede çığ riskinin de arttığı belirlendi. Kaçkarlarda doğa sporlarıyla ilgilenenler, avcılar, çobanlar ve o bölgede yaşayanların olası çığ bölgelerinden uzak durmaları istendi.  

‘YÜKSEK DAĞLARDA BÜYÜK DEĞİŞİKLİKLER GÖRÜYORUZ’

Türkiye Dağcılık Federasyonu Başkanı Prof. Dr. Ersan Başar son dönemlerde dünyada küresel ısınma ve iklim değişikliğine bağlı olarak özellikle yüksek dağlarda büyük değişiklikler görüldüğünü söyledi. Prof. Dr. Başar, "Bunlara Karadeniz Bölgesi’ndeki Kaçkar Dağları örnek gösterilebilir. Kaçkar Dağları’nda bulunan buzulla da yoğun olarak erimeler tespit ediliyor. Oraya giden insanlar 10-15 yıl önceki buzul kütleleri ve kar yağış değişimlerini gözleri ile görebiliyor. Bunlar binlerce, yüz binlerce, milyonlarca yıllık buzul yapıları. Bunların bu kadar hızlı bir şekilde eriyor olmasını görüyor olmamız büyük bir değişiklik olduğunu bize gösteriyor. Meteorolojik olarak da çevresel bazı değişimler olduğu tespit ediliyor. Özellikle rüzgar, yağışlar bunlarda değişiklikler var. Mikro anlamda çok küçük bölgelerde yağan yoğun yağışlar, özellikle Karadeniz gibi dağlık bölgelerde bölgesel afetlere sebep oluyor. Bu yüzden bölgemizde Kaçkar Dağları’nda buna benzer riskler görülmekte” diye konuştu. 

‘MEVSİM GEÇİŞLERİNDE, ÇIĞ RİSKİNE ÇOK DİKKAT EDİLMESİ GEREKİYOR'

Dağlardaki kar yağış rejiminin her zaman değişebildiğini söyleyen Prof. Dr. Başar, “Kaçkar bölgesinden bakarsak bölgemizde mevsim geçişlerinde, Nisan-Mayıs, Aralık- Ocak ayı gibi dönemlerde yeni kar yağışları meydana geliyor ve burada çığ riski çok fazla oluşuyor. Mevsim geçişlerinde, çığ riskine çok dikkat edilmesi gerekiyor. Yapılacak dağcılık, doğa aktiviteleri veya o bölgedeki yürüyüşlerde buna çok fazla dikkat edilmesi gerekiyor. Bölgelere göre ve mevsime bağlı olarak da kar yağışında bir artış oluyor. Mevsimsel olarak zaman dilimlerine baktığımızda bazı yıllar kar yağışı artarken bazı yıllarda ise azalıyor. Bu uzun yıllar döneminde takip edilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

‘ÇIĞ BÜYÜK BİR KÜTLE ŞEKLİNDE DÜŞÜYOR'

Dağcılar, avcılar, çobanlar ve yöre insanlarını uyaran Prof. Dr. Başar, “Bu yıl yağan kar yağışı dağlık bölgelerde havanın da arkasından ısınmasıyla birlikte mevsim geçişleri ile yoğun olarak çığ riskini artırıyor ve çığ düşmelerine sebep olabiliyor. O bölgelere giden doğa sporlarıyla ilgilenen insanlar, avcılar, çobanlar veya o bölgede yaşayan insanların buna çok dikkat etmesi gerekiyor. Çığ büyük bir kütle şeklinde düşerek, büyük zarar oluşturuyor, can kayıplarına yol açıyor. Özellikle Karadeniz Bölgesi’nde buna benzer çok çığlar oldu. Bundan dolayı özellikle kar yağışının yoğun olduğu dönemlerde bunlara çok dikkat edilmesi gerekiyor. Bu risk her zaman yoğun olarak karşımıza çıkıyor” dedi. 

Arzu ERBAŞ-Rukiye MEYVECİ/RİZE (DHA)