Karadeniz’de ‘buharlaşma’da artış tehlikesi

Küresel iklim değişikliğinin etkilerinden biri olan hava sıcaklıklarının artışı nedeniyle gelecekte dünyayı kurak günler bekliyor. Türkiye’de iklim değişiminden etkileneceği değerlendirilen bölgelerden Doğu Karadeniz için yapılan araştırmalarda; artan hava sıcaklıkları kaynaklı buharlaşmanın, ilerleyen yıllarda bölgeye düşen yağış miktarından fazla olacağı öngörülüyor. Tarımda sulama ihtiyacı artacağı için Karadeniz’de yetişen çay, fındık ve mısır gibi tarım ürünlerinin tehlikede olduğuna dikkat çeken bilim insanları, su kaybını önleyip, kuraklığa karşı tedbir almak için tatlı su barajlarının yapılmasını öneriyor.

‘TROPİKAL BİTKİLER YASAKLANMALI’

İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, iklim değişimine karşı yapılacak hazırlıklar için, çok su tüketen tropikal bitki ekimlerinin yasaklanmasını savunarak, “Tarım büyük problem. Su zengini bir ülke değiliz biz, hatta yarı kurak bir ülkeyiz. Tropikal bitki ekiminin bu nedenle yasaklanması gerekiyor. Tropikal bitkiler, tropikal yağış ister. Biz tropikal bir ülke değiliz, tropikal bir iklime de girmiyoruz. Sıcakları görünce millet tropikal iklime girdiğimizi sanıyor. Tropikal iklimde her gün yağmur yağar, öyle bir şey yok” dedi.

‘2040’TA BUHARLAŞMA YAĞIŞLARIN ÜSTÜNDE OLACAK’

İklim değişiminin Karadeniz’e yaratacağı etkileri anlatan Prof. Dr. Kadıoğlu, “İklim değişikliğinde Karadeniz’de de bizim yaptığımız çalışmalarda özellikle temmuz ayında Karadeniz’de buharlaşma yağış miktarını geçiyor. 2040 yılına doğru ilk defa böyle bir şeyle karşılaşacağız. Temmuz ayı da Karadeniz’de mısırın sap yaptığı ay. Karadeniz’de de su problemi olacağı gözüküyor ama Akdeniz kadar değil. Karadeniz’de dereler çok kısa, dik, yağmurlar yağınca akıp denize doğru iniyor. Belki ilerleyen yıllarda Karadeniz’e akan nehirlerin önünde, denizin içinde tatlı su barajları yapmamız gerekecek. Karadeniz’de suyu depolama problemi var” diye konuştu.

‘MISIR, ÇAY VE FINDIKTA TEHLİKE VAR’

Buharlaşmanın artmasıyla tarım ürünlerinin suya olan ihtiyacının da artacağını belirten Prof. Dr. Kadıoğlu, “Karadeniz’de yıl boyunca her ay yağışlar buharlaşmadan daha fazladır. Bu nedenle sulama ihtiyacı düşüktür ama ısınmayla birlikte yağışlar hafiften artsa bile, 2040 yıllarında özellikle temmuz aylarında buharlaşmadaki artış yağışın üstünde olacak. O zaman su açık verecek toprakta sulamaya ihtiyaç olacak. Karadeniz’de bu nedenle mısırda birazcık tehlike var. Tabii fındık ve çay da öyle. Artık çay ve fındık, kıyılar ve dağlarda aynı anda oluşmaya başlıyor. Çay özellikle aynı anda olunca bütün tepeler ve vadi aynı anda çayı toplayıp fabrikaya götürdüğü zaman yaşanıyor. Bazı ufak tefek değişiklikler var ama yine de Karadeniz, Türkiye’de iklim değişikliğinin sigortası” ifadelerini kullandı.

Selay SAYKAL- Selçuk BAŞAR/TRABZON, (DHA)