Havanın nemini yıllarca 'Fransız kadın saçı'yla ölçtüler

Türkiye'de ilk meteoroloji istasyonunun kurulmasının ardından başlanan ölçümlerde kullanılan aletlerden saçlı higrograf, ilginç çalışma sistemiyle dikkat çekiyor. Higrograf ile neme karşı duyarlı olan ve yağdan tamamen arındırılan bir tutam saçla havadaki nem oranı belirleniyor. Değişen nem oranına göre uzayıp, kısalan saçın tepkileri, diyagramın üzerine kaydediliyor. Meteorolojik ölçüm yapılan istasyonlarda 83 yıl boyunca kullanılan cihaz, bugün ise artık sadece istasyonlara gelen ziyaretçiler için sergileniyor.

'SADECE UZUN, KUMRAL KADIN SAÇI'

Meteoroloji Antalya 4'üncü Bölge Müdür Yardımcısı Ömer Faruk Kaya, elektronik cihazların kullanılmaya başlanmasıyla saçlı higrografı sadece nostalji için bulundurduklarını belirtti. Kaya, "Hava tahminlerini, bir yerin iklimini belirlemedeki en önemli parametrelerden olan havanın nemini ölçtüğümüz alet higrograf aletidir. Bu alet sürekli nemi ölçerek üzerindeki kadrana kaydeder. Havanın nemini en hassas ürünlerden biri olan saç telini kullanarak ölçer. Bu alette nemi ölçmek için Fransız kadın saçı teli olarak bilinen uzun, kumral kadın saçı teli kullanılmaktadır" dedi.

2012 YILINA KADAR KULLANILDI

Türkiye'de 83 yıl boyunca higrografın çalışması için saç teli kullanıldığını kaydeden Kaya, "Alman yapımı olan bu cihaz, 1929 yılından 2012 yılına kadar kullanıldı. Alkolle yıkanmış, yağdan tamamen arıtılmış bir tutam saç teli cihazın iki ucuna sabitlenir. Havanın nemi arttığında saç teli uzamakta, azaldığında ise kısalmaktadır. Uzama kısalma hareketiyle birlikte saçı dengede tutan ağırlığa bağlı olan ucu mürekkepli alet, kağıdın üzerine nem oranını çizer. Bu çizimlere bakıp çözümlemesini yaparak tablolar haline getiriyorduk" diye konuştu.

SADECE SERGİLENİYOR

Yeni cihazlarla alınan sonuçların sayısının eskisine göre fazla olduğunu dile getiren Ömer Faruk Kaya, "Uzun süre bu sistemi kullandıktan sonra modernize edilmiş elektronik nem ölçer cihazları kullanmaya başladık. Eski aletlerimizi kullanarak günde 24 veri sonucu alırken, yeni aletlerimizle günde 1440 veri alabiliyoruz. Artık higrograf aletimizi rafa kaldırdık ve gelen ziyaretçilerimize daha önce meteorolojik ölçümlerimizi nasıl yaptığımızı göstermek için sergiliyoruz" dedi.

Semih ERSÖZLER/ANTALYA, (DHA)