Fındık fiyatındaki yükseliş umutlandırıyor

Geçen yıl 13 lira seviyesine kadar düşen fındık fiyatları, yeni yılla birlikte yükselişini sürdürüyor. Haftaya serbest piyasada 20 TL’den işlem görerek başlayan fındık fiyatları, zaman zaman 21 liraya kadar çıkıyor. Fındık fiyatlarındaki yükselişi değerlendiren Ordu Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, Çin’e yapılan ihracatın artış göstermesi ve Türkiye’de fındık tüketiminin artmasının talebi arttırdığını açıkladı. Arz yönünde dengenin bozulduğunu ifade eden Akça, üreticilerin emanete fındık bırakmamasının da fiyatları yükselten önemli bir etken olduğunu kaydetti.

‘TALEP ARTTI, ARZ DENGESİ BOZULDU’

Üreticilere, sezon başında fındıklarına sahip çıkması halinde fiyatların yükseleceği yönünde uyarılarda bulunduklarını ifade eden Akça, "Biz sezon başında üreticilerimize deklarasyon yayınlayarak uyarmıştık; eğer fındığınıza sahip çıkarsanız, fındık fiyatları serbest piyasada belli bir manipülasyon yapılacaktır, ama bu manipülasyonların haricinde yükselecektir. Üreticilerimizin fındığını emanete bırakmaması gerektiğini, ihtiyacı kadar satması gerektiğini defalarca söylemiştik. Bunların da meyvelerini şu anda alıyoruz. Çünkü emanete bırakılmayan fındık hakikaten üreticinin lehine bir durum geliştiriyor. Bu sene de emanete çok fazla fındık bırakılmadı. Üretici fındığını bir şekilde kendi imkânlarıyla sakladı ve ihtiyacı olmadığı fındığı pazara indirmedi. Çin'in piyasaya girmesi, iç tüketimde de fındığın tüketiminin artması, talebi yoğunlaştırdı. Dolayısıyla talep artınca arz yönünde denge bozuldu. Biz sezon başında da söylemiştik; 'bu fındık aralık ayı sonu gibi 20 TL’leri bulacak' diye. Dolayısıyla görüyoruz ki yaptığımız uyarılar, doğruluğunu tescilledi. Fındık şu anda 20 TL civarında işlem görüyor, ama bazı fındık tüccarı arkadaşlarımız 21 liradan alım yaptıklarını duyuyoruz" diye konuştu.

‘TMO ELİNDEKİ FINDIĞI DEĞERİNDEN DÜŞÜK SATMAMALI’

Geçen yıl 6 Ağustos’ta fındık alımlarına başlayan Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) elinde bulundurduğu fındığı değerinden ucuz satmaması konusunda çağrıda bulunan Akça, şöyle konuştu:

"Buradaki en önemli şey, TMO elinde bulundurduğu yaklaşık 80 bin ton civarındaki fındığı piyasaya nasıl süreceğidir. Biz, TMO ile de görüşmelerimizi devam ettiriyoruz. Fındığın değerinden ucuz şekilde piyasaya sürülmemesi gerektiğini onlara izah ettik, izah etmeye de devam ediyoruz. TMO, fındık fiyatı yükselince elindeki fındığı satacak yönündeki söylentilerle fındığın fiyatını aşağılarda tutmak için spekülasyon oluşturulmaya çalışılıyor. Biz, TMO yetkilileriyle yaptığımız görüşmelerde, böyle bir şeyin olmadığını, zamanı gelince fındığı satacaklarını söylüyorlar. Fakat fiyatlar kesinlikle piyasanın altında olmayacak. TMO kendi karını da üzerine koyarak fındığı piyasaya talep toplayarak sürecek. Fakat bundan sonraki süreçte fındık fiyatlarının çok ciddi bir şekilde düşeceğini zannetmiyorum. Buradan TMO yetkililerine de tekrar sesleniyorum; lütfen fındık fiyatları yükselirken, piyasaya çok fazla bir fındık sürmeyin. Böyle bir düşünceniz olmasın. Tabi ki bizde fındık elinizde kalsın istemiyoruz. TMO bize her sene lazım. Onlar da bir kar düşünecektir. Düşünsün, çünkü düşündükleri kar üreticiye yansıyor. Eğer TMO elindeki fındığı uygun bir şekilde piyasa sürerse, ben fındık fiyatlarının düşeceğini düşünmüyorum”

'HAVALAR MAHSÜLÜN OLUŞMASINA UYGUN DEĞİL'

Akça, fındık fiyatının 25 lira bandına kadar yükselmesini tahmin ettiklerini de ifade ederek, "Şu andaki göstergeler 23 lira ile 25 lira bandında fındık fiyatları oluşacak gibi görünüyor. Yukarısı olur mu bilemiyorum. Tabi ki bu, bu senenin fındığının oluşmasına da bağlı. Havalar şu anda fındık mahsulünün oluşması için çok uygun değil. Havalar mevsim normallerinin üzerinde gidiyor. Fındık karanfillerinde bir uyanış olup, peşinden bir zirai don afeti gelişirse, o zaman fındık fiyatlarının nereye gideceğini kimse tahmin edemez" dedi.

Öte yandan levant kalite için 16,5 TL, Giresun kalite fındık için 17 TL’den müdahale alımları yapan TMO, 31 Aralık 2019 tarihi itibariyle alımlarını sonlandırdı.

Mustafa KIRLAK/ORDU, (DHA)