Fatih'te tarihi sarnıç çöplüğe döndü

Bizans dönemine ait sarnıca 1985 yılında imar izni verildi, 6 katlı bina yapılmak istendi. Sarnıcın üzerine beton direkler atıldı. O dönem mahalleli bunu engelledi. Sarnıç bugün pazarcıların tezgahlarını koyduğu, çöp yığınlarıyla dolu bir halde. Sarnıcın geçtiğimiz günlerde sosyal medyada gündeme gelmesiyle birlikte, Fatih Belediye tarafından bugün temizlik çalışmaları başlatıldı. Sarnıcın ise mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ait. 

"DOĞU ROMA VE BİZANS DÖNEMİNDE İNŞA EDİLMİŞ 217 SARNIÇTAN BİRİ"

Tarih araştırmacısı Mehmet Dilbaz, Kirmasti Sarnıcı'nın tarihini anlattı. Mehmet Dilbaz, "Buranın ismi Kirmasti Sarnıcı. Burası Doğu Roma ve Bizans döneminde inşa edilmiş 217 sarnıçtan biri. Bir sarnıçlar grubundayız. Buranın önemi; günümüzde Fatih Camii olarak bilinen bildiğimi yapının yerinde Roma İmparatorluğu döneminde Havariyyun yani Havariler Kilisesi vardı. Bu şehrin önemli ilk 3 kilisesinden bir tanesiydi. Burası bir külliyeydi. Burası onu besleyen su depolarından bir tanesi. Bunlar toplamda 4 taneydi. 3 tanesi günümüzde Fatih Camii'nin avlusunun altında kaldı. Bir tanesi de bu Kirmasti Sarnıcı. Havariyyun Kilisesi 15. yüzyıla kadar bütün vefat etmiş Bizans İmparatorlarının defnedildiği yer bir nevi Bizans imparatorluk mezarlığı. Ne kadar önemli bir alanda olduğumuz buradan ortaya çıkıyor. Şu anda Fatih Camii ile aramızda sadece yüz metre bu da o yapı grubunun sarnıcıydı" dedi. 

PAZARCILAR TEZGAHLARINI KOYUYOR

Dilbaz, sarnıcın ismini mahalleden aldığını belirterek, "Burası Osmanlı döneminde Kirmasti Mahallesi olarak biliniyor. Yaklaşık 1500-1600 yıllık belki de 2 bin yıla kadar dayanan bir sarnıç yapısı burası. 16 sütunlu, günümüzde temizlenip, düzenlenmiş, sergi salonu olarak kullanılan Şerefiye Sarnıcı ile neredeyse aynı yapı. İstanbul'da ayakta 6-7 tane gezilebilir durumda. Ama diğerlerinin büyük bir kısmı dönem içinde yok oldu. Kalanlar da binaların, yolların altında kaldı. Sarnıçlar önemli yapılar Kirmasti Sarnıcı çok kötü bir durumda. Maalesef burası Çarşamba günleri Fatih Çarşamba pazarına gelen pazarcılar tezgahlarının deposu olarak kullanıyorlar" şeklinde konuştu. 

ÜZERİNE 6 KATLI BİNA İZNİ VERİLDİ

Mehmet Dilbaz, "Burası 40'lı, 50'li yıllarda bir marangoz deposu olarak bir dönem kullanılıyor. Ondan sonra atıl durumda kalıyor. 1985 yılında bir şekilde buraya 6 katlı bina yapılması için ruhsat alınmış. İnşaat başladıktan sonra bir süre sonra duruyor. 1996 yılında yeniden buraya inşaat devam etme kararı çıkınca, o dönemde burada yaşayanlar tepki verdiler. Buradaki inşaat durdu. Ama bu süreçte üzerine beton direkler dikilmiş. Tarihi sarnıcın 12 tane sütununu müteahhit kendi yapacağı binayı güçlü tutmak adına betonla kaplamış. Sadece 4 tane sütunda şu anda bir şey yok. Onun dışında şu anda bütün hepsi betonla kaplanmış durumda. Üzerinde de yıllar içinde ağaçlar büyümüş. Yapı şu anda maalesef çökme tehlikesinde" diye konuştu. 

Gülseli KENARLI - Harun UYANIK / İstanbul (DHA)