Expo 2016 Antalya Ajansı Genel Sekreteri Selami Gülay, Çocuk Adası'ndan Expo Göleti'ne, kuleden yağmur ormanlarına kadar Expo 2016 Antalya'yı tüm detaylarıyla anlattı.
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde düzenlenecek en büyük uluslararası organizasyon olacak World Expo 2016 Antalya, 'Çiçek ve Çocuk' teması, 'Gelecek Nesiller İçin Yeşil Bir Dünya' sloganıyla 1121 dönüm alanda, 23 Nisan- 31 Ekim 2016 tarihleri arasında Antalya'da yapılacak. Expo 2016 Antalya Ajansı Genel Sekreteri Selami Gülay, 1121 hektarlık alanda yapılacak kuleden gölete, çocuk adasından tarım müzesine planlanan temalı yapıları, ayrıntılarıyla birlikte Doğan Haber Ajansı'na (DHA) anlattı.
BAYRAK PARİS'TE ALINDI
Dünya futbol şampiyonası ve olimpiyatlardan sonra dünyanın en büyük uluslararası organizasyonu kabul edilen Expo için Antalya'da ilk defa 1992'lerde başlayan süreç, 2011'de Paris'te Uluslararası Sergiler Bürosu (BIE) merkezinde İspanya'nın Zaragoza kentiyle Antalya'nın yarıştığı oylama sonucunda kesinleşti. Oylamayı kazanan Antalya heyeti, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker ile birlikte Expo 20126'nın bayrağını Antalya'ya getirdi.
EXPO KANUNU ÇIKTI
Ardından Expo 2016 Antalya Kanunu TBMM'de kabul edildi ve Expo 2016 Antalya Ajansı kuruldu. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker'in başkanlığında bazı bakanlıklar ve Antalya'da Valilik, Büyükşehir Belediyesi, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası ile Ziraat Odası'ndan oluşan yönetim kurulunun yanı sıra, Antalya'daki 50'nin üzerinde sivil toplum örgütü ve kamu kurumunun içinde yer aldığı konsey oluşturuldu.
1121 HEKTAR ALAN PLANLANDI
Kanun, yönetim, ajans gibi kurumsal yapıların tamamlanmasının ardından 1121 hektarlık alanda başlatılan altyapı çalışmalarının yüzde 90'ın üzerindeki kısmı 2014 yılı sonunda tamamlandı. 2015 yılında ise alandaki Expo Kulesi, Expo Göleti, Çocuk Adası, Tarım ve Çevre Müzesi, Kültür ve Sanat Sokağı, Türkiye Biyoçeşitliliği Tema Parkuru, Expo Tepesi, Amfitiyatro, Kongre Merkezi, Teknoloji Dünyası gibi yapıların ihaleleri Şubat ayına kadar tamamlanacak.
Dünyada bugüne kadar botanik dalında toplam 19 Expo düzenlendiğini belirten Genel Sekreter Selami Gülay, Antalya'nın 20'ncisine ev sahipliği yapacağını ve en yüksek katılımlı Expo'yu hedeflediklerini söyledi.
UNESCO, UNICEF, FAO DA GELİYOR
Ülkelerin katılım süresinde bir limit olmadığına değinen Gülay, “Biz mesela Hollanda'ya son iki ayda katıldık. Kore'ye 1.5 ay kala katıldık. Önemli olan alanın hazırlığı. Ülke bahçelerinin hazırlığı çok zaman almıyor. Çiçek ihracatı 1 milyar dolar olan Kenya, dünyanın en büyük çiçek ihracatçılardan Hollanda katılacak. Yine Singapur, Çin, Japonya katılacak. Nepal, Hinbar denilen dünyada bambu üretiminin çatı kuruluşu, UNESCO, UNICEF, FAO gibi uluslararası kuruluşlar da geliyor" dedi.
KALICI BAHÇELER
Ülke davetlerinin bakanlıklara yapıldığını anlatan Selami Gülay, bazı ülkelerde bu işleri sivil toplum örgütlerinin yürüttüğünü ve onlarla da temasa geçildiğini söyledi. Gülay, ülke dışında şehirlerin de gelip burada bahçe kurabileceklerini belirterek, “Bu konuda ilk olarak Antalya'nın kardeş kentleriyle diyaloğa geçtik. Ülke bahçelerinin 6 ay sonra sökülüp gidilecek bir bahçe yerine orada uzun yıllar kalıcı bahçeler olmasını istiyoruz. O yüzden katılımları ülke üzerinden artırma hedefimiz yüksek. Bir cazibe merkezi osun ki insanlar denizi, kumu bırakıp buraya gelsin. Biz şehrimize, projemize, ülkemize güveniyoruz" dedi.
MİLLİ PRESTİJ PROJESİ
Burada elde edilecek başarının tüm ülkenin, tüm Antalya'nın başarısı olacağını vurgulayan Gülay, “Bu milli, prestij projesi. Türkiye olimpiyatlara, dünya kupalarına aday oluyor. Bizim bundan sonra en iyisini yapmak gibi bir yükümlülüğümüz var. Sorumluluğumuzu artırıyor. İyi yapılacak ki diğer işlere referans olsun. Batılılar 'seni göreyim' diyor. Bu işleri 160 yıl önce yapmışlar, biz ilk defa yapıyoruz. Senin organizasyon kabiliyetini, yeteneklerini test ediyorlar. Bu uluslararası bir organizasyon, burada testteyiz. Bu sınavı başarılı atlatırsak diğer işlere referans olacak" diye konuştu.
BİLET SATIŞLARI BAŞLIYOR
Ziyaretçi sayısı açısından turizm sektörüne büyük iş düştüğüne dikkat çeken Selami Gülay, özellikle tur operatörlerinin burada önemli rol oynayacağını kaydetti. Expo 2016 Antalya biletlerinin uluslararası düzeydeki satışlarının bu yılın son çeyreğinde satışa çıkarılacağını kaydeden Gülay, “Tur operatörleriyle anlaşma yapılacak ve listelerine bu yıl girecek. Bu yıl bizim için son düzlük ve seneye operasyon dönemi. Sene sonuna doğru bilet satışları başlayacak. Ücretler henüz netleşmedi. Yerli ve yabancı aynı fiyat olacak. Günlük, aylık, sezonluk biletleme yapılacak. Belli yaş gruplarına ücretsiz. Aile, engelli vs gibi birtakım kriterler var. Son kararlar henüz verilmedi. Fiyatlar makul seviyede tutulmaya çalışılıyor" dedi.
SABAH 10 GECE 2 ARASI AÇIK OLACAK
Alanın sabah 10.00 ile gece 02.00 saatleri arasında açık tutulacağını belirten Selami Gülay, fuar dönemine Ramazan ayı denk geldiği için iftar- sahur arası insanların vakit geçirebileceği Hacivat- Karagöz tarzı çeşitli eğlence ve programların da planlandığını söyledi.
23 NİSAN ANTALYA'DA KUTLANACAK
Türkiye'nin iki büyük 23 Nisan'ın Expo 2016 Antalya kapsamında Antalya'da kutlanacağını kaydeden Gülay, Türkiye ve dünyadan çocukların buluşturulacağını söyledi. Gülay, “Okulları taşımaya çalışıyoruz. Elimizde iki ay var. Nisan sonunda açılıyor, mayıs ve haziran başlarında tatil ve eylülde açılacak. Fuar ekimde sona erecek. 2 ay gibi bir süre, çocukların bu alana getirilmesi için az bir zaman var ve sponsorlar marifetiyle getirmeyi planlıyoruz" dedi.
ANTALYA KÖRFEZİ ŞEKLİNDE GÖL
Alanda en dikkat çekici projelerden biri olan Expo Gölü'nün toplam 75 dönüm olduğunu anlatan Gülay, sineklenme ve koku yapmaması için alanın iki tarafındaki nehirlerle bağlantılı toplam 110 dönüm olacağını söyledi. Akşamları ses ve ışık, dans gösterilerinin olacağı gölün şekil olarak Antalya Körfezi gibi tasarlandığını belirten Gülay, içeriğinde çeşitli balık türleri, tekne gezintileri ve belli yaş grubu çocuklara balık tutma izinleri verileceğini anlattı.
TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK KONGRE MERKEZİ
Gülay, ana salonu 5 bin kişilik ve fuar süresince ülke iç mekan bahçesi olacak kullanılacak ve sonrasında kongre merkeziyle bütünleşik kurulacak 3 ayrı 1500'er kişilik salonlardan oluşan Türkiye'nin en büyük kongre merkezinin kurulacağını söyledi. Gülay, 5 bin kişilik salonun tek salon olarak Türkiye'nin en büyüğü olacağını dile getirdi. 10 bin m2 taban oturma alanına sahip kongre merkezi, toplamda 22 bin 500 metrekare. 8 bin 900 metrekare yeşil terası var.
TARIM VE ÇEVRE MÜZESİ
Türkiye'nin 'bereketli hilal' denilen Mezopotamya'nın göbeğinde bir ülke olduğuna değinen Gülay, şunları anlattı:
“Buğdayın anavatanı burası. Yönetim buradan hareketle 'Türkiye'nin tarımsal zenginliğini dünyaya anlatmak için bir müze koyalım' dedi. Tema gelecek nesillere yeşil bir dünya. Oradan hareketle müze fikri ortaya çıktı. Türkiye'nin endemik, botanik zenginlikleri tarımsal potansiyeli kökünden getirilerek müzede olacak. Tarihçesinden bugünkü son haline birebir sunulacak. Bir kısmı görsel, bir kısmı fiziksel olacak. Buğday başağı taneleri tasarımlı bina 2 bin 750 metrekare zemine oturuyor. Ama içindeki diğer birimlerle 5 bin 500 metrekare. Kütüphane, okuma salonu, yönetim merkezi gibi alanlardan oluşacak."
YARIM KÜRE ÇOCUK ADASI
Yaklaşık 8 bin metrekare büyüklükteki çocuk adasının üzeri yarım küre ile kapatılarak altında kalan alanda 80 çiçekle dünya turu konsepti işleneceğini anlatan Gülay, adanın özellikle çocuklara yönelik katılımcı ve interaktif aktivitelerle spesifik bir tema pavyonu olmakla birlikte aynı zamanda enternasyonel bahçe alanının ziyareti için bir sunum salonu olacağını söyledi.
Dünyanın her köşesinden bitki koleksiyonları vasıtasıyla bitki biyoçeşitliliğinin de sergilendiği bir alan olacağını belirten Gülay, “Çocuklar burada apartman çocuğu olmaktan çıkacak. Yumurtadan civciv nasıl oluyor, tohumun nasıl bitkiye dönüştüğü, fidanın nasıl şekillendiği, genetik nedir, gibi TMMOB'la da çalıştığımız birçok konu. Tamamı uygulamalı olacak ve çocuk toprağa değecek, toprak sevgiyi yeşertiyor aslında. Çocuklarımız sevgisiz büyüyor apartmanda. Karşısında hep duvar, iletişimler hep kopuk. Eski mahalleler neden özleniyor. Çünkü herkes dostluğu özlüyor. Çünkü bu apartman modellerinde yalnızlaşma var. Burada çocukların doğayla iç içe olmasını böceği, çiçeği tanımasını istiyoruz. Tohumu, gübreyi, torfu bilsin. Doğayla barışık hale getirelim" şeklinde konuştu.
Yarım küre şekli ise dünya çocuklarının bir araya getirilmesini simgeliyor.
TÜRKİYE BİYOÇEŞİTLİLİĞİ TEMA PARKURU
Yaklaşık 3 bin metrekare alana sahip 150 metre uzunluğundaki kısmen açık bu kıvrımlı tünelin sunum parkuru olduğunu belirten Selami Gülay, “Kuzeyde Avrupa- Sibirya flora bölgesi, ortada İran- Turan flora bölgesi ve güneybatıda kurak ve yarı kurak çöl alanlarının da dâhil olduğu büyük Akdeniz Bölgesi olmak üzere Anadolu'da bulunan üç biyocoğrafik bölgeye ayrılarak planlanmıştır. Türkiye'nin biyoçeşitliliğini göstermek için bu üç coğrafi bölgeye ait bitkiler kullanılacaktır. Türkiye'de 12 bin tür bitki var ve üçte biri endemik. Bunların bir kısmı ve dünyadan örnekler sergilenecek" diye konuştu.
YAĞMUR ORMANLARI
Alanda tropik ağaçlardan oluşan yağmur ormanı da kurulacağını açıklayan Gülay, “El değmemiş orman alanları olarak botanik çeşitliliği gösteren, dünyada tarım öncesi avcı ve toplayıcı toplulukların yaşadıkları son bölge olması nedeniyle yağmur ormanları temaya uygun olarak seçilmiştir. Alanın güneybatısında yerleştirilmiş bu sera bir cazibe merkezi olacaktır" dedi.
HER BÖLGEYE BİR RESTORAN
Türkiye'nin yedi ayrı mimari karakteristiğe sahip evlerinin birebir aynısı inşa edilerek bu evlerin bulunduğu bir sokak oluşturulduğunu belirten Gülay, sırasıyla Trabzon, Konya, Erzurum, Diyarbakır, Bodrum, İstanbul, Antalya evleri mimarisiyle her bir restoranın ait olduğu bölgenin mutfağıyla ziyaretçilere hizmet edeceğini söyledi. Bu sokağın Antalya Körfezi manzaralı EXPO Gölü'ne baktığını kaydeden Gülay, “Göletin arkasında kalan EXPO Tepesi de bu evlerin manzara alanındadır ve yeşil görsel bir zenginlik olarak düşünülmüştür" yorumunu yaptı.
BİR KÜLTÜR OPERASYONU
Expo'nun bir kültür operasyonu olduğunu vurgulayan Genel Sekreter Gülay, “Zaten Expo'lar kültür olimpiyatları olarak geçiyor. Burada sadece bitkini sergilemekle yetinmeyeceksin. Yapmamız gereken şey kültürümüzü de dünyaya anlatmak. Kendimizi anlatmak. Türkiye ilk defa böyle farklı bir projeyle dünya sahnesine çıkıyor. Burada gastronomi, tarihini, kültürünü, folklorünü, sanatını anlatman lazım. Çevre duyarlılığını göstermek, çocuk, çiçek sevgini, biyoçeşitliliği hepsini harman edip sergilemen gerekiyor. 6 ay boyunca bunları sergileyeceğiz. Restoranlar her biri için bir bina. Kalıcı olacak" diye konuştu.
DEVLET BAŞKANLARI ALANA GETİRİLECEK
Tüm bu projelerin ihalelerinin Şubat sonuna kadar bitmiş olacağını ve inşaatların başlayacağını açıklayan Selami Gülay, Expo Kulesi de dahil büyük bölümünün 15 Kasım'dan önce bitirilmesinin hedeflendiğini söyledi. Gülay, “Takvim sıkıştı. Bu yıl bu işleri bitireceğiz. Hatta benim hedefim Kasım 15'ten evvel bu işleri bitirmek. Çünkü G20 var ve devlet büyükleri geldiğinde alana götürmek istiyoruz. Sayın Bakana da bu hedefimizi ilettik. Bunu yapmak için de bir şeyleri bitirmemiz gerekiyor. Çok seri şekilde ağaçlandırma yapıyoruz" dedi.
KULE BU YIL BİTER
Expo 2016 Antalya'nın en çok dikkat çeken projelerinden biri olan 96 metrelik Expo Kulesi'nin zemin etüdlerinin tamamlandığı ve kısa sürede ihalesinin yapılacağını duyuran Gülay, palmiye şeklinde Antalya'nın Üç Kapılar (Hadrian) kapısının simgelendiği kule yapımının bu yıl sonuna kadar tamamlanacağını dile getirdi. Kulenin üzerinde oluşturulacak teraslarda Antalya 360 derece seyredilebilecek.
850 TUVALET VE OTOPARK ÜCRETSİZ
Alanda sembolik olarak elektrik üretimi yapılacak iki su değirmeni olacağını kaydeden Selami Gülay, 6 aylık fuar boyunca alan içinde sadece yaya ve elektrikli golf aracı tarzında araçlarla ulaşım sağlanacağını söyledi. Yürüyüş ve bisiklet yollarının planlandığı alanda 6 ay boyunca yoğunluk yüksek olacağından bisiklete izin verilmeyeceğini belirten Gülay, bisiklet yollarının fuar sonrası kullanılabileceğini söyledi. Gülay, alanda 850 tuvalet ünitesi planlandığını, otopark ve tuvaletlerin ücretsiz olacağını dile getirdi.
Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)