Eski Isparta'dan eser yok şimdi

Proje kapsamında 1880-1980 yılları arasındaki 100 yıllık zaman dilimine ait kent dokusu, günümüz kent dokusu ile karşılaştırıldı. Çalışma, 18'inci Yüzyıl'da Isparta'da bulunan eserlerin birçoğunun günümüzde yok olduğunu ortaya çıkardı. 1889 yılındaki 14 tarihi camiden bugün sadece 8'i ayakta. 8 kiliseden 2'si günümüze ulaşmış. Yine kentteki 6 hamamdan 2'si günümüze gelmiş.

Şehirde mimarisiyle dikkati çeken birçok bina şu an yerinde değil. Kaymakkapı Meydanı ve Hükümet Konağı civarında yer alan geleneksel çarşılar bugün yok. Bilim ve Sanat Merkezi öğrencisi Celal Şimşek tarafından hazırlanan 'Aynı Noktadan Zamanda Yolculuk' adlı proje TÜBİTAK 44'üncü Orta Öğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Bölge yarışmasında birincilik ödülüne layık görüldü. Proje kapsamında 1880-1980 yılları arasındaki 100 yıllık zaman dilimine ait eski fotoğrafların rehberliğinde, Isparta kent merkezinde o zamandan günümüze kadar yaşanan kentsel değişim ve gelişimi somut biçimde ortaya koyan bir albüm hazırlandı.

Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Hasan Baran, şehirlerin de insanlar gibi büyüyüp geliştiğini belirtti. Kentleşme hareketlerinin hız kazandığı 1950'li yıllardan sonra ülke genelinde olduğu gibi Isparta'da da özellikle merkezdeki tarihi dokuyu korumanın zorlaştığını vurgulayan Baran, "Günümüzde dünya devletleri, kültürel mirasın korunması ve gelecek kuşaklara taşınması için çok ciddi çalışmalar yapmakta" dedi.

Alan çalışması yöntemiyle veri toplama çalışması yaptıklarının altını çizen Baran, "Eski Isparta fotoğrafları konusunda ağırlıklı olarak 'Fotoğraflarla Isparta' adlı albümden yararlanıldı. Bunun yanında halkın, esnafın, resmi ve özel kurumların arşivlerinde bulunan tablo, kitap vb. gibi materyallerden de istifade edildi" dedi.

Şehirde mimarisiyle dikkat çeken birçok binanın şu an yerinde olmadığına belirten Baran şöyle dedi:

"Tarihi kent merkezinde bulunan Ulu, Kavaklı İplikçi ve Mimar Sinan camileri hala ayakta. Selçuklu dönemine ait Mevlevihane ise 1877'deki sel baskınında büyük hasar almış, 1906'daki onarıma rağmen günümüze ulaşamadı. Kaymakkapı Meydanı ve hükümet konağı çevresindeki yapılar ise kentsel dönüşüme kurban gitmiş. 1990'lı yıllarda kunduracılar ve kebapçılar arastası gibi tarihi çarşılar da yok edildi."

Mehmet ERÇAKIR/ISPARTA, (DHA)