Alman gazeteleri, Erdoğan’ın asimilasyona karşı uyarıda bulunduğunu, “Derin yaraların üzerine merhem sürdüğünü” yazarken, İngiliz Independent, Almanya'daki Türkiye kökenli göçmenlerin karşı karşıya kaldıkları muamelenin Türkiye ile Avrupa'nın arasındaki çatlağı yeniden açtığını savundu.
Erdoğan’ın Almanya ziyareti, Deutche Welle, N-TV, ZDF ve RTL’de geniş olarak yer aldı. İngiliz Independent'te bugün yalınlanan Berlin çıkışlı haberde, Almanya'daki Türkiye kökenli göçmenlerin karşı karşıya kaldıkları muamelenin Türkiye ile Avrupa'nın arasındaki çatlağı yeniden açtığı vurgulandı. Haberde, Başbakan Erdoğan'ın Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecini güçlendirmek için yaptığı Almanya gezisinde, Türk göçmenlerin entegrasyonuyla ilgili politikaları "uluslararası hukukun ihlali" olarak tanımlaması "şaşırtıcı derecede dobra bir hüküm" olarak nitelendirildiği belirtildi. Haberde, Başbakan Erdoğan'ın Almanya hükümetinin, Türk toplumunun Almanca konuşmasına yönelik kampanyasına getirdiği eleştirilere, ülkenin entegrasyondan sorumlu meclis üyesi Maria Böhmer'in Erdoğan'ı entegrasyonu eleştirmeye değil, desteklemeye davet eden cevabına da yer verildi. Independent, Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy'nin Ankara'da geçen hafta sarf ettiği Türkiye'nin Avrupa'ya ait olmadığı, başka bir ortaklık düşünülmesi gerektiğine dair sözleri hatırlatırken Başbakan Angela Merkel’in de bugün Erdoğan ile yapacağı görüşmede benzer bir duruş sergilemesinin beklendiğini aktardı.
Başbakan Erdoğan’ın Düsseldorf’taki konuşmasına web sayfalarında geniş yer ayıran Alman gazetelerinden Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), Türkiye başbakanının duygulu bir konuşma yaptığını, 2008 yılında Almanya’da büyük tartışma yaratan Köln'deki konuşmasına benzer mesajlar verdiğini aktardı. Gazete, Erdoğan’ın “Asimilasyona hayır’ sözünü haber başlığı olarak kullandı. FAZ, Başbakan Erdoğan’ın Almanya’da artan yabancı düşmanlığına karşı uyarıda bulunduğuna ve böyle bir gelişmenin Türkiye’de huzursuzluk yaratacağı sözüne dikkat çekti.
Bild gazetesi ise, Erdoğan’ın, “Türk çocukları önce Türkçe öğrenmeli” sözünü ve asimilasyona karşı uyarısını öne çıkarırken, Süddeutsche Zeitung ise Erdoğan’ın yabancı düşmanlığına karşı uyarısını başlığına taşıdı. Erdoğan’ın ‘Asimilasyona hayır’ dediğini vurgulayan gazete, Türkiye Başbakanı'nın artan yabancı düşmanlığı ve İslam’a karşı olumsuz tutumu da eleştirdiğini belirtti.
Kölner Stadt-Anzeiger gazetesi de Erdoğan’ın İslamofobi’ye karşı yaptığı uyarıyı ve “İslamofobi de Antisemitizm gibi bir insanlık suçudur” sözünü başlığına taşıdı. Die Welt gazetesi ise “Erdoğan'ın vatan gecesi: Türkler ve diğer Almanlar” başlığını kullandı. Gazete, “Erdoğan’ın konuşması şunu açıkça ortaya koydu: Pekçok Türk kendini Almanya’da rahat hissediyor, entegrasyondaki eksiklikleri ise normal olarak algılıyorlar” değerlendirmesinde bulunurken muhabirlerinin şu izlenimleri aktardı:
"Erdoğan’ın ne dediğini anlamak için Türkçe bilmeye gerek yok. Derin yaraların üzerine merhem sürüyor. Bu vatan gecesinde Türkler kendi aralarında olmakla kalmıyor, aynı zamanda hiçbir şeye gerekçe göstermeleri de gerekmiyor. Bu tür anlarda Almanya’da yürütülen entegrasyon tartışmalarının ne kadar yararsız olduğu da anlaşılıyor. Çünkü bu tartışmalarda, bu insanların gayet normal gördüğü bir durum, problem olarak ortaya konuyor."
Münchner Merkur gazetesi, Başbakan Erdoğan'ın sözlerine ilişkin yorumunda, şimdiye kadar Türkiye’den gelen hiçbir konuğun bu kadar özgüvenli bir şekilde Almanya’da boy göstermediğini yazarken, şöyle devam etti:
"Bunun nedenleri var: Türkiye ekonomik ve siyasi olarak uluslararası bir yıldız konumuna yükseldi. Ekonomik veriler parıldıyor ve dünya çapında Ankara usûlü İslamî demokrasi Arap dünyası için bir ihraç modeli olarak görülüyor. Ancak bunun yanında not alınması gereken pek çok nokta da var. Başbakan Erdoğan’ın Mısır’ın devrik lideri Mübarek’i demokrasi söylemleriyle istifaya davet edip, Tahran’daki molla rejiminin vatandaşların protestolarını kanlı bir şekilde bastırmasına sesini çıkarmaması, AB’ye girişi için tavsiye edilebilecek bir tutum değil. Hıristiyanlar’ın durumu Erdoğan döneminde umut vermiyor, insan hakları nahoş durumda. Türkiye bir demokrasi olabilir, ama hukuk devleti değil."
Neue Osnabrücker Zeitung'un yorumunda Başbakanı Erdoğan’ın, Avrupalılar hakkında eskisine göre çok daha sert bir tonla konuşmaya başladığını iddia edildi. Gazete Düsseldorf’ta 10 bin Türk tarafından coşkuyla karşılanan Başbakan, son derece özgüvenli bir görünüm sergilediğini, bunda değişen rolünün de payı bulunduğunu aktarırken, şnları yazdı:
"Türkiye, bölgesinde en önemli ekonomik güç konumuna yükseldi. Aynı zamanda Tunus ve Mısır halklarının gözünde Müslüman nüfusa sahip bir demokrasi olarak örnek bir konuma sahip ve bunun getirdiği büyük prestijin tadını çıkarıyor. Erdoğan, sonu gelmeyen AB üyeliği konusunda yönelttiği suçlamalarla, Merkel'in canını sıkıyor. Ama bunu rahatça göze de alıyor. Çünkü onun Alman topraklarını ziyareti ilk etapta Türk iç politikasına yönelik. 12 Haziran’daki meclis seçimlerinde yeniden göreve seçilmek isteyen Erdoğan, kendisi ve partisi için çalışıyor. Erdoğan’ın asimilasyon olmadan entegrasyon talebi, üç yıl önce Köln’de yaptığı kötü şöhretli konuşmasındaki açıklamalarıyla bağdaşıyor. Erdoğan, Türk makamlarının Almanya’daki Türklerin entegrasyonu konusuna katılmaları çağrısıyla da abartıyor. Bu şekilde Türk kökenli Almanlara da aslında iyilik etmiyor."